Χοντρό δούλεμα από τον Επίτροπο Φούλε
Όταν τις προάλλες ο κύπριος υπουργός των Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού ζήτησε από τον κ. Φούλε να του εξηγήσει γιατί παρέπεμψε το εν λόγω ζήτημα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χωρίς να το συζητήσει εκ των προτέρων με την Κυπριακή Δημοκρατία, εκείνος του απάντησε ότι ο φάκελος του απευθείας εμπορίου και της άρσης της απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων είχε ανοίξει προ καιρού, όταν Επίτροπος ήταν ο Όλι Ρεν, και ως εκ τούτου ο κ. Φούλε έμεινε με την εντύπωση ότι η κυπριακή κυβέρνηση γνώριζε τις προθέσεις της Επιτροπής.
Καταγγελία Φούλε και Δικαστήριο
Ως γνωστόν ο κ. Φούλε, επικαλούμενος τη νέα Συνθήκη της Λισσαβώνας και το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα συναπόφασης, απέστειλε το θέμα του κανονισμού για το απευθείας εμπόριο ενώπιον της Ευρωβουλής, και πιο συγκεκριμένα στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, ως να ήταν ζήτημα εξωτερικού και όχι εσωτερικού εμπορίου της ΕΕ. Η νομική βάση της Επιτροπής θεωρεί τα κατεχόμενα ως τρίτη υπό ένταξη επαρχία, οντότητα ή κράτος. Υπό αυτές τις συνθήκες η Κυπριακή Κυβέρνηση έχει από τη δική της πλευρά δύο νομικές – πολιτικές επιλογές:
α) Καταγγελία του Επιτρόπου Αρμόδιου για Θέματα Διεύρυνσης Στέφαν Φούλε για εχθρική σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στάση και πολιτική, αφού εκτός των άλλων, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, καθόλου δεν την ενημέρωσε προτού στείλει το θέμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
β) Προσφυγή της κυπριακής κυβέρνησης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου εναντίον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Πρωτόκολλο 10
και η γνωμάτευση του Συμβουλίου
Το ζήτημα θα τεθεί στις 19 του μηνός ενώπιον της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με σκοπό να εκδοθεί έκθεση της οποίας το αποτέλεσμα θα διαβιβαστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην πρακτική εφαρμογή της συναπόφασης.
Οι κύπριοι και ελλαδίτες ευρωβουλευτές έχουν ως κύριο όπλο τους τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που τονίζει ότι κακώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποιεί ως νομική βάση το άρθρο 133 της προηγούμενης Συνθήκης, που θεωρεί τα κατεχόμενα ως τρίτη υπό ένταξη επαρχία, οντότητα ή κράτος. Η θέση της Νομικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι ότι, με βάση το Πρωτόκολλο 10, εντάχθηκε ολόκληρη η Κύπρος στην ΕΕ. Έτσι λοιπόν η νομική βάση επί της οποίας στηρίζεται η αναφορά της Επιτροπής είναι λανθασμένη. Γιʼ αυτόν τον λόγο κακώς το ζήτημα ετέθη ενώπιον της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αφού συνιστά ζήτημα εσωτερικό της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ΕΕ. Εάν το ζήτημα είναι διεθνές, τότε αφορά την κατοχή της Κύπρου από την Τουρκία.
Η επανένωση
Οι κύπριοι και ελλαδίτες ευρωβουλευτές έχουν ακόμη ένα νομικό και πολιτικό όπλο. Πρόκειται για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου του 2004, που αναφέρεται στη λεγόμενη άρση της απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων. Η εν λόγω απόφαση τονίζει ότι οι ενέργειες της ΕΕ θα πρέπει να δημιουργούν τις προϋποθέσεις και να οδηγούν στην επανένωση και όχι στη διχοτόμηση, όπως η νομική βάση της θέσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει.
Αιφνιδιασμός
Η κίνηση του Επιτρόπου Φούλε ήταν αναμενόμενη, αφού από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων του είχε ως στόχο (και το έλεγε δημόσια) να προωθήσει την άρση της λεγόμενης απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων. Προφανώς, η κυπριακή κυβέρνηση πιάστηκε τον ύπνο.