ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ»…
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο Θ. Πάγκαλος αποτελεί πλεονέκτημα για την κυβέρνηση του Γ. Α. Παπανδρέου. Επίσης δεν είναι διόλου ξεκάθαρο τι είχε στο μυαλό του ο πρωθυπουργός όταν αποφάσιζε να τον χρίσει αντιπρόεδρο της κυβέρνησης. Τη λογική του κυματοθραύστη; Ότι θα σταματούσαν σε εκείνον όσα δεν έπρεπε να φτάσουν στον αρχηγό της κυβέρνησης; Μπορεί. Όμως ο Θ. Πάγκαλος αποτελεί μια ειδική περίπτωση πολιτικού που θέλει και ειδική αντιμετώπιση. Ο ίδιος ο Γ. Α. Παπανδρέου έχει γευτεί τους καρπούς αυτής της περίπτωσης κατά την κοινή τους θητεία στο υπουργείο Εξωτερικών, όταν ο εξ υπολοίπου Αττικής ορμώμενος βουλευτής φερόταν από τον Τύπο να είχε «αποκαλύψει» ότι επί των ημερών του Γιώργου Παπανδρέου δεν άκουγες και πολλά ελληνικά στους διαδρόμους του υπουργείου, ή ότι άκουγες συχνότερα αγγλικά από τους συμβούλους του συναδέλφου του. Ή όταν πήγαινε στο ΥΠΕΞ ο Γιώργος Παπανδρέου μετά την περίφημη υπόθεση Οτσαλάν είχε δηλώσει εν πτήσει μάλιστα, ή κατά την επιστροφή του από ξένη χώρα, το περίφημο «ντρέπομαι που είμαι Έλληνας». Σωστά ντρεπόταν, οι περισσότεροι από μας νιώθαμε το ίδιο με την παράδοση –ουσιαστικά– του κούρδου ηγέτη στους Τούρκους. Βέβαια από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια και ο σημερινός πρωθυπουργός σκέφτηκε να αξιοποιήσει τα ταλέντα του Θ. Πάγκαλου στον χειρισμό παράξενων καταστάσεων. Κυρίως πρέπει να σκέφτηκε ότι ο έμπειρος αλλά απρόβλεπτος πολιτικός θα λειτουργούσε αποτρεπτικά σε περιπτώσεις αυτονομήσεων ή ανθυγιεινών πρωτοβουλιών από υπουργούς, αφού θα το σκεφτόταν καλά όποιος ήθελε να εκφράσει άποψη «αιρετική», μια και δεν θα είχε να κάνει με τον ευγενή (αλλά και «killer» όταν χρειάζεται) ΓΑΠ αλλά με τον «τρομοκράτη» Πάγκαλο. Που δεν θα δίσταζε να ξεφωνίσει δημόσια τον αιρετικό, και ως γνωστόν στην πολιτική το «ξεφωνητό» είναι αποτελεσματικότερο της απειλής ή και της τιμωρίας. Είναι ένα είδος δημόσιας διαπόμπευσης την οποία κανείς δεν θέλει να υποστεί και φυσικά κανείς δεν θέλει να πέσει στην οργή του Πάγκαλου.
Κοινώς, να μην τον πιάσει στο στόμα του ο αντιπρόεδρος. Όμως, εδώ και λίγο καιρό έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτός αυτός του ο ρόλος, ο οποίος δεν συνάδει με την «ανυπότακτη εικόνα» που ο ίδιος καλλιέργησε, δεν συνάδει με τον ασυμβίβαστο πολιτικό που κατηγορούσε τον πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού ως «δωρολήπτη». Ο ίδιος άνθρωπος παρουσιάζεται σήμερα ως φύλακας των συμφερόντων του πρωθυπουργού αλλά οι μέθοδοί του δεν είναι βέβαιο ότι κάνουν καλό στον ΓΑΠ, που έτσι κι αλλιώς είναι συμπαθής στον κόσμο και έχει σημαντική αποδοχή. Όταν διαρροές στον Τύπο έχουν φανερή καταγωγή σχετιζόμενη με τον αντιπρόεδρο και αυτές οι διαρροές στοχοποιούν μέλη της κυβέρνησης, συμβαίνουν δύο (τουλάχιστον) πράγματα:
1. Φθείρεται ο κυματοθραύστης όσο ογκώδης και ισχυρός κι αν είναι, με αποτέλεσμα να καθίσταται επισφαλής γι’ αυτόν που τον επέλεξε.
2. Δημιουργείται εξ αποτελέσματος μια συμμαχία των θιγομένων εναντίον του, ακόμα κι αν οι θιγόμενοι δεν είναι φίλοι και φυσικά δεν αποτελούν «ομάδα» μέσα στο ΠΑΣΟΚ.
Και τα δύο δεν ευνοούν τα σχέδια του πρωθυπουργού που έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει για άλλη μια φορά τα μειονεκτήματα του συναδέλφου του που επέλεξε για αντιπρόεδρο. Αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα ο Γ. Α. Παπανδρέου είναι η εσωκομματική και εσωκυβερνητική ηρεμία, αίσθηση που πρέπει να περνάει και προς τα έξω για να εξασφαλίζεται μια ευρύτερη κοινωνική ειρήνη. Η φάση που διανύει η κυβέρνηση είναι κρίσιμη και θα εξακολουθήσει να είναι τέτοια, έως ότου αρχίσουν να αποδίδουν τα μέτρα και διαπιστώσει ο κόσμος ότι όλοι συμμετέχουν σε αυτά. Ασφαλώς δεν είναι εύκολο για τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε αντικατάσταση αντιπροέδρου και υπουργών από τώρα, ή πολύ περισσότερο να κάνει μεμονωμένες αλλαγές. Κάθε αλλαγή θα έδινε την αίσθηση κλυδωνισμού κι αυτό είναι κάτι που καθόλου δεν χρειάζεται ο πρωθυπουργός. Έτσι, θα πρέπει να επιλέξει άλλον χειρισμό για έλεγχο των δράσεων του αντιπροέδρου του και ισορροπίας μεταξύ στελεχών του που διατηρούν διαφορετικές απόψεις για τα δημόσια πράγματα. Δύσκολο εγχείρημα που απαιτεί λεπτές κινήσεις, τέτοιες που να μην ενεργοποιήσουν αντιδράσεις του αντιπροέδρου τις οποίες δεν θα επιθυμούσε να δει (και να υποστεί) ο Γ. Α. Παπανδρέου. Αλλά (και) αυτή την πιθανότητα (πρέπει να) την είχε στο μυαλό του όταν σχημάτιζε την κυβέρνηση. Άλλωστε, κανείς δεν είναι τέλειος…