Βυζάντιον

Θα ήταν γελοίο, φυσικά, να γράφω σενάρια και εκτιμήσεις για κάτι που εσείς τώρα γνωρίζετε, ενώ εγώ αγνοώ. Αν μου ζητούσαν να στοιχηματίσω σε ένα σενάριο θα έπαιρνα από τα τρία το μικρότερο. Ούτε ΕΕ ούτε ΔΝΤ. Συνεχίζουμε μόνοι μας ελπίζοντας σε αποκλιμάκωση του επιτοκίου και θετικές αξιολογήσεις που θα επιτρέψουν ευκολότερο δανεισμό. Είναι αυτό που, αν θυμάστε καλά, σας έγραφα προ δύο εβδομάδων. Ίσως μάλιστα να είναι και σενάριο χειρότερο από την προσφυγή στο ΔΝΤ, αφού το μόνο που πετυχαίνει είναι να συντηρεί την ίδια δημοσιονομική κατάσταση. Ας είναι. Σήμερα ξέρουμε όλοι τι έγινε, μάθαμε αν ο Γιώργος εμφανίστηκε στη Σύνοδο με φουστανέλα και τη σήκωσε ψηλά, όπως απαιτεί το εθνικά υπερήφανο αίτημα. Αλλά εδώ είμαστε για ρεπορτάζ. Και αυτό που θα σας πω στη συνέχεια θα πάρει την ανάσα σας και θα την κάνει φέτες, δηλαδή θα την κόψει πολλές φορές.
•••
Δευτέρα βράδυ είμαι σε μπαρ στο κέντρο της Αθήνας. Μόνος, σαν τον πάνθηρα που αναζητεί τροφή στη ζούγκλα. Όμορφος, αλλά συνάμα απρόσιτος. Το δαχτυλίδι μου χτυπάει ρυθμικά το κρυστάλλινο ποτήρι με το malt, ενώ το άλλο χέρι παίζει νευρικά με την καλή, τη χοντρή Fa Cad’oro καδένα που είχα είκοσι χρόνια να περάσω στον λαιμό. Εκείνη ήρθε δίπλα μου χωρίς καμία αναστολή. Φτυστή η Τζέσικα Ράμπιτ, αλλά με σάρκα, δεν ήταν καρτούν. Όταν συστήθηκα και έμαθε ότι είμαι ο Προκόπιος, οι σπασμοί στο στομάχι της πρόδιδαν τον ενθουσιασμό της. Της ξέφυγε και ένα μικρό ρέψιμο. Καταλήξαμε σε σουίτα της «Μεγάλης Βρετανίας». Ακόμα και οι μορφές στους ακριβούς πίνακες έκλεισαν τα μάτια από συστολή μπροστά σε αυτό που έβλεπαν. «Δεν είσαι άνδρας, είσαι σάτυρος!», ούρλιαζε αυτή, ενώ εγώ άρχισα να βελάζω σαν τραγί. Μη σας κάνω και ζηλεύετε (μου ήρθατε και πολλοί από την εκκλησία, μέρα που είναι), τη στιγμή που έπινε σαμπάνια από τα χείλη μου το μυστικό αποκαλύφθηκε σαν μαργαριτάρι. «Προκόπιε, δουλεύω στο νομισματοκοπείο. Είναι αλήθεια, κόβουμε δραχμές. Μας έχει πιάσει κανονικό κόψιμο. Κόβουμε δέκα δισεκατομμύρια την ώρα. Το νόμισμα είναι σχεδόν ίδιο, αλλάζουμε μόνο τις μορφές. Στο πεντοχίλιαρο αντί Κολοκοτρώνη βάζουμε Αλογοσκούφη και στο κατοστάρικο αντί της Μπουμπουλίνας έχει μπει η Τζούλια». Εγώ της είπα ότι δεν μου λέει και κάτι καινούργιο. Όλη η Ελλάδα το ξέρει. Άλλωστε όλη η χώρα έχει γνωστό στο νομισματοκοπείο και πληροφορείται από πρώτο χέρι τις εξελίξεις. Εγώ, απλώς, έρχομαι να προσθέσω μερικές λεπτομέρειες παραπάνω.
•••
Υπάρχουν, που λέτε, δύο σκηνές που αποκαλύπτουν το μέγεθος της ιλαροτραγωδίας που βιώνουμε. Σκηνή πρώτη: Ο πρωθυπουργός απευθύνεται σε κομματικό ακροατήριο και διαβεβαιώνει ότι η χώρα δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει. Το ακροατήριο ξεσπάει σε ενθουσιώδες χειροκρότημα. Σκηνή δεύτερη: Ο πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής διαψεύδει τα σενάρια για έξοδο από το ευρώ, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη δική μου αξιοπιστία για τη μικρή περιπέτεια στη σουίτα της «Μεγάλης Βρετανίας». Η χώρα, λοιπόν, που ο λαός της πανηγυρίζει επειδή δεν χρεοκοπεί και στον ελεύθερο χρόνο του αναμασάει φοβικές βλακείες, μάλλον δεν έχει και μεγάλες ελπίδες για να τα καταφέρει. Το λέω επειδή διαπιστώνω ότι και οι ίδιοι οι πολίτες δεν πιστεύουν στην επιβίωση και στην ανάκαμψη της χώρας τους. Εκτός των άλλων, η φημολογία για την επιστροφή στη δραχμή μάς δείχνει και τον πανικό στον οποίο έχει περιέλθει η κοινωνία. Μου θυμίζει τις φήμες που κυκλοφορούν μεταξύ των σεισμόπληκτων για επικείμενο νέο σεισμό. Μα το φαντάζεστε; Αν το αποφασίζαμε, θα ήταν καλύτερο να βρούμε άλλο τρόπο για να δώσουμε ένα τέλος στη μιζέρια μας. Έτσι απλώς ο ένας θα σκότωνε τον άλλον στους δρόμους.
•••
Πάμε, λοιπόν, στα αλλοτινά εθνικά μήπως φτάσουμε και στα σημερινά. Γιορτάσαμε την επέτειο της εθνικής παλιγγενεσίας με τους γνωστούς μύθους και τα φριχτά ψέματα που μας γαλούχησαν – δεν είναι της ώρας να χαλάσουμε τις καρδιές μας. Λογικά, τα μηνύματα των πολιτικών αρχηγών κάτι τέτοιο θα λένε, πως το αίτημα για ανεξαρτησία είναι και πάλι επίκαιρο, οι αγώνες του έθνους κ.λπ. Δεν διαφωνώ, αν και, όπως αποδεικνύεται ιστορικά, ουδέποτε το έθνος ήταν ανεξάρτητο, πάντα οι ξένοι είχαν σημαντικό λόγο. Τη μια θέλαμε να μας σώσουν με τον στρατό τους, την άλλη θέλουμε να μας βοηθήσουν με τα ευρώ τους – το ίδιο είναι. Σκέφτομαι, όμως, ότι όλα αυτά που μας κάνουν υπερήφανους είτε είναι μέσα σε μουσεία είτε έχουν σκόνη αιώνων και δεκαετιών επάνω τους. Και κάπου εκεί είναι που την έχουμε πατήσει. Μας αρκεί να αντλούμε υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια από το παρελθόν, αγνοώντας το παρόν και το μέλλον μας. Και αυτό είναι παράλογο. Είναι εξωφρενικό να συνδέεις την έννοια της υπερηφάνειας με κάτι που δεν έζησες, ενώ ταυτόχρονα βυθίζεις στην αναξιοπρέπεια το παρόν σου και το μέλλον των παιδιών σου. Χρειαζόμαστε, γαμώτο, καινούργιους εθνικούς στόχους, όχι να προβάλλουμε συνέχεια τους ίδιους και τους ίδιους. Δεν γίνεται, δηλαδή, εκεί που είχες τους Τούρκους και τους Γερμανούς να βάζεις τώρα τους κερδοσκόπους και να ισχυρίζεσαι, εμμέσως πλην σαφώς, ότι πρέπει να σε ανακηρύξουν προστατευόμενο είδος. Ευτυχώς ή δυστυχώς, τα ιδανικά των εθνικών επετείων έχουν εξαντληθεί προ καιρού. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε βρει καινούργια για να αντικαταστήσουμε τα ληγμένα.
•••
Και εδώ είναι που κάνει το λάθος ο Γιώργος, τον οποίο βάλαμε να κάνει τη βρωμοδουλειά. Δεν χρειάζεται να λέει ότι η χώρα δεν θα χρεοκοπήσει. Πρέπει να λέει ότι η χώρα θα ευημερήσει μαζί με τον λαό της. Και πάνω σε αυτόν τον καμβά να κεντήσει το νέο πλαίσιο εθνικών στόχων και ιδανικών, να το πάρουμε εμείς να το κάνουμε κορνίζα στο σπίτι μας. Έστω και στα λόγια ο πρωθυπουργός καλείται να βγάλει από το συρτάρι τις προεκλογικές του ομιλίες και να τις διαβάζει δυνατά προς τον ελληνικό λαό. Ήταν καλές ομιλίες, η Τίνα είχε κέφια και όρεξη τότε. Να περιγράψει όραμα και συγκεκριμένους στόχους. Το 2010 είναι σημαντικότερο να λες ότι τα λαμόγια θα μπουν φυλακή από το να επαναλαμβάνεις, σαν σχολικό ποίημα, ότι τιμάς τους αγώνες των προγόνων. Και στην κατάσταση που έχουμε περιέλθει δεν αποδίδει τίποτα το να διεγείρεις τα φοβικά ένστικτα των ανθρώπων. Θα μου πεις ότι οι φοβισμένοι λαοί συσπειρώνονται γύρω από τις ηγεσίες τους. Ναι, αλλά όταν οι ηγεσίες έχουν και όραμα, τότε οι λαοί τις ακολουθούν.
•••
Δεν τα πιστεύω αυτά που έχω γράψει παραπάνω. Πού πήγε ο κυνισμός μου; Πού εξαφανίστηκε η απέχθεια για κάθε εθνικό και πατριωτικό; Πώς με εγκατέλειψε η ελπίδα για την καταστροφή του τόπου και επέστρεψα στην ελπίδα για διάσωσή του; Δεν ξέρω. Ίσως να είναι το πνεύμα της 25ης Μαρτίου που με κατέλαβε χωρίς να βρει αντίσταση. Μπορεί να είναι η σημαία στο απέναντι μπαλκόνι που την αισθάνομαι κάτι δικό μου, αν και ποτέ δεν ήθελα να τυλιχτώ μαζί της και μεγαλώνω το παιδί μου με ανάλογη διάθεση. Μην είναι η άνοιξη που λειαίνει κάπως τις γωνίες μου; Αισθάνομαι αμήχανα. Να θυμηθώ του χρόνου να πάρω άδεια.