Για τη σωτηρία της Κύπρου από την υποδούλωση

Μια νέα προσεκτικότερη και πιο ψύχραιμη ανάγνωση της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις καταπατημένες περιουσίες στην κατεχόμενη Κύπρο την αναδεικνύει ως ισχυρό νομικό και διπλωματικό όπλο -εάν υπήρχε διάθεση αγώνα- κατά της τουρκικής κατοχής.
Η πρώτη πρόχειρη ανάγνωση -από επιπόλαιες περιλήψεις ειδησεογραφικών πρακτορείων, από ένα κείμενο 50 σελίδων- τόνιζε το αρνητικό στοιχείο, της παραπομπής των πολυαρίθμων νέων προσφυγών στην Επιτροπή Περιουσιών, κατ’ έφεσιν στο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο του «ψευδοκράτους» και μόνο σε τρίτο βαθμό στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η απόφαση ερμηνεύθηκε ως οπισθοδρόμηση από τις προηγούμενες στις υποθέσεις Λοϊζίδη και Όσραμς, ως αναγνώριση της ύπαρξης, λειτουργίας και δικαιοδοσίας υπηρεσιών και «θεσμών» της κατεχόμενης Κύπρου και «de facto αναγνώριση του “ψευδοκράτους”.
Ο κυπριακός λαός τη δέχθηκε ως πλήγμα, ο κ. Χριστόφιας τη χαρακτήρισε οπισθοδρόμηση και ο Νταβούτογλου τη χαιρέτισε ως τη «μεγαλύτερη νίκη από το 1974». Προσθέτοντας ότι «για πρώτη φορά ένας οργανισμός της “τουρκικής δημοκρατίας βόρειας Κύπρου” αναγνωρίσθηκε ως αρμόδιος να λαμβάνει αποφάσεις». Εκτιμήσεις και δηλώσεις εξυπηρετικές της προσπάθειας καταπτόησης των Ελλήνων Κυπρίων και δημιουργίας κλίματος ενδοτισμού και μοιρολατρίας.
Επισκιάσθηκαν έτσι σημαντικά σημεία της απόφασης, ένα από τα οποία επισημαίνει ότι αν πρέπει μια περιουσία να επιστραφεί ή να αποζημιωθεί, αυτό θα πρέπει να αποφασισθεί από την Τουρκία, καθώς ο δικαστήριο «δεν μπορεί να επιβάλει την άνευ όρων υποχρέωση σε μια κυβέρνηση να ξεκινήσει τη βίαιη εκδίωξη και μετεγκατάσταση ενός μεγάλου αριθμού ανδρών, γυναικών και παιδιών, έστω και αν ο σκοπός είναι να αποκαταστήσει τα δικαιώματα θυμάτων παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Μολονότι εμφανίζεται ως αποδοχή των τετελεσμένων και το σημείο αυτό επιδέχεται και μια πολύ διαφορετική νομική ερμηνεία.
Πρώτος διέψευσε τους τουρκικούς πανηγυρισμούς ο… Ραούφ Ντενκτάς… Όπως αναφέρει σε σημαντικό άρθρο του ο κ. Σενέρ Λεβέντ, τουρκοκύπριος πολέμιος της τουρκικής κατοχής και αγωνιστής της κυπριακής ανεξαρτησίας στην κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης», ο Ντενκτάς, που έμαθε την είδηση, ευρισκόμενος σε μια μακρινή επαρχία της Τουρκίας, μίλησε από εκεί και είπε τα εξής για όσους χάρηκαν:
«Τι υπάρχει μέσα σ’ αυτήν την απόφαση για να χαίρεστε; Το Δικαστήριο αποκάλεσε ευθέως κατοχική δύναμη την Τουρκία και λέει ότι αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία, όχι την ΤΔΒΚ. Γι’ αυτό χαίρεστε;».
«Ο Ντενκτάς δεν μιλάει πριν διαβάσει μιαν απόφαση», σημειώνει ο Σενέρ Λεβέντ, ο οποίος κακίζει στο άρθρο του το γεγονός ότι «όλοι λένε ό,τι τους κατέβει. Χωρίς να διαβάζουν». Ούτε το Σχέδιο Ανάν είχαν διαβάσει που ευνοούσε τους καταπατητές των περιουσιών και προέβλεπε την επιστροφή μόνο του ενός τρίτου των προσφύγων.
«Την ίδια στιγμή, τα ίδια με τον Ντενκτάς είπε στην Κύπρο και ο νομικός Αχιλλέας Δημητριάδης», συνεχίζει ο αρθογράφος. «Ο Δημητριάδης είναι παλιά καραβάνα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ούτε αυτός μιλά χωρίς να ξέρει, χωρίς να δει. Είπε περισσότερα από τον Ντενκτάς. Είπε: ”Στην απόφαση τονίζεται ξεκάθαρα ότι η Τουρκία είναι κατοχική δύναμη στην Κύπρο και η Τουρκία παραδέχεται για πρώτη φορά ότι είναι κατοχική δύναμη στο νησί, προκειμένου να απαλλαγεί από τις ελληνοκυπριακές υποθέσεις στο ΕΔΑΔ”». (Σ.σ.: Που συνεπάγονται τουρκικές αποζημιώσεις 23 δισεκατομμυρίων ευρώ.)
Συμπέρασμα του τουρκοκυπρίου δημοσιογράφου:
«Τι βλέπουμε σε όλα αυτά; Τελικά η Τουρκία συμπεριλαμβάνεται στο κατοχικό δίκαιο. Δεν απορρίπτει πλέον ότι η ίδια ελέγχει όλους τους θεσμούς στη βόρεια Κύπρο και ότι αυτή είναι ο συνομιλητής των Ελληνοκυπρίων των οποίων τα εδάφη κατέχει. Μέχρι σήμερα απέρριπτε το κατοχικό δίκαιο. Έλεγε συνεχώς ότι εδώ υπάρχει ένα χωριστό και ανεξάρτητο κράτος, ότι η ίδια αναγνωρίζει το κράτος αυτό και ότι όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα όργανα του κράτους αυτού. Στην τελευταία απόφαση του
ΕΔΑΔ τερματίστηκε αυτό. Με την απόφαση αυτή μπορεί πλέον να τεθεί σε εφαρμογή το κατοχικό δίκαιο εδώ. Η Τουρκία μπορεί να διορίζει εδώ διοικητή επαρχίας, όχι πρέσβη. Μπορεί να διαλύσει την Προεδρία και τη Βουλή. Και μπορεί πλέον να αναβάλλει τις εκλογές, που γίνονται για το θεαθήναι, όπως για το θεαθήναι είναι και οι προαναφερθέντες θεσμοί».
Πρόκειται σαφώς για ένα ισχυρό νομικό και διπλωματικό όπλο για κυβερνήσεις (ποιες, πού;) με σθένος και αγωνιστική βούληση.
Ένα άλλο όπλο, στα χέρια αυτό της ελλαδικής κυβέρνησης, για την αντιμετώπιση της πεισματικής αξίωσης των νεο-Οθωμανών της Άγκυρας για τη διατήρηση του αποικιακού καθεστώτος των «εγγυήσεων» στην Κύπρο, παρουσίασε σε πρόσφατο άρθρο του ο καθηγητής των Διεθνών Σχέσεων κ. Μάριος Ευρυβιάδης.
Το καθεστώς της εγγύησης της κυπριακής ανεξαρτησίας από τη Βρετανία, την Ελλάδα και την Τουρκία, που εισήγαγαν οι συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, καταλύθηκε με την τουρκική εισβολή και κατοχή. Παρά το γεγονός ότι οι Τούρκοι μονίμως το προβάλλουν ως αναφαίρετο στοιχείο μιας λύσης, οι ελληνικές κυβερνήσεις και ο κ. Δρούτσας σε πρόσφατες δηλώσεις του παρακάμπτουν το θέμα και περιορίζονται να ψελλίσουν κάτι περί αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων.
Ο καθηγητής Ευρυβιάδης εξηγεί ότι «οι ισλαμοπασάδες της Άγκυρας επιμένουν στην επιβολή του καθεστώτος των “εγγυήσεων” επειδή θα τους εξασφαλίζει απόλυτα, δηλαδή θα τους επιτρέπει να διατηρούν στρατιωτικές δυνάμεις στην Κύπρο και να μπαινοβγαίνουν στο νησί όποτε αυτοί ορίζουν». Επιβολή που σημαίνει ότι ο φαύλος κύκλος του Κυπριακού θα συνεχίζεται. Εάν η ελληνική πλευρά το αποδεχθεί, για να λυθεί «επιτέλους» το Κυπριακό, θα θέσει τον ελληνοκυπριακό πληθυσμό υπό καθεστώς διαρκούς ομηρίας και ανασφάλειας. Και αυτό είναι η στρατηγική επιδίωξη της Άγκυρας.
Αλλά -εισηγείται ο κ. Ευρυβιάδης- «το όλο ζήτημα των ”εγγυήσεων” και των απαιτήσεων της Άγκυρας (που αποδέχονται και οι Αγγλοαμερικανοί θα αναποδογυριστεί εάν η Ελλάδα απλώς δηλώσει επίσημα και απερίφραστα ότι αδυνατεί να εξυπηρετήσει το οποιαδήποτε μελλοντικό καθεστώς εγγυήσεων. Τελεία και παύλα. Χωρίς ελληνική συναίνεση δεν νοείται και δεν νομιμοποιείται κανένα καθεστώς εγγυήσεων στην Κύπρο. Όπως θα χάσει και την όποια νομιμοποίηση το σημερινό καθεστώς, εάν η Ελλάδα μονομερώς δηλώσει ότι το καθεστώς αυτό έχει αυτοακυρωθεί λόγω των μονομερών παραβιάσεών του από την Άγκυρα».
Και εξηγεί ο καθηγητής κ. Ευρυβιάδης: «Το εγγυητικό καθεστώς του 1960 στηρίζεται σε τρεις πυλώνες, τον βρετανικό, τον ελληνικό και τον τουρκικό. Εάν ο ένας πυλώνας αποσυρθεί, καταρρέει η νομιμοποιητική βάση του συνόλου. Απονομιμοποιείται. Η νομιμοποίηση, έστω και κατ’ επίφαση, αποτελεί το άλφα και το ωμέγα κάθε συστήματος και κάθε κατάστασης. Η συνεχής συμμετοχή της Ελλάδας στο καθεστώς του 1960 και η παθητική της συμπεριφορά νομιμοποιούν την κατοχική παρουσία του τουρκικού στρατού στην Κύπρο. Ακριβώς σ’ αυτό στηρίχθηκε ο Νταβούτογλου όταν είχε προσκαλέσει στην Κύπρο για “τσάι” την τότε υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Μπακογιάννη, για να συζητήσουν δήθεν το Κυπριακό.
Η όποια αρωγή της Ελλάδας στην Κύπρο μπορεί να νομιμοποιηθεί στη βάση διμερών συμφωνιών. Αλλά θα πέσει σαν βόμβα στα θεμέλια του υφισταμένου συστήματος εάν η
ΕΛΔΥΚ πάψει να αναφέρεται ως τέτοια και ονομαστεί κάτι άλλο. Μπορεί, για παράδειγμα, στη βάση διμερούς συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου, μια ελληνική δύναμη που θα συμφωνηθεί ότι θα σταθμεύει στην Κύπρο να ονομασθεί Ελληνική Αποτρεπτική Δύναμη – ΕΛΑΔΥ».
«Στον κ. Δρούτσα και στο υπουργείο των Εξωτερικών» -καταλήγει ο καθηγητής- «προσφέρεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να θέσουν σε εφαρμογή μια πολιτική που θα τους δώσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και η οποία θα φέρει τους Τούρκους και τους Αγγλοαμερικανούς πάτρωνές τους σε αμηχανία. Με λίγη φαντασία και σε συνεργασία με την Κύπρο, μια τέτοια πολιτική θα θέσει τέρμα σε έναν φαύλο κύκλο που εξυπηρετεί και νομιμοποιεί την τουρκική στρατηγική στην Κύπρο».
Ιδού μια εισήγηση που ανοίγει ορίζοντες για τη «δυναμική εξωτερική πολιτική» «αναπεπταμένου πεδίου» που ευαγγελίζονται οι κ. Παπανδρέου και Δρούτσας. Μπορεί να κατακλιθούμε ήσυχοι ότι θα σπεύσουν να την αξιοποιήσουν. Όταν επιτύχουν τον πρωτεύοντα στόχο τους: Τη διεθνή συσπείρωση για την πάταξη της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας…