Βυζάντιον

Λοιπόν θα συμφωνείτε και εσείς πως αυτή η εφημερίδα που κρατάτε στα χέρια σας ανήκει στα ιερά και στα όσια του γένους. Εντάξει, να μη με παρασύρει η έπαρση, θα έλεγα πως είμαστε το χρονικό της ταραγμένης πορείας του έθνους, οι θεματοφύλακες της γνησιότητας στον Ελληνισμό, κρατάμε κρυμμένο το Άγιο Δισκοπότηρο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η εφημερίδα αυτή θα υπάρχει και σε δύο αιώνες, θα είναι ο λύχνος που κρατά αναμμένη τη φλόγα του γένους μας. Τότε, που λέτε, γύρω στο έτος 2250, αυτή η εφημερίδα θα μοιράζει εκδόσεις με τα απομνημονεύματα των ηρώων της δεύτερης Εθνεγερσίας. Πώς δίνουμε τώρα κάτι εκδόσεις με μουσάτους και καριοφίλια; Ε, τότε θα δίνουμε εκδόσεις με τους νέους ήρωες, τον Παπανδρέου, τον Καραμανλή τον ευρωφάγο και όλους αυτούς που αποτίναξαν τον ζυγό της Ευρώπης, έγιναν η αιτία για τη διάλυσή της και χάρισαν την ανεξαρτησία στα ευρωπαϊκά έθνη.

***

Μη γελάς. Πρώτον επειδή ήταν πιο δύσκολο να συμβάλεις στη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας παρά στη διάλυση της
ΕΕ. Και δεύτερον επειδή αυτό που σου λέω ως ιστορική περιγραφή ακούγεται πολύ πιο σοβαρό από αυτά που μαθαίνεις σήμερα ως Ιστορία. Το 2250 η έκδοση που κρατάς σήμερα στα χέρια σου θα είναι το αντίστοιχο του Κρυφού Σχολειού. Με μία διαφορά: το Κρυφό Σχολειό ουδέποτε υπήρξε, ενώ τέτοια εφημερίδα δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο, παρά μόνον εδώ.
Η Ελλάς, λοιπόν, αυτή η κουκκίδα στον χάρτη που γέννησε τις τέχνες, το θέατρο, την ποίηση και τη δημοκρατία, γέννησε επίσης και το χάος. Έδωσε τα φώτα της στον κόσμο μέχρι που αποφάσισε να τα πάρει πίσω, για να το πω λαϊκά, να τα κάνει όλα μπουρδέλο, διότι όλα αυτά δανεικά είναι και ήρθε η ώρα να τα πάρουμε πίσω. Έχει πλάκα, αλλά πλησιάζει η Σύνοδος Κορυφής που συμπίπτει με την εθνική μας επέτειο. Και τότε η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει αν θα ρισκάρει τη σταθερότητα του οικοδομήματός της, ενώ η Ελλάδα καλείται να αποφασίσει αν θα ρισκάρει περισσότερο την κοινωνική της συνοχή. Καλό, έτσι; Σαν αρθρογράφος κύρους το έγραψα. Γιατί αυτό; Διότι μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πηγή μου, που βρίσκεται πάρα πολύ κοντά στην εξουσία, μου εξήγησε ότι ο Γιώργος δεν μπλοφάρει όταν ομιλεί περί ΔΝΤ. Το εννοεί στα σοβαρά. Βέβαια, την ίδια στιγμή αντιλήφθηκα πως πάει να περάσει μια γραμμή στις εφημερίδες οι οποίες ουσιαστικά θα καλούν την κυβέρνηση να πάει στο ΔΝΤ, μήπως και οι Ευρωπαίοι ανησυχήσουν περισσότερο. Και αν θέλετε την ταπεινή μου γνώμη, θα σας πω ότι κι εγώ (δηλαδή οι άνθρωποι που με ενημερώνουν) δεν θεωρώ πιθανή την προσφυγή. Αξίζει, όμως, να παρακολουθήσετε τι συμβαίνει και τι μπορεί να έχει συμβεί.
•••
Μη σπαταλάμε χώρο για τα γνωστά: οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εξετάζουν το ελληνικό πρόβλημα με γνώμονα τον αντίκτυπο που έχει στα εσωτερικά τους. Έτσι η Γερμανία προτιμά να ρισκάρει τη σταθερότητα του ευρώ, παρά να προκαλέσει την εγχώρια κοινή γνώμη. Ομοίως και η Ολλανδία, που έχει κυβερνητικά προβλήματα, και πάει λέγοντας. Κατά συνέπεια δεν ενεργοποιούν μηχανισμό στήριξης και δεν λαμβάνουν πολιτική πρωτοβουλία για την ενίσχυση της Ελλάδας. Εντάξει. Αυτό που τους ανησυχεί (ή προσπαθούμε να τους καλλιεργήσουμε εμείς) είναι η παροχή στήριξης από τις ΗΠΑ, κάτι που πιθανότατα συζητήθηκε με τον Ομπάμα, ζητώντας καλύτερους όρους αν χρειαστεί να προσφύγουμε στο ΔΝΤ. Είναι μια δύσκολη προοπτική. Και για την κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα και για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη. Κάτι τέτοιο προ ετών θα ήταν αδιανόητο. Έλα όμως που ξυπνάμε και βλέπουμε ότι δεν είναι εφιάλτης. Τα πρώτα σενάρια προσφυγής στο ΔΝΤ έχουν γίνει, σας διαβεβαιώ. Κάποια από τα μέτρα που ήδη ελήφθησαν είναι όντως συνταγή ΔΝΤ, αλλά δεν είναι όλο το πακέτο. Το μέγεθος του δημοσίου τομέα είναι αυτό που προβληματίζει, εκτός από τη διάρρηξη της σχέσης με την Ευρώπη. Τα εν λόγω σενάρια προβλέπουν: κλείσιμο και συγχωνεύσεις δημοσίων υπηρεσιών. Απολύσεις, αν και υπάρχει συνταγματικό πρόβλημα λόγω μονιμότητας δημοσίων υπαλλήλων – πρώτα φεύγουν όλοι οι συμβασιούχοι. Δέσμευση πόρων από κερδοφόρες εταιρείες. Ίσως και ένα μικρό διάστημα δέσμευσης των καταθέσεων, αν και αυτό πρέπει να θεωρείται μάλλον απίθανο. Από την άλλη, όμως, υπάρχει και ένα πλεονέκτημα. Το κόστος χρηματοδότησης, που είναι μηδενικό σε σχέση με την ελεύθερη αγορά. Διότι, με αυτό το κόστος, όλα τα μέτρα που ελήφθησαν μας επιτρέπουν να πληρώνουμε μόνο τόκους – ουσιαστικά κάνουμε μια τρύπα στο νερό. Από την άλλη, δεν μπορώ να ακούω για τσαμπουκάδες που ζητούν λεβέντικη προσφυγή στο ΔΝΤ. Ρωτήστε τους Ούγγρους (όχι τον Ουγγαρέζο στο πρωινό του Mega) να σας πουν πώς περνούν τον τελευταίο χρόνο και μετά απευθυνθείτε και στους Ρουμάνους. Αλλά όλα αυτά είναι σενάρια να περνάει η ώρα. Και ξέρω ότι αρκετοί από εσάς είστε μετά την εκκλησία, οπότε δεν θέλω να θυμώνετε. Πάμε στην τελική λύση;
•••
Αυτήν τη στιγμή το πιθανότερο που θα συμβεί είναι μια μέση, πολιτικά, λύση, εντός πλαισίου Ευρωζώνης. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι στο τέλος το πρόβλημα θα λυθεί με την αγορά ομολόγων από ευρωπαϊκές τράπεζες, όχι απαραίτητα κρατικές στο σύνολό τους. Ως χώρα και ως κυβέρνηση μπορούμε να τους προσφέρουμε ένα ενδιαφέρον επιτόκιο γύρω στο 4,5% το οποίο είναι μια χαρά στην παρούσα συγκυρία. Έτσι ίσως αποκλειστεί ο δανεισμός με εγγύηση χωρών της Ευρωζώνης, αφού, ούτως ή άλλως, αυτό δεν θα αποκλιμακώσει το επιτόκιο. Λογικά αυτά θα προκύψουν από τη Σύνοδο Κορυφής. Εκεί ο Γιώργος θα είναι ο star. Μεταξύ μας, φοβάμαι μήπως στην οικογενειακή φωτογραφία τού ζητήσουν να κρατήσει τη μηχανή, αλλά δεν το θεωρώ πιθανό.
•••
Πιθανή θεωρώ την ανάπτυξη κάποιων περίεργων δυνάμεων απομονωτισμού στην ελληνική κοινωνία. Ίσως όχι άδικα, αλλά για τους λάθος λόγους. Θέλεις να τα βάλεις με τους εταίρους; Να τα βάλεις για τους σωστούς λόγους. Να τους δώσεις το εξωφρενικό νούμερο που λέει ότι ως χώρα ήμαστε στους πέντε πρώτους πελάτες των οπλάδων παγκοσμίως. Ποιοι άλλοι είναι στην πεντάδα; Η Κίνα, η Κορέα, η Ινδία και τα Εμιράτα. Και περίπου το 70% των όπλων προέρχεται από εταίρους. Αδυνατώ να καταλάβω για ποιο λόγο δεν το λέμε αυτό δυνατά. Και εν τέλει, ως νέος Λουκάς Νοταράς, θα αναφωνήσω: καλύτερα το σαρίκι του Τούρκου παρά το φέσι του ΔΝΤ. Πίσω κουφάλες…
•••
Και περνώ σε θέματα αλλοδαπών που ξέρω ότι σας ενθουσιάζουν και βγάζετε το σπαθί από τη θήκη του. Πρώτα να σας πω ότι δεν σας συμπονώ καθόλου που ανησυχείτε για τον νόμο της ιθαγένειας, ξέρετε άλλωστε ότι ως στήλη, με το τεράστιο ειδικό βάρος που διαθέτω, στήριξα την επιλογή της κυβέρνησης. Θέλω, όμως, να σας επιστήσω την προσοχή σε κάτι άλλο που θα σας βρει πλαγίως και θα τρομάξετε. Στο υπουργείο Εξωτερικών επεξεργάζονται αυτές τις μέρες ένα σχέδιο για τη γρήγορη παροχή βίζας μακράς διαρκείας προς Ρώσους και Ουκρανούς. Αυτό θα γίνει για την ενίσχυση του τουρισμού, εντάξει; Και εγώ σας το θέτω αλλιώς: Είσαι Ρώσος από το Βλαδιβοστόκ και μαθαίνεις ότι η Ελλάδα όχι μόνο δίνει βίζες με διάρκεια ως και πέντε έτη, αλλά δεν απαιτεί και τη φυσική σου παρουσία στο προξενείο. Ε, δεν τηλεφωνείς στον πράκτορά σου και ζητείς μια βίζα με απ’ όλα; Να μαθαίνουμε κανένα ρωσικό σιγά σιγά, εντάξει;
•••
Κλείνω με την αλληλογραφία. Την προηγούμενη εβδομάδα δημοσίευσα φωτογραφία του Μπαράκ Ομπάμα με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο, στη γιορτή για την εθνική μας ανεξαρτησία στον Λευκό Οίκο. Και στη λεζάντα σημείωνα πόσο ωραία θα ήταν αν βρισκόταν ο Άνθιμος στη θέση του. (Του Δημητρίου, όχι του Ομπάμα, εντάξει;) Όλως περιέργως έλαβα τρία μηνύματα από αναγνώστες που μου λένε να προσέχω τα λόγια μου, πως η ειρωνεία είναι πικρή και μακάρι όλοι οι ιεράρχες να ήταν σαν τον Άνθιμο. Δεν διαφωνώ. Άκουσα τον Άνθιμο στην τηλεόραση να λέει ότι δεν πρέπει να φορολογηθεί το 20% του εκκλησιαστικού εισοδήματος, αλλά το 5%, άντε το 7%. Αν ήταν όλοι οι ιεράρχες μας επιμελείς σαν τον Άνθιμο, η χώρα δεν θα προσέφευγε στο ΔΝΤ, αλλά στην Αρχιεπισκοπή.