Πληρώσαμε ακριβά για να μας δανείσουν

Η έκδοση του δεκαετούς ομολόγου μάς στοίχισε ακριβά, αφού το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 6,38%, αλλά τουλάχιστον οι αγορές δεν μας γύρισαν την πλάτη. Στη δημοπρασία παρουσιάστηκαν πάνω από 450 θεσμικοί επενδυτές, με συνολικές προσφορές 18 δισ. ευρώ.
Λογικά, μετά τα σκληρά μέτρα που είχε αναγγείλει την προηγούμενη μέρα η κυβέρνηση, το επιτόκιο θα έπρεπε να κυμαινόταν μεταξύ 5,5% και 6%. Δυστυχώς όμως είναι τόσο άσχημη η εικόνα της χώρας στις αγορές, που δύσκολα και σταδιακά θα επανέλθει σε καθεστώς λογικής και ρεαλιστικής αντιμετώπισης.
Σε δηλώσεις του, ο νέος επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Πέτρος Χριστοδούλου επεσήμανε ότι ο κύριος στόχος ήταν, πληρώνοντας έστω και ακριβά, να γίνουμε δεκτοί στις ξένες αγορές, επιδιώκοντας τη σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων στο μέλλον. Ενθαρρυντικά στοιχεία είναι ότι το 77% των προσφορών προήλθε από ξένους, ενώ το 90% από μακροπρόθεσμους θεσμικούς επενδυτές, όπως τράπεζες, ασφάλειες, ταμεία συντάξεων κ.λπ.
Τα credit default swaps ή CDS διαμορφώθηκαν στις 320 έως 330 μονάδες βάσεις (bps) και είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι την Παρασκευή έγινε στις Βρυξέλλες συνάντηση των επικεφαλής των ελεγκτικών οργανισμών της Ένωσης για να εξεταστεί ο ρόλος των CDS στην αποσταθεροποίηση των αγορών, ιδιαίτερα της Ελλάδας, και να δρομολογηθούν αυστηρότεροι κανόνες στη χρήση τους.
Το επιτόκιο των 6,38 ποσοστιαίων μονάδων είναι σαφώς δυσβάστακτο για τις δυνατότητες της χώρας και βέβαια δεν μπορεί να επαναληφθεί συχνά στο μέλλον. Αυτό το γνωρίζουν στον ΟΔΔΗΧ, και για τον λόγο αυτό περιόρισαν την αποδοχή των προσφορών στα 5 δισ. ευρώ, ενώ έκαναν και σαφές ότι η κίνηση αυτή έχει στρατηγικό χαρακτήρα. Σήμερα η χώρα δανείστηκε με 300 μονάδες βάσης ακριβότερα από τη Γερμανία. Στόχος είναι η διαφορά να κατέβει στις 140 περίπου μονάδες βάσης, όσο δηλαδή επιβαρύνεται σήμερα η Ιρλανδία.
Οι αντιδράσεις των επικεφαλής κυβερνήσεων και οργανισμών υπήρξαν θετικές, αλλά τίποτε περισσότερο δεν ακούστηκε, και μάλλον ούτε θα ακουστεί.
Σε ερώτημα του Reuters, πώς βλέπουν τα μέτρα 65 ευρωπαίοι τραπεζίτες και οικονομολόγοι, οι αντιδράσεις 48 από αυτούς ήταν ότι για το 2010 τα μέτρα μάλλον θα αρκέσουν, όμως για το 2011 και ʼ12 θα χρειαστούν πρόσθετα, ενδεχόμενο που φοβίζει για το τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τα δύο επόμενα χρόνια.
Ο συνολικός δανεισμός για το 2010 εκτιμάται στα 55 δισ., από τα οποία τα 15 τα έχουμε ήδη δανειστεί. Κρίσιμο διάστημα και τεστ αντοχής θα αποτελέσει το επόμενο δίμηνο Απριλίου – Μαΐου, που η χώρα θα κληθεί να δανειστεί περίπου 25 δισ. ευρώ.
Το μεγάλο στοίχημα όμως για την Ελλάδα είναι η ανάπτυξη, που με ΦΠΑ στο 21% και φορολογία στα καύσιμα γίνεται ακόμη πιο δύσκολο. Καθοριστικό στοιχείο στην προσπάθεια αυτή είναι το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων να κατευθυνθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να σταματήσουν να αιμορραγούν. Η δήλωση ότι με δάνεια του ΤΕΜΠΜΕ θα μπορούν οι επιχειρήσεις να πληρώνουν εισφορές και φόρους δείχνει ότι κάποιος στο υπουργείο Ανάπτυξης είναι μέσα στην αγορά και ξέρει. Ζητούμενο είναι η γρήγορη υλοποίηση. Κρίσιμος παράγοντας ο χρόνος λήψης απόφασης και η εκταμίευση κεφαλαίων στους δικαιούχους.
Αν μείνουμε στα πρότυπα των περασμένων χρόνων, που για να γίνει η εκταμίευση χρειαζόταν ένας με ενάμισης χρόνος, το στοίχημα είναι χαμένο από πριν.