«Άδειο» πακέτο Μέρκελ και ραντεβού με το ΔΝΤ!

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η πρώτη συζήτηση για πιθανή χρηματοδότηση από το ΔΝΤ θα γίνει στην Ουάσινγκτον την Τρίτη, όπου ο Γ. Παπακωνσταντίνου θα συναντηθεί με τον ομόλογό του, Τιμ Γκάιτνερ, στο περιθώριο της συνάντησης κορυφής του Γ. Παπανδρέου με τον Μπαράκ Ομπάμα, ενώ δεν αποκλείεται να προστεθεί στο πρόγραμμα και συνάντηση του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής του Ταμείου, τον γάλλο πολιτικό και πιθανό διεκδικητή της Προεδρίας στη Γαλλία, Ντομινίκ Στρος-Καν.

Έγκυρες πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι η Άνγκελα Μέρκελ, στη συνάντησή της με τον έλληνα πρωθυπουργό, δεν άφησε περιθώριο συζήτησης του ελληνικού αιτήματος να ανακοινωθεί επιτέλους ένα από τα δύο σχέδια στήριξης της ελληνικής οικονομίας που έχουν ήδη εκπονηθεί, ώστε να αποκλιμακωθούν αμέσως τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδας.

Το πρώτο σχέδιο αφορά την παροχή εγγυήσεων για αγορά ελληνικών ομολόγων από τράπεζες μόνο, από τις κυβερνήσεις Γαλλίας και Γερμανίας, ενώ το δεύτερο, που συζητήθηκε εκτενώς στη συνάντηση Παπανδρέου – Γιούνκερ την Παρασκευή, αφορά την έκδοση εγγυήσεων από όλες τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ο πρωθυπουργός τόνισε στη γερμανίδα καγκελάριο ότι όχι μόνο έλαβε αποφάσεις για ένα εξαιρετικά σκληρό πακέτο μέτρων, που καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις της Κομισιόν για πρόσθετη εξοικονόμηση 2% του ΑΕΠ, αλλά ήδη το προώθησε και ψηφίσθηκε στη Βουλή, παρά τις αντιδράσεις. Επισήμανε, επίσης, ότι παρά τις ανακοινώσεις αυτές, η Ελλάδα δανείσθηκε αυτήν την εβδομάδα με επιτόκια διπλάσια από τα αντίστοιχα γερμανικά, τα οποία μεσοπρόθεσμα καθιστούν απαγορευτικό το κόστος χρηματοδότησης του Δημοσίου, ενώ δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας στο τραπεζικό σύστημα και την πραγματική οικονομία.

Παρά ταύτα, η καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε στον πρωθυπουργό ότι το πρόγραμμα στήριξης θα ανακοινωθεί μόνο αν υπάρξει ανάγκη μέσα στο επόμενο κρίσιμο τρίμηνο, αν δηλαδή δεν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες για αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού, στα επίπεδα του 4,5% με 5%, που θεωρούνται λογικά σ’ αυτήν τη φάση για την Ελλάδα από τη γερμανική κυβέρνηση.

Η κ. Μέρκελ δεσμεύθηκε ότι θα αξιοποιηθούν άμεσα όλα τα εναλλακτικά μέσα για να σταματήσουν οι πιέσεις στα ελληνικά ομόλογα, πλην της άμεσης ανακοίνωσης των μέτρων στήριξης.

Δηλαδή, η Κομισιόν αναλαμβάνει άμεσα πρωτοβουλία για να σταματήσει η κερδοσκοπία μέσω των συμβολαίων ασφάλισης έναντι του κινδύνου χρεοκοπίας, ενώ παράλληλα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προσφέρει αυτό το δίμηνο σημαντική χρηματοδότηση στις ελληνικές τράπεζες, για να μπορέσουν να στηρίξουν το πρόγραμμα δανεισμού του Δημοσίου και να αποκατασταθεί σταδιακά η ροή πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα.

Η… γοητεία του ΔΝΤ

Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι το κλίμα που έχει δημιουργηθεί για την Ελλάδα στη διεθνή αγορά είναι δύσκολο να μεταβληθεί όσο γρήγορα χρειάζεται, για να αρχίσει και πάλι η χώρα να δανείζεται με ανεκτό κόστος, όσο παραμένει ασαφές με ποιο μηχανισμό θα υποστηριχθεί η χώρα, σε μια περίοδο που είναι σαφές ότι χρειάζεται μια ισχυρότερη εγγύηση για να πουληθούν ομόλογα με χαμηλότερες αποδόσεις.

Για τον λόγο αυτό αναβιώνει έντονα το σενάριο της προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με δύο βασικά επιχειρήματα:

= Το ΔΝΤ ήδη έχει εγκρίνει, με δήλωση εκπροσώπου του αυτήν την εβδομάδα, το κυβερνητικό πακέτο σκληρών μέτρων λιτότητας και το θεωρεί επαρκές, αφού πρόκειται για μέτρα κομμένα και ραμμένα στα μέτρα των αντίστοιχων προγραμμάτων που εφαρμόζει το Ταμείο. Συνεπώς, ένα αίτημα χρηματοδότησης θα αντιμετωπιζόταν αμέσως θετικά από το Ταμείο, χωρίς να χρειασθεί η επιβολή πρόσθετων μέτρων, που θα έφερναν την ελληνική κοινωνία και οικονομία πολύ μακριά από τα όρια της αντοχής της. «Το ΔΝΤ έχει προσφέρει μεγάλα δάνεια σε άλλες χώρες ακόμη και με ηπιότερα προγράμματα σταθεροποίησης από αυτό που εφαρμόζουμε τώρα», τονίζουν κυβερνητικά στελέχη.

= Το κόστος δανεισμού από το ΔΝΤ υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπερνά το 2% και είναι πραγματικά ελκυστικό για μια κυβέρνηση που δανείζεται σήμερα με τριπλάσια επιτόκια. Είναι πιθανό, μάλιστα, να μη χρειασθεί καν η χώρα να αξιοποιήσει τη χρηματοδότηση που θα εγκριθεί, αφού εκτιμάται ότι θα είναι αρκετό για να αποκλιμακωθεί αμέσως το κόστος δανεισμού το να ανακοινωθεί από το Ταμείο ότι συμφωνήθηκε να ανοίξει μια «εφεδρική» γραμμή πίστωσης της Ελλάδας με χαμηλό κόστος, την οποία θα μπορεί να αξιοποιεί στην περίπτωση που θα διαπιστώνει αδυναμία χρηματοδότησης με ανεκτό κόστος από την αγορά. Σε κάθε περίπτωση, εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, μια συμφωνία με το ΔΝΤ θα σταματούσε αμέσως ακόμη και τις… σκέψεις για κερδοσκοπικές επιθέσεις στα ομόλογα.

Πάντως, η προσφυγή στο ΔΝΤ εξακολουθεί να έχει ένα σοβαρό αντικίνητρο: η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, περισσότερο και από τις πολιτικές ηγεσίες, είναι απόλυτα αρνητική στην προοπτική ανάμιξης του «αμερικανοκίνητου» ΔΝΤ στα εσωτερικά της Ευρωζώνης και αυτό επανέλαβε και αυτήν την εβδομάδα ο Ζαν Κλοντ Τρισέ με κατηγορηματικό τρόπο.

Εκτός των άλλων παρενεργειών που θα υπάρξουν στο κύρος της Ευρωζώνης, οι τραπεζίτες φοβούνται ότι ένα πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας από το ΔΝΤ θα ανέβαζε σημαντικά το ευρώ έναντι του δολαρίου και θα δημιουργούσε σοβαρές πιέσεις στις εξαγωγές των ευρωπαϊκών κρατών, ιδιαίτερα της Γερμανίας.