Γίναμε σκλάβοι του χρήματος
// Πόσα χρόνια είστε ηθοποιός πρώτης γραμμής;
«Τριάντα. Αλλά απλά στρατιώτης…».
// Φέτος, στο θέατρο «Βεάκη», πρωταγωνιστείτε δίπλα στην Ντίνα Κώνστα σ’ ένα έργο-σταθμός για το νεοελληνικό θέατρο, το «Μάνα, μητέρα, μαμά» του Γ. Διαλεγμένου. Βλέποντάς σας στο ρόλο του γιου αναρωτήθηκα πώς μπόρεσε ο ήρωας να στείλει τη μάνα του σε οίκο ευγηρίας… Εσείς που τον ενσαρκώνετε, έχετε μπει σε ανάλογες σκέψεις;
«Η μάνα συμβολίζει πολύ δυνατές καταστάσεις και συναισθήματα για μένα. Υπάρχουν παιδιά που θέλοντας να προχωρήσουν τη ζωή τους ή επειδή οι συνθήκες τους το επιβάλλουν αναγκάζονται να περάσουν στην άλλη όχθη και θεωρούν τους γονείς εμπόδιο. Και ξαφνικά όταν οι γονείς πεθάνουν ξυπνάνε και καταρρέουν από την απώλεια… Εγώ θέλω τους γονείς μου μέχρι την τελευταία τους στιγμή κοντά μου. Να ζήσουν χίλια χρόνια, να είναι δίπλα μου. Αλλά όλα είναι θέμα χαρακτήρα. Οι γονείς μου φρόντιζαν τους γέρους τους και οι παππούδες μου φρόντιζαν εμένα… Παλιά έτσι γινόταν… αλλά υπάρχει οικογένεια σήμερα;».
// Τι εννοείτε;
«Ότι έχει χαθεί το κυριακάτικο τραπέζι όπου η οικογένεια, γονείς, γιαγιάδες, παιδιά, συγκεντρωνόταν και έλεγαν τα νέα τους… Έχει χαθεί το καθημερινό μεσημεριανό τραπέζι, με τη μάνα να περιμένει το παιδί από το σχολείο για να ακούσει το πώς πέρασε τη μέρα του και να λύσει τα προβλήματά του… Τώρα τα παιδιά τα παραλαμβάνουν Βουλγάρες. Τυχεροί είναι όσοι έχουν τους γονείς κοντά και τα παιδιά μεγαλώνουν τουλάχιστον με τους παππούδες. Η οικογένεια διαλύθηκε. Και πώς να κρατηθεί όταν δουλεύουν όλοι στην οικογένεια και μάλιστα πολλές ώρες την ημέρα…».
// Μα, δουλεύουν όλοι για να επιβιώσουν… Μπορούν να κάνουν αλλιώς;
«Όχι. Δουλεύουν για να πάρουν δεύτερο κινητό, δεύτερο αυτοκίνητο, μάρκες ρούχα και καφέδες. Έχουμε γίνει σκλάβοι της κατανάλωσης και του χρήματος. Όταν όμως παραπατήσεις στη ζωή και σκοντάψεις ή μ’ ένα θέμα υγείας ή με μια στραβή που θα σου κάτσει στα επαγγελματικά σου, τότε θα καταλάβεις πόσο μάταιο ήταν το κυνήγι των υλικών απολαύσεων, το οποίο σ’ έβαλε σε σκοτούρες, σε γέμισε άγχος, σου χάλασε την ψυχή και σε χρέωσε με δάνεια…».
// Και πώς γιατρεύεται η ψυχή;
«Με το τραγούδι…».
// Γι’ αυτό και εσείς το ρίξατε στα ρεμπέτικα; Πώς μπλέξατε με τα «Εννέα όγδοα» και τα μπαγλαμαδάκια;
«Ο Παύλος Κοντογιαννίδης, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος και εγώ έχουμε μια τρέλα. Μας αρέσει το τραγούδι και δη το ρεμπέτικο. Ξαφνικά θα έλεγα, μέσα σ’ ένα βράδυ, αυτοσχεδιάσαμε και σκεφτήκαμε αυτό το πρόγραμμα και το προτείναμε στο ιστορικό μαγαζί “Εννέα όγδοα”… Ο τίτλος του προγράμματος είναι “Άνδρες σ’ απόγνωση… ελάτε να χαρούμε”. Σ’ αυτήν την πρόσκληση ανταποκρίθηκαν πολλοί…».
// Γιατί σε απόγνωση;
«Γιατί όλα τα λαϊκά και τα ρεμπέτικα τραγούδια έχουν να κάνουν με το αχ του άνδρα προς τη γυναίκα… Σπάνια θα ακούσεις ένα γυναικείο τραγούδι που θα αναστενάζει για τον έρωτα… Όλο οι αντρικές φωνές τραγουδούν τα βάσανα της αγάπης και της καψούρας… Οι γυναίκες είστε πιο σκληρές».
// Πάντως, σ’ απόγνωση βρίσκονται οι γυναίκες σήμερα με όλους αυτούς τους ρόλους που καλούνται να υπηρετήσουν και ουχί οι άνδρες…
«Συγγνώμη, αλλά εσείς κάνατε την επανάσταση… Θέλατε και οικογένεια και καριέρα. Και δεν λέω δουλειά, λέω καριέρα. Επιτυχία, φήμη, πρωτιά. Η ισορροπία χάλασε… Βιάσατε την αντοχή σας και τη φύση σας. Η γυναίκα όμως πρώτα απ’ όλα ως μάνα οδηγεί τη ζωή. Τώρα θέλετε ξανά τον άνδρα μπροστά. Μα, το αρσενικό της οικογένειας φοβήθηκε και κρύφτηκε με τη μαχητικότητά σας ή ακόμη και χαλάρωσε και νιώθει άχρηστο… Τώρα το μόνο που κάνουν άνδρες και γυναίκες είναι να δουλεύουν, να δουλεύουν, να δουλεύουν και δυστυχώς πλέον ούτε και αποταμιεύουν».
// Σας θυμάμαι από την τηλεοπτική σειρά «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» να ασχολείστε με το τραγούδι… Το αγαπάτε το ρεμπέτικο;
«Έχω μεγαλώσει με το λαϊκό τραγούδι και μ’ ένα τρανζίστορ στο αυτί. Μ’ αρέσει να το μαθαίνω, να το διαβάσω, να το μελετάω. Σήμερα δεν υπάρχει λαϊκό τραγούδι με την έννοια που μας το παρέδωσε ο Τσιτσάνης. Αυτοί μας έδωσαν το αλφάβητο της μουσικής και κάποιοι νεότεροι όπως ο Σωκράτης Μάλαμας περπατάνε στις φόρμες τους».
// Γιατί αναφέρεστε στον Μάλαμα και όχι στους τραγουδιστές που γεμίζουν τις νυχτερινές πίστες;
«Γιατί εκείνοι κάνουν σόου… Δεν θα σταθώ αν παίρνουν εκατομμύρια ή βγάζουν ένα νυχτοκάματο που και αυτό φανερώνει μια στάση ζωής, αλλά θα σταθώ στις εικόνες… Η εικόνα που έχω εγώ από το πάλκο είναι απλή και καθαρή… Στις νυχτερινές πίστες κυριαρχούν τα φώτα και ο ηλεκτρικός ήχος και πίσω πίσω θα δεις και ένα μπουζούκι».
// Στο θέατρο τι γίνεται; Η ηθοποιός Ολυμπία Δουκάκη χαρακτήρισε υπερβολή το να υπάρχουν 200 θέατρα στην Αθήνα. Ούτε η Νέα Υόρκη δεν έχει τόσα…
«Πράγματι είναι πάρα πολλά τα θέατρα για τον πληθυσμό μας. Και εγώ απορώ. Υπάρχει θεατρόφιλος που θα πάει να δει 200 παραστάσεις, ακόμη και τριάντα σας βάζω και να δώσει είκοσι ευρώ; Κανείς όμως δεν κάθεται να συνεταιριστεί με τον άλλον, να τα βρει με το συνάδελφο. Όλοι περιφέρουν το τεράστιο εγώ τους στην τέχνη -είμαστε ξερόλες οι Έλληνες- και στο τέλος βουλιάζουν μόνοι τους. Βέβαια, υπάρχουν και αυτοί που επιχορηγούνται -και εδώ να μην ανοίξουμε πληγές… Υπερβολή παντού… Το ίδιο δεν έγινε και με τα μπουζούκια μέχρι που έφτασαν να δουλεύουν δυο φορές την εβδομάδα; Αλλά γενικώς δεν βλέπετε μια επαγγελματική μοναξιά; Σε κάθε γειτονιά από ένα σουβλατζίδικο, από μια καφετέρια, από ένα βίντεο κλαμπ… Θυμάμαι το ’90 κάθε στενό και πιτσαρία. Τώρα τουλάχιστον με την κρίση θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Ο επαγγελματίας από το αρπακτικό».
// Υπερβολή και στον αριθμό των τηλεοπτικών καναλιών. Εφτά πανελλαδικά κανάλια για μια τόσο μικρή αγορά….
«Γι’ αυτό έχουν πιάσει πάτο στο πρόγραμμα. Μας ταΐζουν φθηνό πρόγραμμα, κουτσομπολιό, ριάλιτι, μας φτιάχνουν τα σπίτια για να τους πούμε τον πόνο μας, γιατί τους συμφέρει περισσότερο από το να γυρίζουν σειρές. Δεν έχουν και τα κανάλια λεφτά. Καλά κάνουν…».
// Καλά κάνουν;
«Τα κανάλια δεν θέλουν να βάλουν λουκέτο και παράγουν ό,τι πιο φθηνό. Να επιβιώσουν θέλουν. Εμείς κάνουμε λάθος που το βλέπουμε και μόνο εμείς. Εμείς έχουμε την ευθύνη να δώσουμε στον εαυτό μας κάτι καλύτερο και να αντικαταστήσουμε τις ώρες τηλεθέασης με κάτι δημιουργικό. Με μια βόλτα στην Αθήνα, με μια επίσκεψη σε φίλους, με μια εφημερίδα…».
// Είστε ένας από τους πιο γοητευτικούς ηθοποιούς της μικρής μας οθόνης και του θεάτρου. Γιατί δεν μάθαμε για την προσωπική σας ζωή τόσα χρόνια;
«Γιατί δεν πήρα τηλέφωνα τους φωτορεπόρτερ να τους πω θα είμαι εκεί με την τάδε έλα να με βγάλεις φωτογραφία, να μου πάρεις δήλωση… Εδώ έχω παρεξηγηθεί που δεν δίνω συνεντεύξεις…».
// Δηλαδή η ιδιωτική ζωή ενός ηθοποιού μπορεί να παραμείνει κρυφή;
«Μα, ποιος φωτογράφος θα ‘ρθει στα βουνά που πάω με τη μηχανή μου για να με βρει; Όλο σε κάτι καλύβες είμαι μέσα, στη φύση… Θα ματώσει για να με ψάξει. Λένε στους φωτογράφους με ποιο δικαίωμα με βγάζεις φωτογραφία… Μα, κυρία μου και κύριέ μου, όταν πας σε κοσμική παραλία της Μυκόνου ο φωτογράφος φταίει; Γιατί δεν πας στη Χίο; Βρίζουν τους παπαράτσι ότι τους έχουν διαλύσει τη ζωή και την καριέρα. Μη μας δουλεύουν κιόλας… Όλοι ξέρουμε πώς δουλεύει το σύστημα. Απλά όταν καούν από την υπερ-έκθεση τους φταίνε οι άλλοι».
// Ναι, αλλά δεν πάει να πει επειδή κάποιος ηθοποιός, τραγουδιστής, παρουσιαστής, δημοσιογράφος έκανε έναν ανοιχτό γάμο, γι’ αυτό και ο γάμος άλλωστε μπαίνει και στις εφημερίδες ως κοινωνικό γεγονός, άνοιξε την πόρτα του και στην προσωπική του ζωή;
«Ο γάμος, τα βαφτίσια είναι κοινωνικό γεγονός και εκεί θα αδικήσουμε αυτούς που επέλεξαν να κάνουν έναν ανοιχτό γάμο. Και στα χωριά οι γάμοι ήταν ευκαιρία για γιορτή και μεγάλη χαρά. Το να ξεναγείς όμως τα κανάλια στο σπίτι σου αυτό είναι καθαρά ιδιωτικός χώρος που εσύ τον άνοιξες… Όλα τα άλλα δε, διαζύγια, τρίτα πρόσωπα και εξομολογήσεις, βγαίνουν στη φόρα αν ο ίδιος δώσεις τροφή…».
// Το να διαχειριστείς τη δημοσιότητα και να μην καβαλήσεις το καλάμι τι χρειάζεται;
«Είναι πολύ εύκολο να ξεφύγεις. Είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστείς τη φήμη, το χρήμα, την εξουσία. Θέλει μεγάλο αγώνα και πνευματική καλλιέργεια. Αν αυτό σου έρθει σε μικρή ηλικία και το καταλάβεις γρήγορα μπορεί και να ξεφύγεις από την αλαζονεία και την έπαρση. Γιατί θα πέσεις, θα ξανασηκωθείς και θα δεις ότι αυτό που λέμε επιτυχία δεν είναι δεδομένο και δεν είναι και συνέχεια. Η ζωή παίζει πολλά παιχνίδια και από αυτά τα πάνω-κάτω παίρνεις μαθήματα, ξεχωρίζεις εχθρούς και φίλους, κάνεις υπομονή… Κανείς δεν μένει για πάντα στην κορυφή. Η ζωή είναι αγώνας, πάλη και απαιτεί αντοχή, σεμνότητα. Πρέπει όμως να τροφοδοτούμε και την ψυχή πού και πού, γιατί οι κορόνες και τα στέμματα όλα εδώ θα μείνουν».
// Δουλέψατε δίπλα σε μεγάλους ηθοποιούς… Υπάρχουν ανάλογοι σήμερα;
«Οι μεγάλοι χάθηκαν. Με πάτε όμως σε μια κουβέντα ξυσμένη σε γυαλόχαρτο… Κανείς δεν αντικαθιστάται, απλά κάποιοι παίρνουν τη σκυτάλη…».
// Αυτοί που παίρνουν τη σκυτάλη δικαιώνουν τους προηγούμενους;
«Στην τέχνη έχουμε ακόμη καλό υλικό… Στην πολιτική είμαι απογοητευμένος. Φταίμε όμως εμείς που τους ψηφίζουμε… Οι υπάλληλοι που βάλαμε για να μας δουλέψουν το μαγαζί μας κατάκλεψαν. Οι ίδιοι υπάλληλοι που μας κατάκλεψαν μας λένε ότι πρέπει να τους βοηθήσουμε για να ξαναγεμίσουν το μαγαζί. Και μας βάζουν και κανόνες και όρους για το πώς θα το ξαναγεμίσουμε γρήγορα και με τι θυσίες… Και το ερώτημα είναι άντε και να το ξαναστήσουμε το μαγαζί γιατί το αγαπάμε, αλλά θα αφήσουμε πάλι αυτούς για αφεντικά; Αυτούς που μας ζημίωσαν; Επιτέλους, θα μάθουμε να ψηφίζουμε; Βέβαια θα μου πεις και ποιους να ψηφίσω, υπάρχουν και άλλοι; Ο πολίτης νιώθει φρικαρισμένος. Πάντως, ας γίνει κάτι για να τους κόψει τη δύναμη…».
// Εντάξει και αυτοί έφαγαν αλλά και οι Ευρωπαίοι παίζουν πάντα τα παιχνίδια τους… Το έχει δείξει και η ιστορία…
«Το ξέρετε αυτό που λέει ο λαός “να σου κάνω το τραπέζι, να μου κάνεις το κρεβάτι;”. Ε, αυτό κάνει η Ε.Ε. Θα σου δανείσω μεν, αλλά θα πάρεις από μένα υποβρύχια… Με αεροπλάνα και βαπόρια που έλεγε και η Σωτηρία Μπέλλου… θα γίνει η ανταλλαγή!».