Βυζάντιον
Ενδιαφέρον το παραπάνω απόσπασμα, αλλά είναι καλό για δημοσιογραφία της δεκαετίας του ʼ20 στην Αμερική και του ʼ80 στην Ελλάδα. Νομίζω, που λέτε, ότι στις απεργίες οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να κλείνονται στο σπίτι τους και να σκέφτονται. Καμιά φορά και με διάθεση αυτοκριτικής. Έπειτα από τόσα χρόνια στο επάγγελμα, κατάλαβα ότι η καλύτερή μας είναι όταν γράφουμε ή ομιλούμε για πράγματα που δεν ξέρουμε ή δεν έχουμε αισθανθεί. Τα καλύτερα δημοσιογραφικά κομμάτια γράφονται για το AIDS, την Αφρική, τη Γάζα και τους μετανάστες. Ενίοτε και για την εγχώρια εργατική τάξη. Και εν τέλει βλέπω ότι η δημοσιογραφία είναι η μοναδική δουλειά στον κόσμο όπου μπορείς να βγάλεις χρήματα ασχολούμενος με κάτι που δεν γνωρίζεις. Ίσως επειδή το επάγγελμα σου εξασφαλίζει και άλλους τρόπους που σου επιτρέπουν να αναπνέεις ελεύθερα όταν πληκτρολογείς το PIN στο ATM. Και εγώ επειδή δεν τα κατάφερα με τους άλλους τρόπους, ας πάρω τον δρόμο τον σωστό. Έχουμε και λέμε…
•••
Θέλω κι εγώ με τη σειρά μου να πω ότι είμαι ευτυχής που με τη συγχώνευση των δύο εταιριών δημιουργείται ένας κολοσσός, όχι μόνο εθνικών, αλλά παγκοσμίων διαστάσεων. Και αυτό συμβαίνει επειδή στο τιμόνι των δύο εταιριών, ή μάλλον στο πιλοτήριο καλύτερα, βρίσκονται άξιοι
επιχειρηματίες, άνδρες με όραμα, μορφές που τις παίρνεις όπως έχουν και τις βάζεις σε διαφήμιση whisky όπου συνήθως παρουσιάζουν άνδρες με σχέδιο και σταθερό βηματισμό. Γιατί τα λέω όλα αυτά; Επειδή αγχώθηκα! Εντάξει, σκέφτηκα ότι έχει να φάμε όλοι, ότι ρεκλάμα θα βουτήξουμε
όλοι, όπως τότε επί Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά όταν είδα τους τίτλους για τον Βγενόπουλο και τη συγχώνευση είπα ότι πρέπει να τα δώσω όλα μήπως και τσιμπήσω κάτι κι εγώ. Μάλιστα μου ήρθε και ως λαμπρή ιδέα το μότο της νέας διαφημιστικής καμπάνιας: «Ολυμπιακή. Θέλω να μιλήσω τώρα», που θυμίζει το «Aegean θέλω να πετάξω τώρα», προσαρμοσμένο στο τελευταίο τηλεοπτικό διάγγελμα του Ανδρέα.
•••
Εκεί, λοιπόν, που έβλεπα τον Ανδρέα να αγορεύει επί δύο ώρες, εκεί που τον θαύμαζα να αποφεύγει με δεινότητα σκιέρ τους σκοπέλους των σκληρών ερωτήσεων του συναδέλφου, δέχθηκα μια κλήση από φίλο μου. «Ρε Προκόπιε, ξέρεις γιατί τα λέει αυτά ο Ανδρέας; Επειδή έχει λεφτά σε δολάρια και θέλει να πιέσει το ευρώ και άμα λάχει να φύγουμε από την Ευρωζώνη». Πήγα να πνιγώ μέσα στο ίδιο μου το whisky. Και το λέω επειδή τώρα τελευταία έχω ακούσει και άλλα χαριτωμένα για ελληνικά κεφάλαια (κυρίως εφοπλιστικά) που παίζουν παιχνίδια και θέλουν να μας βγάλουν από το ευρώ για να δημιουργήσουν περιπέτειες στο νόμισμα. Δεν εμπιστεύτηκα την κρίση μου και τηλεφώνησα σε άνθρωπο που εμπιστεύομαι: «Μην είσαι αφελής ρε Προκόπιε, μη γίνεσαι περισσότερο γελοίος. Ας υποθέσουμε ότι όλα αυτά ακουμπούν την αλήθεια και πράγματι ξημερώνει η μέρα που η δραχμή επιστρέφει στα χέρια μας. Είναι δυνατόν να υπάρχουν συμφέροντα με εγχώρια επιχειρηματική δράση τα οποία να ποντάρουν στην κατάρρευση της κοινωνικής συνοχής και του οικονομικού ιστού; Μόνο όσοι πουλάνε φέρετρα. Προσπερνώ, λοιπόν, την ηλίθια ερώτησή σου Προκόπιε. Μάλιστα, αν μου επιτρέπεις, θα ήθελα να σου πω ότι αυτή η περίοδος μας έδειξε κάτι αποκαλυπτικό. Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων οι συνάδελφοί σου επί του οικονομικού είναι τόσο άσχετοι που αρχίζουν πλέον να προκαλούν οργή. Αποκαλύπτεται η γύμνια σας και το πρόβλημα αναπαράγεται, αφού ο ένας παίρνει μια λάθος πληροφορία, τη διακινεί ως άποψη και πάει λέγοντας.» Εδώ εγώ σκέφθηκα ότι το ίδιο μπορεί να ισχύει τώρα για μένα, αλλά, πιστέψτε με, δεν είναι έτσι. Δεν μπορώ να αποκαλύψω την ταυτότητα του συνομιλητή μου, αλλά είμαι βέβαιος ότι γνωρίζει την κατάσταση όπως εσείς τα στοιχεία του δελτίου ταυτότητάς σας. Και του επιτρέπω να συνεχίσει.
•••
«Θα στοιχηματίσω ένα γεύμα των δύο μας, να σου βγει και φθηνότερα, τοποθετώντας τα λεφτά μου στην έκρηξη οικονομικής ειδησεογραφίας του πανικού από την πλευρά της Ιταλίας. Πιστεύω πως σε λίγες εβδομάδες το ίδιο έργο θα ανέβει στην Ιταλία και ας περιμένετε, εσείς οι αδαείς, να σκάσει η βόμβα από την Ισπανία. Δεν έχω τον χρόνο να σου εξηγήσω κι εσύ δεν έχεις τον χώρο να με ακούσεις. Θα σου πω στα γρήγορα την άποψή μου και μετά θα αποσυρθώ σαν φάντασμα. Στις βλακώδεις θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν ακόμα και από κυβερνητικά χείλη, ακούγεται, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει σχέδιο προκειμένου να πληγεί το ευρώ.
Από ποιον; Από τους Αμερικανούς. Μάλιστα. Αυτό που κανένας δεν εξηγεί και κανένας δεν ρωτάει είναι για ποιον λόγο οι Αμερικανοί να θέλουν ανατιμημένο δολάριο και μείωση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους. Ξέρω ότι εσύ φίλε Προκόπιε θα σχολιάσεις με σαρκασμό την ύπαρξη μασονικών συμβόλων στο δολάρια, αλλά, δυστυχώς, η αλήθεια είναι πιο απλή. Θέλεις ένα άλλο παράδειγμα; Για ποιον λόγο οι Αμερικανοί θέλουν φθηνότερο ευρώ όταν τα πλάνα και οι προβλέψεις των εταιρειών τους έχουν γίνει με εκτίμηση για ισοτιμία κοντά στο 1,40;» Εδώ του απάντησα ότι είναι εξαιρετικά τεχνικό θέμα και πως στα δελτία ειδήσεων θα πρέπει να βγάλουν και πίνακες για να μας τα εξηγήσουν καλύτερα. Τον άφησα, όμως, να συνεχίσει.
•••
«Η ουσία της υπόθεσης είναι ιδανική για τον ισχυρό πυρήνα της Ευρωζώνης, Προκόπιε. Το ευρώ δέχεται πιέσεις και αυτό είναι εξαιρετικά καλό για την ανταγωνιστικότητα των μεγάλων οικονομιών. Μη βλέπεις τα δημοσιεύματα με τις άσεμνες χειρονομίες, η γκρίνια αυτή είναι για το βιομηχανοποιημένο πόπολο. Γάλλοι, γερμανοί και ιταλοί βιομήχανοι πήραν ένα μικρό πριμ ανταγωνιστικότητας με την ελαφρά συμπίεση του ευρώ. Επίσης η περιπέτεια της Ελλάδας χρησιμοποιείται και για πολιτικό παραδειγματισμό ανά τη Δύση. Και εν τέλει κι εμείς μπορεί να βγούμε κερδισμένοι, αφού θα έχουμε την ευκαιρία της βίαιης προσαρμογής. Με έναν σμπάρο κάνεις βήματα ανταγωνιστικότητας, βελτιώνεις χρόνιες παθογένειες, εκσυγχρονίζεις κάπως τις δομές σου. Θα έχει θύματα, θα έχει κοινωνική ένταση (τη λιγότερη δυνατή), αλλά σε δέκα χρόνια, όσοι επιβιώσουν, δεν θα θυμούνται απολύτως τίποτα. Θα σου έλεγα, λοιπόν, πως όλοι παίζουν ένα παιχνίδι τακτικής με έντονα τα στοιχεία της θεατρικής δραματοποίησης. Να, ακούς τις συνεντεύξεις του Γιώργου; Πιέζει για στήριξη, πολιτική και οικονομική, το συντομότερο δυνατό. Αηδίες, Προκόπιε, το ξέρει ότι δεν υφίσταται τέτοιο θέμα. Οι άλλοι θα κρατήσουν το ευρώ ανταγωνιστικό όσο περισσότερο μπορούν. Γιʼ αυτό και κρατούν αποστάσεις κερδίζοντας χρόνο, ζητώντας μέτρα. Διότι ξέρουν ότι μια απλή δήλωση εγγύησης είναι ικανή να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού και να ενισχύσει το ευρώ. Θέλω δε να προσθέσω ότι η μπλόφα του ΔΝΤ που πήγε να παίξει ο Γιώργος προς τους Ευρωπαίους (απειλώντας με το πολιτικό τέλος της Ευρωζώνης) μάλλον εξαγρίωσε κάποιους ξανθούς τύπους στην κεντρική Ευρώπη, μήνυμα που ελήφθη εγκαίρως. Για το τέλος σού αφήνω το καλύτερο:
Υπάρχει και σχέδιο D, αν θέλεις πες το και σχέδιο Ω. Πρόκειται για παρεμβάσεις που δεν έχουν βγει από το συρτάρι, αλλά έχουν ακουστεί. Να, μέχρι για κλείσιμο νοσοκομείων και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων έχω ακούσει, αλλά ελπίζω να μη χρειαστεί να συζητήσουμε και κάτι τέτοιο…»
•••
Και τώρα, λίγο πριν κλείσω, σκέφτομαι και πάλι το deal των αεροπλάνων, θυμάμαι τους επιχειρηματίες να συγκρούονται και τώρα τους βλέπω να αγκαλιάζονται. Και θυμήθηκα τον «Τρίτο παγκόσμιο», το τραγούδι για τον Πέτρο, τον Γιόχαν και τον Φραντς που δούλευαν στον Μπράουν, στον Φίσερ, στον Κραφτ. Χρόνια είχα να το ακούσω, το κατέβασα
σε mp3 και το άκουγα στο SUV. Άνοιξα και την οροφή. Μαγκιά…