Η ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΒΑΣΙΚΟ ΑΙΤΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Το θέμα του περιορισμού της διαπλοκής και εκείνο της εξάπλωσης της διαφάνειας σε όλες τις εκδηλώσεις της δημόσιας ζωής αποτελούν πολύ σοβαρά θέματα, που εκείνοι που τα δημιούργησαν φυσικά δεν είναι σε θέση να τα χειριστούν και να τα συζητήσουν. Γι’ αυτό σε όλες τις σχετικές συζητήσεις που έγιναν στη Βουλή οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, και κυρίως των δύο κομμάτων εξουσίας, ξέφυγαν από τα δύο σοβαρά θέματα της διαπλοκής και της διαφάνειας και ασχολήθηκαν με άλλα θέματα, που δεν είχαν καμία σχέση ή συνάφεια με αυτά. Και η συζήτηση της περασμένης Δευτέρας στη Βουλή δεν μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Η διαπλοκή μεταξύ εξουσίας και οικονομικής δύναμης και η αδιαφάνεια στις επιλογές και στις αποφάσεις της εξουσίας ασφαλώς υποσκάπτουν τα θεμέλια του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Και από την άποψη αυτή αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στις όποιες εξελίξεις του κοινωνικού και του οικονομικού τομέα.
Όμως η διαπλοκή είναι η κορυφή του παγόβουνου καθόσον αφορά το έλλειμμα δημοκρατίας που παρατηρείται σε όλες σχεδόν τις χώρες και φυσικά και στη χώρα μας. Έτσι μπορούμε εύκολα να συμφωνήσουμε με τις διαπιστώσεις του Ισοκράτη ότι «η δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται γιατί καταχράστηκε το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, γιατί έμαθε στους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία». Αυτά είναι και τα γενεσιουργά αίτια της συρρίκνωσης του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αυτά που έγραψε ο Ισοκράτης πριν από 2.300 χρόνια αποτελούν πρόδρομα στοιχεία της διαπλοκής και της αποδόμησης των αιρετών που πρέπει να διαθέτει ένα γνήσιο δημοκρατικό πολίτευμα. Στον καιρό του Ισοκράτη δεν υπήρχε η διαπλοκή πολιτικής εξουσίας και οικονομικής δύναμης. Κι έτσι ο μεγάλος διανοητής της αρχαίας αθηναϊκής Δημοκρατίας δεν μπόρεσε να προβλέψει τη νοθεία του δημοκρατικού πολιτεύματος εκ της αιτίας αυτής. Σήμερα η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται γιατί επέτρεψε σε ορισμένους να καταχραστούν το δικαίωμα της ελευθερίας και στην οικονομική δραστηριότητα. Έτσι εμφανίστηκαν τα μοντέλα της ελεύθερης ασύδοτης αγοράς, έγινε τεράστια συγκέντρωση κεφαλαιακής δύναμης στα χέρια μιας μικρής οικονομικής ολιγαρχίας, κι αυτή η οικονομική δύναμη στράφηκε στην εξαγορά της εξουσίας και ουσιαστικά υποκατέστησε τους εκλεγμένους ηγέτες των λαών. Και πέραν αυτού συνετέλεσε και στη διαφθορά της πολιτικής εξουσίας. Έτσι φτάσαμε στο φαινόμενο της διαπλοκής που διαφεντεύει τις επιλογές και καθορίζει τη συμπεριφορά της πολιτικής ηγεσίας των λαών. Αυτά τα φαινόμενα δεν αμφισβητούνται. Και φυσικά έχουν κατ’ επανάληψη εμφανιστεί και στη χώρα μας.
Αποτέλεσμα της διαπλοκής είναι η αδιαφάνεια των αποφάσεων και των επιλογών της πολιτικής εξουσίας. Με την αδιαφάνεια προσπαθούν οι χειριστές της εξουσίας να κρύψουν τη διαπλοκή και να αποδείξουν τάχα ότι οι αποφάσεις τους έχουν στόχο την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος ή την επίλυση σημαντικών προβλημάτων της κοινωνικής ολότητας. Έτσι διαπλοκή και αδιαφάνεια συμβαδίζουν πάντα και η μία γιγαντώνει την άλλη. Δεν μπορείς να χτυπήσεις τη διαπλοκή χωρίς να έχει χτυπηθεί και η αδιαφάνεια. Και αντίστροφα. Αυτά περιμέναμε να ακούσουμε κατά τη σχετική συζήτηση στη Βουλή στις ομιλίες των αρχηγών των δύο κομμάτων εξουσίας. Γιατί τα κόμματα εξουσίας είναι εκείνα τα οποία εκτρέφουν ή περιορίζουν ή εξαφανίζουν τα φαινόμενα αυτά.
Είναι χωρίς αμφισβήτηση γεγονός ότι διαπλοκή υπήρχε από τα πρώτα χρόνια του τερματισμού του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά όχι στον βαθμό που υπάρχει σήμερα. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι και το 1980, οι διαπλεκόμενοι πολιτικοί αποτελούσαν το μίασμα της πολιτικής ζωής μιας χώρας και ήσαν απαράδεκτοι, σήμερα δεν υπάρχει κανένας φραγμός ή αναστολή και μάλλον θεωρείται ισχύς και δύναμη για έναν πολιτικό να στηρίζεται στην οικονομική δύναμη που διαθέτουν οι πολιτικοί του «φίλοι». Η διαφθορά έχει φτάσει μέχρι εκεί! Ακόμη και ισχυροί παράγοντες διεθνών οικονομικών οργανισμών έχουν καταστεί συμμέτοχοι διαπλοκής και διαφθοράς. Και με τις επιλογές ή τις δηλώσεις τους παίζουν το παιγνίδι των οικονομικά ισχυρών φίλων τους. Όλη η εκστρατεία εναντίον της οικονομίας της Ελλάδος έριξε νερό στον μύλο των διεθνών κερδοσκόπων. Άραγε όλοι αυτοί που ξεκίνησαν τον χορό ενάντια στην ελληνική οικονομία δεν γνώριζαν ότι οι δηλώσεις τους ενισχύουν τη διεθνή κερδοσκοπία; Όταν ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Τρισέ δήλωνε ότι τα ελληνικά ομόλογα θα γίνονται αποδεκτά από την ΕΚΤ με βάση την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους πιστοληπτικής ικανότητας, δεν έπαιζε, ίσως άθελά του, το παιγνίδι αυτών των εταιρειών; Βέβαια και δικοί μας κυβερνητικοί παράγοντες έκαναν δηλώσεις που ευνόησαν τα κερδοσκοπικά παιγνίδια, αλλά αυτές ήταν αποτέλεσμα κακής επιλογής τους. Το αποτέλεσμα ήταν ότι όλη αυτήν την εναντίον της Ελλάδος εκστρατεία θα την πληρώσει η ελληνική οικονομία, δηλαδή ο φτωχός λαός. Μέχρι τώρα οι τόκοι των δανείων του Δημοσίου έφταναν τα 9-11 δισ. ευρώ. Τώρα, με τα νέα, αυξημένα επιτόκια με τα οποία μας υποχρέωσαν οι κερδοσκόποι να δανειστούμε, οι τόκοι θα πλησιάζουν από τα δάνεια αυτά γύρω στα 20 δισ. ετησίως. Έχει υπολογίσει άραγε κανείς πόσο έχει στοιχίσει η διαπλοκή στην εκτέλεση των δημοσίων έργων; Οι διαπλεκόμενοι εργολάβοι και εργολήπτες δημοσίων έργων παραφουσκώνουν τους προϋπολογισμούς τουλάχιστον κατά 40% και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σε μεγαλύτερο ποσοστό. Και όλη αυτή η υπερτιμολόγηση βαδίζει στις τσέπες των διαπλεκόμενων υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων. Τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ ετησίως στοιχίζουν στο Δημόσιο οι υπερτιμολογήσεις των δημοσίων έργων. Τα ίδια φαινόμενα παρατηρούνται και στις προμήθειες του Δημοσίου. Το σπάταλο κράτος που μοιράζει το δημόσιο χρήμα σε δεξιώσεις, σε διαφημίσεις του κυβερνητικού έργου, σε δημόσιες σχέσεις και σε άλλες δαπάνες που δεν είναι απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του, πόσο στοιχίζει στον ελληνικό λαό αυτό το σπάταλο κράτος που είναι αποτέλεσμα της διαπλοκής; Πόσο πληρώνει ο δημόσιος προϋπολογισμός στα κανάλια για τη διαφήμιση του έργου των υπουργείων και των διαφόρων υπηρεσιών; Το κράτος δεν έχει ανάγκη να διαφημιστεί γιατί δεν έχει ανταγωνιστή. Η καλύτερη διαφήμιση είναι το κυβερνητικό έργο και η μέριμνα υπέρ του αδύναμου πολίτη. Αλλά ο δυστυχής πολίτης είναι αδύναμος πολιτικά και συνεπώς δεν μπορεί να είναι διαπλεκόμενος. Αν το κράτος μας έφτασε σ’ αυτό το υψηλό επίπεδο δημοσίου χρέους, σε ισχυρά ελλείμματα και σε πρωτογενείς δαπάνες κατά πολύ υψηλότερες από τα τακτικά έσοδα του Δημοσίου, αυτό οφείλεται βασικά στις δαπάνες που προκάλεσαν η διαπλοκή και οι θυγατέρες της, η αδιαφάνεια και η διαφθορά. Η διαπλοκή είναι που κατέστησε όλα τα κράτη υπερχρεωμένα και τα έχει οδηγήσει στο χείλος της αβύσσου. Κι αυτές τις ζημίες της διαπλοκής που υφίστανται τα κράτη καλούνται τώρα οι λαοί να τις καλύψουν με αιματηρές θυσίες. Ενώ οι διαπλεκόμενοι πίνουν και τρώνε αυτά που απομύζησαν από τα θύματά τους. Ο πρωθυπουργός απηύθυνε προς τον ελληνικό λαό την Τρίτη το βράδυ ένα διάγγελμα μουσκεμένο με δάκρυα για να συγκινήσει τον λαό και να δεχτεί τα εξοντωτικά μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση για να καλύψει αυτά που έφαγαν οι διαπλεκόμενοι. Και κάλεσε όλους τους Έλληνες να «ματώσουν» για να μειωθούν τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος. Όταν ο κ. Παπανδρέου ήταν υπουργός Εξωτερικών του κ. Σημίτη, πόσο μας στοίχιζαν οι επιχορηγήσεις στις βαλκανικές χώρες και οι διάφορες πρωτοβουλίες τού τότε ελληνοαμερικανού συμβούλου του Άλεξ Ρόντος; Να πώς φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση. Αλλά και ο πρόεδρος της ΝΔ κ. Σαμαράς έδειξε να συναινεί στα κυβερνητικά μέτρα, καθώς αισθάνεται κι αυτός ότι και οι κυβερνήσεις της ΝΔ είναι υπεύθυνες για τα σημερινά χάλια της ελληνικής οικονομίας και ειδικότερα του δημοσιονομικού τομέα. Ο απελθών πρόεδρος της ΝΔ Κ. Καραμανλής δεν κατάφερε να χτυπήσει τη διαπλοκή, την αδιαφάνεια και τη διαφθορά. Και ανέχτηκε αυτούς που είχε ονομάσει «νταβατζήδες». Δεν περιόρισε καθόλου το σπάταλο κράτος και δεν έδειξε συμπεριφορά «συνετού οικογενειάρχη» στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Και επί των κυβερνήσεών του θριάμβευσε η σπατάλη και το μοίρασμα των δημοσίων πόρων στους «Ηρακλείς του στέμματος», όπως για παράδειγμα τα 28 δισ. ευρώ που χορηγήθηκαν στους τραπεζίτες από τον δημόσιο προϋπολογισμό, ενώ κανονικά οι τράπεζες έπρεπε να υποχρεωθούν σε αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου για να καλύψουν την έλλειψη ρευστότητας και να αποσβέσουν τις επισφαλείς τους απαιτήσεις. Οι καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των τραπεζικών δανείων το 2009 έφτασαν μόνον στο 9% των ληξιπρόθεσμων δόσεων. Και δεν μπορούσαν λοιπόν οι τράπεζες, που επί μία εικοσαετία εμφάνιζαν αύξηση κερδών κατά 50% ετησίως, να καλύψουν τις ελάχιστες ζημίες των επισφαλών απαιτήσεων; Αλλά είπαμε ότι η διαπλοκή είναι αυτή που μας οδήγησε στα υψηλά ελλείμματα και στο υψηλό δημόσιο χρέος.