ΔΕΛΤΙΟ… ΘΥΕΛΛΑΣ ΜΕΤΡΩΝ ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ SPREAD

Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες του «Π», ο πρωθυπουργός επιδιώκει να λύσει την «πολιορκία» των αγορών μέσα στον Φεβρουάριο, με καταιγισμό ανακοινώσεων μέτρων που θα κατευνάσουν τους κερδοσκόπους των αγορών, καθώς ο Μάρτιος θα είναι ο μήνας της τελικής κρίσης για την ελληνική οικονομία. Ουσιαστικά θα κριθεί αν η χώρα οδηγείται σε χρεοκοπία, οπότε θα υποχρεωθεί να ζητήσει βοήθεια από τους εταίρους μας στην Ευρωζώνη, η οποία με τη σειρά της θα επιβάλει πρόγραμμα σταθεροποίησης απίστευτης… αγριότητας με αντάλλαγμα τη σταδιακή αποδέσμευση χρηματοδοτήσεων ύψους 25-30 δισ. ευρώ.
Πάντως, για την περίπτωση αποκλίσεων στην εφαρμογή του ΠΣΑ μέσα στους πρώτους μήνες υλοποίησής του, η κυβέρνηση εξετάζει ακόμη και ακραία μέτρα, όπως η λήψη υποχρεωτικού άτοκου δανείου από τους δημοσίους υπαλλήλους με αναβολή για έναν χρόνο της καταβολής του επιδόματος αδείας! Το μέτρο αυτό θα έδινε μια ανάσα 700 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2010, «πνίγοντας» όμως τα όνειρα διακοπών για χιλιάδες υπαλλήλους.
Οι κερδοσκόποι συνέχισαν χωρίς διαλείμματα το «μπλόκο» δανεισμού που έχουν επιβάλει στην Ελλάδα, παρά τις ανακοινώσεις Παπανδρέου την Τρίτη, την έγκριση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάκαμψης την Τετάρτη και τις σχετικά καθησυχαστικές δηλώσεις Τρισέ την Πέμπτη, διατηρώντας την απόδοση των ελληνικών διετών ομολόγων στο 6,4%, δηλαδή σχεδόν 5,5 μονάδες πάνω από την απόδοση των αντίστοιχων γερμανικών τίτλων. Ουσιαστικά, με τέτοιες τριτοκοσμικές αποδόσεις στα ομόλογα με τη μικρότερη χρονική διάρκεια, η αγορά στέλνει το μήνυμα ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι τράπεζες παραμένουν αποκλεισμένες από τον δανεισμό και περιμένει την εξειδίκευση των πρωθυπουργικών ανακοινώσεων για να λύσει την «πολιορκία». Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτήν την εβδομάδα ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο Ανδρέας Λοβέρδος θα παρουσιάσουν την «πικρή» συνταγή «εσωτερικής υποτίμησης», δηλαδή τα μέτρα που θα οδηγήσουν μέσα στην επόμενη τριετία σε δραστική συμπίεση των εισοδημάτων, ενώ η Λούκα Κατσέλη θα δώσει στη δημοσιότητα το πακέτο αναπτυξιακών μέτρων που η κυβέρνηση προορίζει να λειτουργήσουν ως αντίβαρο στα σκληρά μέτρα μείωσης των εισοδημάτων. «Η Νομισματική Ένωση απαγορεύει την υποτίμηση του εθνικού νομίσματος και οδεύουμε ολοταχώς σε “εσωτερική υποτίμηση”, δηλαδή σε δραστική μείωση εισοδημάτων», τονίζει στο «Π» οικονομικός αναλυτής μεγάλης τράπεζας. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δύσκολη άσκηση ισορροπίας, όπως τονίζουν αναλυτές, καθώς τα μέτρα Παπακωνσταντίνου – Λοβέρδου θα προκαλέσουν σημαντική και άμεση συμπίεση της τελικής ζήτησης και «χαμηλή πτήση» των προσδοκιών επιχειρήσεων και καταναλωτών για το μέλλον, με κίνδυνο να οδηγήσουν την οικονομία στην πιο βαθιά ύφεση της μεταπολιτευτικής περιόδου. Αν δεν αποδειχθούν επαρκή και δεν εφαρμοσθούν αποτελεσματικά τα αναπτυξιακά μέτρα του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, η οικονομία θα μείνει ανοχύρωτη στην ύφεση και σε μερικούς μήνες το δημοσιονομικό αδιέξοδο θα επανέλθει ακόμη απειλητικότερο, αφού το τεράστιο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας μπορεί να αντιμετωπισθεί μόνο με συνεχή διεύρυνση της «πίτας» της οικονομικής δραστηριότητας και του πλούτου.
Φορολογικό
με… δόντια
Ο Γ. Παπακωνσταντίνου «κερνά» αυτήν την εβδομάδα τους φορολογούμενους το «πικρό ποτήρι» του νομοσχεδίου για τη φορολογική μεταρρύθμιση:
1. Με τη νέα φορολογική κλίμακα ο ανώτατος συντελεστής του 40% θα «δαγκώνει» από τα 40.000 ή 50.000 ευρώ, αντί των 75.000 που ισχύει σήμερα, ενώ ελαφραίνουν οριακά τα βάρη για τα εισοδήματα από 12.000 έως 30.000 ευρώ. Το αφορολόγητο όριο θα συνδέεται με την αξία των αποδείξεων που θα συλλέγονται, η οποία θα κλιμακώνεται ανάλογα με το συνολικό εισόδημα που θα δηλώνεται από τα 1.000 μέχρι τα 12.000 ευρώ. Οι αποδείξεις από κλάδους με υψηλή φοροδιαφυγή (γιατροί, δικηγόροι, τεχνίτες) θα υπολογίζονται με προσαύξηση (π.χ. στο 150% της ονομαστικής τους αξίας). Με τη νέα κλίμακα, ουσιαστικά μπαίνουν στο στόχαστρο ως «πλούσιοι» όσοι δηλώνουν μηνιαία εισοδήματα περίπου από 3.000 ευρώ και άνω.
2. Περίπου 800 από τις σχεδόν 1.000 φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα καταργούνται, όπως καταργείται και η αυτοτελής φορολόγηση όλων των εισοδημάτων, με εξαίρεση τις αποζημιώσεις βουλευτών και δικαστικών. Τα μερίσματα από εταιρείες θα πάψουν να φορολογούνται αυτοτελώς στην πηγή και θα υπάγονται στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.
3. Το νέο σύστημα «πόθεν έσχες» που καθιερώνεται από το 2010 θέτει στο στόχαστρο το κόστος αγοράς περιουσιακών στοιχείων, που οι φορολογούμενοι θα πρέπει να εξηγούν πώς καλύφθηκε. Επιπλέον, ενεργοποιούνται τεκμήρια διαβίωσης «νέας γενιάς», με τα οποία θα υπολογίζεται το ελάχιστο εισόδημα με βάση το κόστος διαβίωσης (έξοδα συντήρησης κατοικίας, χρήσης και συντήρησης οχημάτων κ.ά.).
4. Όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που σήμερα φορολογούνται με «ταρίφα» (τεκμαρτό εισόδημα) υπάγονται στη μέθοδο του λογιστικού προσδιορισμού των εισοδημάτων με βάση τα έσοδα και τα έξοδα (εργολάβοι οικοδομών, μηχανικοί, ιδιοκτήτες ταξί και ενοικιαζόμενων δωματίων κ.ά.). Πιθανότατα, μάλιστα, θα τεθούν και ελάχιστα όρια εισοδήματος για κάθε κατηγορία επαγγελματιών. Ο ΦΠΑ εξετάζεται να επεκταθεί και σε πολλές επαγγελματικές κατηγορίες που σήμερα εξαιρούνται.
5. Ο νέος Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας που θα αντικαταστήσει το ΕΤΑΚ θα επιβληθεί σε ακίνητες περιουσίες με αντικειμενική αξία άνω των 300.000 ευρώ, με κλιμακούμενους συντελεστές από 0,1% έως 1%.
«Τσουχτερή»
εισοδηματική πολιτική
Το νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις κυρίως για τους υπαλλήλους με μεγάλη συμμετοχή των επιδομάτων στις συνολικές τους αποδοχές:
1. Οι αποδοχές παγώνουν για όλους τους υπαλλήλους, δηλαδή καθηλώνονται στα επίπεδα του 2008, αφού ούτε το 2009 είχαν χορηγηθεί αυξήσεις. Τα επιδόματα «ψαλιδίζονται» κατά μέσο όρο σε ποσοστό 10%, αλλά για τις κατηγορίες «προνομιούχων» υπαλλήλων το ποσοστό θα είναι υψηλότερο, φθάνοντας το 20%.
2. Μαζί με την αυξημένη παρακράτηση φόρου, λόγω της κατάργησης της αυτοτελούς φορολόγησης και της υπαγωγής των επιδομάτων στην κλίμακα, οι μειώσεις αποδοχών μπορεί να φθάσουν και τα 800 ευρώ σε ακραίες περιπτώσεις (για παράδειγμα, στους εφοριακούς).
3. Οι υπερωρίες θα «τσεκουρωθούν» σε ποσοστό 50%, ενώ η κατάργηση των «τυχερών» από συμμετοχές σε επιτροπές και η μείωση των αποζημιώσεων για μετακινήσεις και εκτός έδρας δαπάνες θα συμπιέσουν ακόμη περισσότερο τις αποδοχές πολλών χιλιάδων υπαλλήλων.
Ποια όρια ηλικίας αλλάζουν
Για το Ασφαλιστικό η κυβέρνηση ουσιαστικά υιοθετεί κατά γράμμα τις σχετικές συστάσεις που είχε απευθύνει κατʼ επανάληψιν η Κομισιόν, αλλά και η Τράπεζα της Ελλάδος, για παρεμβάσεις που θα οδηγήσουν στην αύξηση του μέσου όρου ηλικίας συνταξιοδότησης, χωρίς να θιγούν τα γενικά όρια ηλικίας – το «Π» είχε αποκαλύψει από το καλοκαίρι τη σχετική έκθεση της Κομισιόν που άνοιγε και πάλι το
Ασφαλιστικό για την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια με τις μεγάλες εθελούσιες εξόδους από μεγάλες ΔΕΚΟ και τράπεζες και τα ειδικά προγράμματα για συνταξιοδότηση ανέργων μεγάλης ηλικίας, το πραγματικό μέσο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης είχε μειωθεί αντί να αυξηθεί. Τη διετία 2003-2005 το πραγματικό όριο ηλικίας έπεσε απότομα κατά έναν χρόνο εξαιτίας αυτών των πιέσεων.
Ο Α. Λοβέρδος και το επιτελείο του επανεξετάζουν όλα τα ειδικά καθεστώτα συνταξιοδότησης που ισχύουν στον δημόσιο τομέα, τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες και αναμένεται να ανακοινώσει μέτρα που θα οδηγούν σε σύγκλιση των ορίων ηλικίας προς τα γενικά όρια των 65 ετών για τους άνδρες και των 60 για τις γυναίκες. Παρεμβάσεις αυτού του χαρακτήρα, μαζί με την επιτάχυνση της σύγκλισης ορίων για άνδρες και γυναίκες στο Δημόσιο, διαμορφώνουν ένα «γκρίζο» τοπίο για χιλιάδες ασφαλισμένους, χωρίς να εξασφαλίζουν σοβαρή ελάφρυνση των δαπανών για τη γήρανση του πληθυσμού, αλλά απαντούν στη συνεχή, «εισαγόμενη» πίεση για άνοιγμα του Ασφαλιστικού.
Αναπτυξιακό «μπουκέτο»
Η Λούκα Κατσέλη, την ίδια ώρα, επισπεύδει τις ανακοινώσεις της για τα μέτρα τόνωσης της επενδυτικής δραστηριότητας, καθώς οι επενδύσεις αποτελούν την τελευταία ελπίδα αποτροπής μιας βαθιάς ύφεσης:
• Ο αναθεωρημένος νόμος για τη διαχείριση του ΕΣΠΑ, με ριζική απλοποίηση διαδικασιών, αποσκοπεί στη μεγάλη αύξηση της απορροφητικότητας κονδυλίων το 2010, ώστε το συνολικό ποσοστό απορρόφησης να αυξηθεί από το 3,5% στο 15%.
• Ο νέος επενδυτικός νόμος για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό θα περιλαμβάνει νέα κριτήρια για την αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων και θα δίνει έμφαση σε δραστηριότητες «πράσινης» ανάπτυξης (ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αγροτουρισμός κ.ά.).
• Αρχής γενομένης από τον Φεβρουάριο και μέχρι το τέλος Μαΐου θα έχουν κατατεθεί δύο νομοσχέδια για την απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης και αδειοδότησης επιχειρήσεων. Η ίδρυση θα γίνεται σε ένα βήμα έναντι των δεκαπέντε που ισχύουν σήμερα και με σημαντική μείωση του κόστους για τους επιχειρηματίες.
• Μέσα στον Φεβρουάριο κατατίθεται στη Βουλή και το νομοσχέδιο για την ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, ενώ αμέσως μετά παίρνει σειρά το νομοσχέδιο για τη διαφάνεια στις τραπεζικές συναλλαγές και την απαγόρευση αθέμιτων πρακτικών. Ο νόμος για τη ρύθμιση επαγγελματικών και επιχειρηματικών οφειλών ήδη εφαρμόζεται και συστήνεται ειδική επιτροπή παρακολούθησης της εφαρμογής με συμμετοχή στελεχών του υπουργείου και εκπροσώπων της Ένωσης Τραπεζών.
• Ως τώρα, οι πληρωμές που έχουν γίνει από το ΥΠΟΙΑΝ για επενδυτικά προγράμματα του παρελθόντος ξεπερνούν τα 1,4 δισ. ευρώ και οι «ενέσεις» στην οικονομική δραστηριότητα συνεχίζονται με ταχείς ρυθμούς.