Σκάβουν τον λάκκο του ελληνικού κινηματογράφου!

Αυτό καταγγέλλει με πολυσέλιδη ανακοίνωσή της η Διασωματειακή Επιτροπή των κινηματογραφικών φορέων, η οποία εκφράζει την αγωνία της για το μέλλον του ελληνικού κινηματογράφου, αφού
-όπως υπογραμμίζει- τορπιλίζεται από τους ευνοημένους, τους επιχορηγούμενους και τους κρατικοδίαιτους, οι οποίοι έχουν… εξεγερθεί προκειμένου να ισχυροποιηθούν και να παγιώσουν νομοθετικά τα προνόμιά τους!
Συγκεκριμένα:
Τον Μάιο του 2007 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Γ. Βουλγαράκης είχε δημιουργήσει εννεαμελή επιτροπή για να υποβάλει προτάσεις που θα αξιοποιούνταν στον υπό κατάρτιση νέο νόμο για τον κινηματογράφο, ο οποίος θα συμπλήρωνε τον 1597/86. Τον επόμενο μήνα αποφασίζεται να ενταχθεί το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου στις ΔΕΚΟ και ο πρόεδρος ενός σωματείου (σ.σ.: των συνθετών) κατέθεσε πρόταση μομφής στο προεδρείο του Κέντρου, γιατί δεν αντέδρασε στην εξέλιξη αυτή.
Το φθινόπωρο του 2007 υπουργός Πολιτισμού ανέλαβε ο Μιχ. Λιάπης, ο οποίος κατάργησε την επιτροπή του Βουλγαράκη και όρισε Επιτροπή Σοφών με προεξάρχοντα τον Κώστα Γαβρά, που παρέστη μόνο σε τρεις συνεδριάσεις και έκτοτε δεν επανεμφανίστηκε, αφού πρόλαβε όμως να πάρει 500.000 ευρώ επιχορήγηση για την ταινία του. Έτσι στην ηγεσία της Επιτροπής τον διαδέχθηκε ο κ. Δοξιάδης, ο οποίος… συμπτωματικά είναι γαμπρός του προέδρου του ΕΚΚ κ. Παπαλιού.
Αυτή, λοιπόν, η επιτροπή ετοίμασε ένα σχέδιο νόμου για τον κινηματογράφο που τα βασικά χαρακτηριστικά του ήταν: α) Ο περιορισμός του αριθμού ή ακόμα και ο αποκλεισμός των αιρετών μελών απ’ όλες τις επιτροπές που προβλέπονταν στον προηγούμενο νόμο της Μελίνας (Συμβούλιο Κινηματογραφίας ΥΠΠΟ, ΓΣ και ΔΣ του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ΓΣ και ΔΣ του ΕΚΚ, Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Ποιότητας) και η αντικατάστασή τους με διορισμένους και ελεγχόμενους από τον υπουργό (π.χ. πουθενά οι συνθέτες που ο πρόεδρός τους είχε τολμήσει να κάνει την πρόταση μομφής εναντίον του προέδρου του ΕΚΚ!) και β) η ενδυνάμωση της παρούσας διοίκησης του ΕΚΚ (ακόμα και το 1,5% από τα κανάλια, αν ποτέ θα δινόταν, θα το διαχειριζόταν χωρίς έλεγχο, αποκλειστικά και μόνον το ΕΚΚ!). Η επιτροπή Γαβρά – Δοξιάδη παρέδωσε με φανφάρες το πόρισμά της στον κύριο Λιάπη.
= Τον Ιανουάριο του 2008, μετά τη γενική και δημόσια κατακραυγή των οργανωμένων φορέων και τη σφοδρή καταγγελία (σε συνέντευξη Τύπου) του υπουργού γι’ αυτό το πόρισμα, ο κ. Λιάπης αναγκάζεται να υπαναχωρήσει και να δεσμευτεί δημόσια ότι: «Ο τελικός νόμος του ΥΠΠΟ θα συγκεράσει τις απόψεις των φορέων με εκείνες του σχεδίου Γαβρά – Δοξιάδη». Ψηφίζεται ομόφωνα τριμελής επιτροπή από τα σωματεία (που αποτελούν πια τη Διασωματειακή) με τους Χ. Παπαδόπουλο πρόεδρο της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ), Γ. Γλέζο πρόεδρο της Ένωσης Μουσικοσυνθετών – Στιχουργών Ελλάδας (ΕΜΣΕ) και Δ. Σαμιώτη (γενικό γραμματέα της ΣΑΠΟΕ των παραγωγών) με την εντολή να επεξεργαστούν τα πορίσματα του συνεδρίου και τις προτάσεις των φορέων, δημιουργώντας έτσι το σχέδιο νόμου της Διασωματειακής. Έπειτα από συνεχείς διαβουλεύσεις και ύστερα από εντατική δουλειά μηνών ετοιμάζεται από την τριμελή επιτροπή το νομοσχέδιο της Διασωματειακής που έχει την αποδοχή του κινηματογραφικού χώρου και κατατίθεται στο ΥΠΠΟ στις 31 Οκτωβρίου 2008.
= Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 2008: Για πρώτη φορά στην ιστορία των Κρατικών Βραβείων Ποιότητας του ΥΠΠΟ βραβεύονται με πλήθος βραβεία δύο ταινίες μεγάλου μήκους ενός μικρού ανεξάρτητου παραγωγού (Ν. Σέκερη) εκ των οποίων η μία χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από τον ίδιο, η δε δεύτερη ήταν εγκρίσεως παλαιότερης διοίκησης του ΕΚΚ. Σκάνδαλο! Αρχίζει ο πόλεμος απ’ όσους νιώθουν να τους φεύγει η κατάσταση από τα χέρια τους, δηλαδή απ’ αυτούς που σαρώνανε τα βραβεία μέχρι τότε. Λάσπες και συκοφαντίες για τη θεσμοθετημένη από τον νόμο Επιτροπή των Βραβείων Ποιότητας του ΥΠΠΟ. Αν κάνανε τον κόπο να δούνε οι φωνασκούντες-συκοφαντούντες τη βαθμολογία της 50μελούς επιτροπής θα βλέπανε ότι υπήρχε τεράστια διαφορά βαθμών μεταξύ των πρώτων και των δευτέρων βραβείων, γεγονός που απέκλειε οποιοδήποτε μαγείρεμα. Απλούστατα οι δύο ταινίες που πήρανε τα πρώτα βραβεία αρέσανε πολύ περισσότερο στην Επιτροπή. Τότε αρχίζει να δημιουργείται, για πρώτη φορά, το μέτωπο εναντίον των σωματείων.
= Ο κ. Λιάπης δημιουργεί Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του ΥΠΠΟ για να φτιάξει τον νέο νόμο (με εντολή, υποτίθεται, να συγκεράσει το σχέδιο της Διασωματειακής μ’ εκείνο της επιτροπής Γαβρά – Δοξιάδη) και αρχίζουν οι εργασίες της. Αλλάζει ο υπουργός! Πέφτει στα χέρια της τριμελούς επιτροπής το τελικό νομοσχέδιο της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής Λιάπη και διαπιστώνεται ότι δεν υπήρχε εκεί σχεδόν τίποτα από το σχέδιο της Διασωματειακής και υπήρχαν σχεδόν τα πάντα από το σχέδιο Γαβρά – Δοξιάδη!
= Λίγο αργότερα αναλαμβάνει υπουργός Πολιτισμού ο νυν πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος, παρά τις πιέσεις που δέχθηκε, δήλωσε ότι θα επανεξετάσει τον νόμο Λιάπη και θα ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν οι αντιρρήσεις της Διασωματειακής.
Εκεί τα οργανωμένα συμφέροντα που θέλουν να έχουν τον έλεγχο του ελληνικού κινηματογράφου θα αρχίσουν τον πόλεμο με αιχμή του δόρατος τη δημιουργία της «Ομίχλης» με αρχικό αίτημα την «αλλαγή του τρόπου απονομής των βραβείων ποιότητας»! Στην αρχική λίστα των συμμετεχόντων στην «Ομίχλη» είναι οι σχεδόν ίδιοι που απαρτίζουν και εκείνους που θα αποχωρήσουν από την ΕΕΣ, που θα μποϊκοτάρουν το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και που θα δημιουργήσουν αργότερα την Ακαδημία Κινηματογράφου με κοινό χαρακτηριστικό των περισσότερων (μέσα στους οποίους υπάρχουν και αρκετοί που είναι καλοπροαίρετοι αλλά σαφώς παραπληροφορημένοι) τις επιχορηγήσεις από το ΕΚΚ και τις χρηματοδοτήσεις-εξαρτήσεις τους από τους μεγαλοπαραγωγούς και τους παραγωγούς-συνεργάτες του ΕΚΚ.
Οι επιχορηγήσεις
Για να γίνουμε πιο σαφείς παραθέτουμε στη συνέχεια τα ποσά (σε ευρώ) που διέθεσε ή ενέκρινε το ΕΚΚ, σε κινηματογραφιστές (παραγωγούς ή σκηνοθέτες) και… εντελώς συμπτωματικά ανήκουν όλοι -ή στηρίζουν- την κίνηση «Ομίχλη»:
Παραγωγοί: Μωριάτης Κ. – Αντ. Καφετζόπουλος 635.000, Γ. Λυκαρδιόπουλος 800.000, Π. Παπαχατζής 1.253.000, Κ. Λαμπρόπουλος – Μ. Κρεζίας – Δ. Σαμιώτης (ODEON) 2.545.000, Εξηντάρης Γ. – Νικολέρης Χ. 493.000, Γ. Ιακωβίδης 200.000, Μαυροειδής Ηρ. 180.000, Μπουσίου Αλεξάνδρα 150.000.
Σκηνοθέτες: Αλ. Αλεξίου 320.000, Δημ. Αθανίτης 100.000, Μιχ. Αναστασίου 100.000, Θ. Αναστόπουλος και Σ. Θεοδωράκη 885.000, Ελ. Αλεξανδράκη 250.000, Π. Καρκανεβάτος 325.000, Στ. Τζίτζης 150.000, Αλ. Βούλγαρης 210.000, Κ. Βούλγαρης 430.000, Παντελής Βούλγαρης 850.000, Κ. Γαβράς 500.000, Χ. Γεωργίου 120.000, Β. Μαζωμένος 100.000, Κ. Γιάνναρης 300.000, Λ. Γιούργιου 250.000, Σ. Γκορίτσας 250.000, Χ. Δήμας 250.000, Ελισάβετ Χρονοπούλου 250.000, Ντ. Ηλιάδης 250.000, Δημ. Ινδαρές 250.000, Αλ. Καρδαράς 400.000, Π. Κούτρας 120.000, Γ. Λάνθιμος 200.000, Β. Μαρινάκης 225.000, Χρ. Νικολέρης 225.000, Γ. Νούσιας 100.000, Γ. Οικονομίδης 310.000, Ν. Περράκης 250.000, Γ. Σακαρίδης 225.000, Π. Σεβαστίκογλου 225.000, Σύλλας Τζουμέρκας 225.000, Γ. Τσεμπερόπουλος 280.000, Φ. Τσίτος 250.000, Γ. Φάγκρας 325.000, Π. Φαφούτης 225.000, Ρένος Χαραλαμπίδης 120.000, Στ. Ψυλλάκης 65.000.
Οι συμμετέχοντες στην «Ομίχλη» πιέζουν τον υπουργό να καταθέσει στη Βουλή τον νόμο χωρίς αλλαγές και απειλούν ότι αν δεν γίνει αυτό που ζητούν, θα απέχουν από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης!
= Τον Αύγουστο του 2009 το υπουργείο Πολιτισμού παρέδωσε στη Διασωματειακή το σχέδιο νόμου Σαμαρά που βασίζεται μεν στον νόμο Λιάπη, αλλά έχει αρκετές αλλαγές. Επειδή όμως δεν ήταν ολοκληρωμένο, η Διασωματειακή είχε το καθήκον να διανείμει το σχέδιο προς κάθε ενδιαφερόμενο για συζήτηση και παρατηρήσεις ή ενστάσεις. Το σχέδιο συναντά αντιδράσεις γιατί τα οργανωμένα συμφέροντα και η «Ομίχλη» ήθελαν τον νόμο Λιάπη – Γαβρά χωρίς αλλαγές.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο στην ετήσια γενική συνέλευση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου καταψηφίζεται για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού ο διοικητικός απολογισμός του ΕΚΚ και δεν ψηφίζεται ο οικονομικός του απολογισμός. Αντί να παραιτηθούν ο πρόεδρος και το ΔΣ λόγω της καταψήφισης του διοικητικού απολογισμού τους (όπως ήταν ηθικά υποχρεωμένοι να κάνουν) επαναφέρουν τον οικονομικό απολογισμό σε μια πρώτη άγονη έκτακτη ΓΣ (όπου δεν έχουν απαρτία) και τελικά αυτός ψηφίζεται σε μια δεύτερη έκτακτη ΓΣ με δέκα ψήφους από το σύνολο των 19 μελών της ΓΣ, που δεν τον είχαν ψηφίσει την πρώτη φορά, γιατί τους έπεισαν ότι «η μη ψήφιση του οικονομικού απολογισμού του ΕΚΚ θα είχε ποινικές συνέπειες».
Οκτώβριος 2009: Αλλαγή κυβέρνησης. Όλοι μαζί οι προαναφερόμενοι, με τη βοήθεια φίλων τους δημοσιογράφων, ζητάνε την άμεση ψήφιση νόμου από τον υπουργό Πολιτισμού της νέας κυβέρνησης, τον κ. Γερουλάνο, συνεχίζοντας τον εκβιασμό (της μη αποστολής ταινιών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης) στον νέο υπουργό, που μόλις έχει αναλάβει και όπως είναι λογικό δεν είναι δυνατό να φέρει στη Βουλή προς ψήφιση έναν νόμο ενός άλλου υπουργού μιας προηγούμενης κυβέρνησης (!) γιατί ούτως ή άλλως δεν υπήρχε πλέον ο χρόνος για κάτι τέτοιο. Ο νέος υπουργός κ. Γερουλάνος, αφού δέχεται σε συνάντηση την Τριμελή Επιτροπή της Διασωματειακής και ακούει και τις απόψεις της, δεν υποκύπτει, όπως είναι φυσικό (και αυτός) στον εκβιασμό της «Ομίχλης».
Μποϊκοτάζ στο Φεστιβάλ
Μετά από αυτό, ο «πόλεμος» κατά της Διασωματειακής μπαίνει σε νέα φάση, με κορυφαία στιγμή του τον Νοέμβριο του 2009, όπου γίνεται ο εορτασμός των 50 χρόνων του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που για πρώτη φορά είναι χωρίς όλες τις ελληνικές ταινίες (8 πήρανε μέρος) και χωρίς απονομή Κρατικών Βραβείων Ποιότητας. Στο περίπτερο του ΕΚΚ αναρτώνται δυο τεράστιες αφίσες με τα ονόματα όλων των κινηματογραφιστών που απείχαν από το Φεστιβάλ με τον τίτλο «Απέχουν» (!) και παράλληλα μοιράζεται το περιοδικό «ΜΟΤΕΡ» του ΕΚΚ, αφιερώνοντας από μια σελίδα του σε κάθε ταινία που απείχε, ενώ υποβάθμιζε σε λίγες σειρές τις ταινίες που συμμετείχανε και σεβάστηκαν τον θεσμό του Φεστιβάλ. Δηλαδή ένας κρατικός θεσμός (το ΕΚΚ) πολεμούσε δημόσια έναν άλλον (το Φεστιβάλ) με τη δύναμη πίεσης (προς τους σκηνοθέτες) που του δίνανε τα κρατικά χρήματα των επιχορηγήσεων που διανέμει, προκειμένου να επιβάλει στον υπουργό έναν νόμο που θα ισχυροποιεί κι άλλο τον εαυτό του!
Δεκέμβριος 2009: Φθάνουμε στην αποκορύφωση της προσπάθειας να χειραγωγηθεί ο κινηματογραφικός χώρος απ’ τα μεγάλα θεσμικά και ιδιωτικά συμφέροντα. Ακούει στο όνομα Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου (εκμεταλλευόμενη, στο όνομα και μόνο, την παλιά καλή ιδέα του Θεόδωρου Αγγελόπουλου που αφορούσε την Παιδεία). Αυτό που προβάλλει τεχνηέντως (όπως και η μητέρα της «Ομίχλη») είναι η απονομή των κρατικών βραβείων μέσα από νέες διαδικασίες. Ωστόσο δεν ανακαλύπτουν την πυρίτιδα. Η θεσμοθέτηση ενός νέου τρόπου ανάδειξης των κινηματογραφικών βραβείων ήταν ώριμο αίτημα όλης της κινηματογραφικής κοινότητας (το ζητούσε αυτό και ο νόμος της Διασωματειακής) και κρύβουν επιμελώς τους υπόλοιπους σκοπούς της εταιρείας που έχουν να κάνουν με την επικοινωνιακή υποκατάσταση αρχικά και τη θεσμική αντικατάσταση, στη συνέχεια, των σωματείων. Εταιρεία που να μοιράζει κινηματογραφικά βραβεία έχει δικαίωμα να συστήσει ο καθένας. Εκείνο που δεν έχει δικαίωμα είναι να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος του όλου, ενώ δεν είναι παρά ένα τμήμα, υπαρκτό μεν, αλλά μικρό τμήμα της κινηματογραφικής κοινότητας.
Ιδρυτικά μέλη της Ακαδημίας είναι τα ίδια γνωστά ονόματα (με προσθήκες ανθρώπων του χώρου, καλών προθέσεων, που όμως δεν γνωρίζουν σε βάθος το θέμα και το τι παιχνίδια παίζονται πίσω απ’ όλα αυτά). Με μια απλή ανάγνωση βλέπει κανείς πάλι να πρωταγωνιστούν:
Οι θεσμικοί του ΕΚΚ, οι χρηματοδοτούμενοι απ’ το ΕΚΚ σκηνοθέτες και παραγωγοί της «Ομίχλης» (αυτοί που απείχαν από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης) και αυτοπροσώπως οι ίδιοι οι μεγαλοπαραγωγοί, οι μεγαλοδιανομείς, οι αιθoυσάρχες multiplex με τους υπαλλήλους τους.
Ιδρυτικά της μέλη είναι ο κ. Παπαλιός, πρόεδρος του ΕΚΚ, ο κ. Χολέβας του Film Commission του ΕΚΚ και οι κ. Κρεζίας και Σαμιώτης της ODEON (οι παραγωγοί που ποδηγετούν την αγορά με τις εμπορικές και άνευ καλλιτεχνικής αξίας ταινίες τους).
Ιδρυτικά μέλη είναι, επίσης, οι αφειδώς χρηματοδοτούμενοι από το ΕΚΚ παραγωγοί κ. Κ. Λαμπρόπουλος και Π. Παπαχατζής και κάποια μέλη της επιτροπής Δοξιάδη, ένας εκ των οποίων μάλιστα προορίζεται για πρόεδρος αυτού του μορφώματος.
Η πίεση προς τον υπουργό κορυφώνεται με την Ακαδημία, που φιλοδοξεί να γίνει ο θεσμικός συνομιλητής του ΥΠΠΟ (όπως αναφέρει στο καταστατικό της) ενώ απ’ τα 108 ιδρυτικά της μέλη μόνον 29 είναι σκηνοθέτες-σεναριογράφοι που ζούνε επαγγελματικά από τον χώρο και έτσι έχουν δικαιώματα από την εργασία τους στον κινηματογράφο (μέσα από ένα σύνολο 700 επαγγελματιών σκηνοθετών, σεναριογράφων που εισπράττουν πνευματικά δικαιώματα από το έργο τους) και από τους 39 σκηνοθέτες – ιδρυτικά μέλη της Ακαδημίας, οι περισσότεροι έχουν επιχορηγηθεί ή ζητάνε επιχορήγηση από το ΕΚΚ ή εξαρτώνται απ’ τους μεγαλοπαραγωγούς και τους μεγαλοδιανομείς.
Μετά τα γεγονότα αυτά, που οδηγούν τον ελληνικό κινηματογράφο σε αφανισμό, τα σωματεία-μέλη της Διασωματειακής ζητούν από την ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού:
= Την παραίτηση εδώ και τώρα των αιρετών μελών του διοικητικού συμβουλίου του ΕΚΚ, αφού καταψηφίστηκε ο διοικητικός του απολογισμός και η πολιτική του.
= Την αποπομπή των διορισμένων μελών από το ΥΠΠΟ στο ΔΣ του ΕΚΚ (προέδρου, αντιπροέδρου και ενός μέλους).
= Προσωρινή διοίκηση για έλεγχο και διαφάνεια στο ΕΚΚ μέχρι τον διορισμό κανονικής διοίκησης για πλήρη επιστροφή της εύρυθμης κατάστασης στον κινηματογραφικό χώρο.
= Την απόκτηση κωδικού για τον κινηματογράφο μέσα από τον ετήσιο προϋπολογισμό του κράτους.
= Την εφαρμογή, επιτέλους, του νόμου για την απόδοση του 1,5 %.
= Έναν νέο νόμο που να μην επιτρέψει ποτέ να γίνει το ΕΚΚ στο μέλλον ένα κλειστό κύκλωμα λόγω της έλλειψης ελέγχου από την απουσία των συλλογικών φορέων στα όργανα της διοίκησής της.
= Την πλήρη εξαίρεση του ΕΚΚ από το καταστροφικό για την ελληνική κινηματογραφία καθεστώς των ΔΕΚΟ.
= Την ενίσχυση της μονής αίθουσας.
= Την ενίσχυση των Κινηματογραφικών Λεσχών σε όλη την Ελλάδα, των Ταινιοθηκών και των Κινηματογραφικών Αρχείων.