Ποιες αποδείξεις θα… μετρούν διπλές
Με το μέτρο που θα υιοθετηθεί, οι αποδείξεις από κατηγορίες επαγγελματιών που «ενοχοποιούνται» για συστηματική φοροδιαφυγή θα έχουν υψηλότερο συντελεστή στάθμισης, όταν θα υπολογίζονται από την εφορία για να προσδιορίζεται το αφορολόγητο όριο. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι αν μια απόδειξη λιανικής πώλησης από ένα σούπερ μάρκετ υπολογίζεται στο 100% της αξίας της, μια απόδειξη από έναν γιατρό, για παράδειγμα, θα υπολογίζεται στο 150% της αξίας της, ώστε να έχει ένα πρόσθετο κίνητρο ο φορολογούμενος να αποφεύγει το γνωστό «παζάρι» για παροχή της υπηρεσίας χωρίς έκδοση απόδειξης.
Επιπλέον, για να διευκολυνθούν οι εισοδηματικά ασθενέστεροι να συγκεντρώσουν τις αποδείξεις που απαιτούνται για να «πιάσουν» το αφορολόγητο όριο, το υπουργείο Οικονομικών θα εντάξει στις αποδεκτές αποδείξεις και τις αποδείξεις για πληρωμή λογαριασμών κινητής τηλεφωνίας, για τα διόδια και για πληρωμές που γίνονται μέσω των τραπεζών (π.χ. για αγορές ειδών από διαδικτυακά καταστήματα).
Σε ό,τι αφορά το πόθεν έσχες, που θα τεθεί σε ισχύ το 2010, πρυτανεύει η άποψη ότι δεν είναι σκόπιμο να καθιερωθεί η υποχρεωτική δήλωση των καταθέσεων όλων των φορολογουμένων, καθώς τα σχετικά σενάρια προκάλεσαν αναταραχή και εκροές καταθέσεων από την Ελλάδα, οι οποίες πάντως παρέμειναν στους ομίλους των ελληνικών τραπεζών, αφού διοχετεύθηκαν σε θυγατρικές τους στο εξωτερικό.
Αντί της υποχρεωτικής δήλωσης των καταθέσεων, το υπουργείο θα αξιοποιήσει απλώς με μεγαλύτερη ένταση τους ήδη προβλεπόμενους ελέγχους και στις τραπεζικές καταθέσεις, στο πλαίσιο των ελέγχων για φοροδιαφυγή. Οι φορολογούμενοι θα μπορούν να επικαλούνται τις τραπεζικές τους καταθέσεις για να δικαιολογούν αγορές περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, εξετάζεται η καθιέρωση κινήτρων για επαναπατρισμό καταθέσεων από το εξωτερικό χωρίς ελέγχους προέλευσης. Μια ιδέα που έχει «πέσει στο τραπέζι» είναι να έχουν την υποχρέωση όσοι «επαναπατρίζουν» κεφάλαια να τοποθετούν ένα μέρος τους σε κρατικά ομόλογα, αν και η ιδέα αυτή πολιτικά φαίνεται ανορθόδοξη – το δημόσιο χρέος θα χρηματοδοτείται από μαύρο χρήμα!
Εν τω μεταξύ, σε καθημερινή βάση γράφονται και… ξαναγράφονται τα σενάρια για τη φορολογική μεταρρύθμιση του 2010, την ώρα που βρίσκεται σε εξέλιξη η δημόσια διαβούλευση για το φορολογικό και το μόνο απολύτως βέβαιο φαίνεται ότι είναι κάτι που… δεν θα γίνει: η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, για την οποία φαίνεται ότι οι κοινοτικοί «ελεγκτές» πείστηκαν ότι δεν υπάρχει σκοπιμότητα να ενσωματωθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στους εκπροσώπους της Κομισιόν και της Ευρωτράπεζας εξηγήθηκε από τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου –και αυτό το επιχείρημα έγινε δεκτό– ότι στην παρούσα φάση δεν θα έχει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα μια αύξηση στους συντελεστές του ΦΠΑ – αντίθετα, μάλιστα, θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο κίνητρο φοροδιαφυγής, όπως συνέβη και με τις προηγούμενες αυξήσεις στους συντελεστές.
Στο πιεστικό αίτημα των κοινοτικών για την εξεύρεση «σίγουρων» πηγών φορολογικών εσόδων, που θα δημιουργήσουν ένα «μαξιλάρι» ασφάλειας για το 2010, το υπουργείο Οικονομικών «απάντησε» άμεσα, με τη νυχτερινή τροπολογία της Πέμπτης, που «βαραίνει» σημαντικά τη φορολογία τσιγάρων και αλκοολούχων και αναμένεται να αποφέρει έσοδα της τάξεως του 1 δισ. ευρώ. Η αύξηση αυτή στη φορολογία ικανοποίησε, σύμφωνα με πληροφορίες, την Κομισιόν, καθώς είναι διαπιστωμένο ότι σε αυτές τις κατηγορίες φόρων τα έσοδα δεν επηρεάζονται αρνητικά όταν επιβάλλονται αυξήσεις, όπως συμβαίνει με τον ΦΠΑ.
Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών έκανε ένα σημαντικό «δώρο» στους «ελεγκτές», καθώς μόλις την περασμένη Δευτέρα κορυφαία στελέχη του υπουργείου εκτιμούσαν ότι τα πρόσθετα έσοδα από την αύξηση φόρων σε τσιγάρα και ποτά θα ήταν της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ, ενώ με τις αυξήσεις που τελικά ανακοινώθηκαν το ποσό των αναμενόμενων εσόδων θα είναι διπλάσιο.
Σε μια πρόσθετη προσπάθεια να κατοχυρωθεί το ύψος των προβλεπόμενων φετινών εσόδων από την επαναφορά των φόρων κληρονομιάς και γονικών παροχών, το υπουργείο προβλέπει, με την ίδια τροπολογία, ότι όσοι φορολογούμενοι προχωρήσουν σε μεταβιβάσεις από την Παρασκευή και μετά δεν θα πληρώσουν φόρο με τον χαμηλό συντελεστή του 1% που ισχύει, αλλά με τη νέα κλίμακα που θα καθιερωθεί μετά τον Μάρτιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται να καθιερώσει αφορολόγητο όριο 250.000 ευρώ για κάθε φορολογούμενο, πέραν του οποίου θα εφαρμόζεται η προοδευτική φορολογική επιβάρυνση.