Κρίσιμο δίλημμα και ιστορικές επιλογές για τον Ελληνισμό
Η ώρα της αλήθειας για το Κυπριακό πλησιάζει με επιταχυνόμενο καλπασμό και θα είναι άκρως επώδυνη. Συμπτύσσεται (ή εκβιαστικά τη συμπτύσσουν εκείνοι που αυτοβούλως παρεμβάλλονται) στο κρίσιμο δίλημμα: «Λύση τώρα ή οριστική διχοτόμηση». Κάτι που ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας διατυπώνει πιο πραγματιστικά, με τη δραματική δήλωσή του «δυστυχώς ομοσπονδία ή διχοτόμηση». Και εάν δεν θέλουμε να αυταπατώμεθα, ομοσπονδία με τις προδιαγραφές που θέτουν οι Τούρκοι παραπέμπει ευθέως σε σύστημα χαλαρής συνομοσπονδίας! Η αλήθεια.
Το δίλημμα είναι ιστορικό. Και απαιτεί εκ των πραγμάτων εξίσου ιστορική αντιμετώπιση, με αποφάσεις οδυνηρές, οι οποίες στην περίπτωση λύσεως περνούν για τον κυπριακό Ελληνισμό από περιστολή δικαιωμάτων γης και ζωής. Γιατί η «διζωνική ομοσπονδία» -όπως μάλιστα τίθεται υπό τις περιστάσεις- θα εδράζεται αυτονοήτως και αναποδράστως στα τετελεσμένα της εισβολής και στις δομές που θεμελίωσε η τουρκική κατοχή. Δεν γίνεται διαφορετικά. Ο συμβιβασμός συνεπάγεται μέση τομή. Και κατά το ήμισυ αυτή δεν μπορεί να μην εδράζεται στις τουρκικές αξιώσεις, ιδιαίτερα αφού:
= Οι παγιωμένες δομές της γεωπολιτικής διαιρέσεως δεν επιτρέπουν παλινορθώσεις όπως ο Ελληνισμός διακαώς θα τις επιθυμούσε, καθώς αποτελεί εκ των πραγμάτων το ανίσχυρο σκέλος της καταθλιπτικής ανισοσθένειας που έχει διαμορφωθεί επί του εδάφους.
Κι ενώ φυσικά μεταξύ αυτής της ομοσπονδιακής λύσεως και της διχοτομήσεως η δεύτερη δεν μπορεί να αποτελεί την επιλογή των νουνεχών Κυπρίων (γιατί η διχοτόμηση οδηγεί σε ακόμη χειρότερες ολισθήσεις), εντούτοις εάν οι ομοσπονδιακές ρυθμίσεις που προάγονται δεν εκλογικευθούν και δεν εδράζονται τελικά σε αποδεκτές αρχές και δημοκρατικά θέσμια, η οποιαδήποτε λύση θα οδηγήσει στο ίδιο σημείο εθνικής καταστροφής που με την υπογραφή της θέλουμε να αποφύγουμε! Η λύση δηλαδή θα ισοδυναμεί με χειρότερη εκτροπή, τα παράγωγα της οποίας θα εισπράξει ξανά ο Ελληνισμός.
Όσο δηλαδή τυχόν διχοτομική κατάληξη θα αποβεί μοιραία για τον κυπριακό Ελληνισμό άλλο τόσο ένας ετεροβαρής συμβιβασμός, με συγκεκαλυμμένες συνομοσπονδιακές δομές και δυναμικές, θα αποβεί ολέθριος. Στην πρώτη περίπτωση θα αντιμετωπίσουμε ακροσφαλείς προοπτικές με κρίσιμους κινδύνους, γιατί δεν μας προσφέρονται άλλες (και κυρίως σωστικές) διέξοδοι. Στη δεύτερη θα βρεθούμε σε τροχιά κινδύνων εξ επιλογής. Διά της υπογραφής μας. Η διαφορά.
Χωρίς αυτό να σημαίνει αλλαγή γραμμής από τη ρεαλιστική επιλογή της ομοσπονδίας ως της εσχάτης μας υποχωρήσεως, θα είμαστε άξιοι της τύχης μας (και κατ’ ακρίβειαν του νου μας) εάν από την άλλη δεν μεριμνήσουμε:
1. Για εχέγγυα βιωσιμότητος (και προσδοκίμου επομένως) της οποιασδήποτε λύσεως.
2. Για μίνιμουμ διασφάλιση λειτουργικών δομών και κατοχυρωμένη αξιοπιστία του ομοσπονδιακού συστήματος.
3. Για συμβατότητα των ομοσπονδιακών θεσμών με τους θεμελιώδεις κώδικες του κοινοτικού κεκτημένου.
Διαφορετικά, το σημερινό δίλημμα όπως διατυπώνεται (αδήριτη επιλογή δηλαδή μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτομήσεως) αποβαίνει αφ’ εαυτού έωλο. Μένει μετέωρο και χωρίς αξιόπιστες απαντήσεις όσον αφορά τη στρατηγική του διαχείριση. Και θέτει την Κύπρο υπό αίρεση. Κυρίως όμως ακυρώνει την ενσωμάτωσή της στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις προοπτικές της ευρωπαϊκής ολοκληρώσεως. Της μόνης δηλαδή σωστικής διεξόδου.