ΤΙ ΜΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΥ ΥΠΟΔΕΧΤΗΚΑΜΕ;

Α ς δούμε λοιπόν ποιες είναι οι μέχρι τώρα προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης σχετικά με τις
εξελίξεις στα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας. Ξεκινάμε από τους ρυθμούς ανάπτυξης (αύξησης του ΑΕΠ) κατά την περίοδο αυτήν. Το 2009 ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας ήταν αρνητικός, και
υπολογίζεται ότι σε ετήσια βάση θα έχουμε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1,2%. Επίσης και το 2010 θα έχουμε αρνητικό πρόσημο στον ρυθμό ανάπτυξης (-0,3%). Από το 2011 και μετά, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης
υπολογίζει ότι η ελληνική οικονομία θα μπει σε τροχιά αύξησης του ΑΕΠ. Έτσι, για το 2011 υπολογίζεται ρυθμός ανάπτυξης +1,7%, για το 2012 ρυθμός
ανάπτυξης +1,8% και +2% για το 2013. Αυτοί οι ρυθμοί ανάπτυξης, για να μπορέσουν να επιτευχθούν, θα πρέπει η παραγωγική μηχανή της χώρας να δραστηριοποιηθεί σε υψηλότερο βαθμό από αυτόν που παρουσιάζει σήμερα. Αυτό προϋποθέτει αύξηση της ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών. Όμως για να πετύχουμε αύξηση της ζήτησης, θα πρέπει να ενισχυθεί το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών εκείνων που δεν παρουσιάζουν καταναλωτικό κορεσμό. Και φυσικά αυτά τα νοικοκυριά είναι των εργαζομένων και όλων των χαμηλοεισοδηματιών. Όμως η αύξηση του φορολογικού βάρους θα μειώσει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Και συνεπώς η βελτίωση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ είναι πάρα πολύ προβληματική και οι σχετικές προβλέψεις μάλλον πρέπει να εκληφθούν ως πρωτοχρονιάτικες ευχές. Μόνο με την τόνωση της ζήτησης θα μπορέσουμε να πετύχουμε και αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης και μείωση της ανεργίας. Παράγοντες που θα βοηθήσουν και στην εξάλειψη των δημοσιονομικών ανισορροπιών.
Καθόσον αφορά την εξέλιξη του πληθωρισμού, η πρόβλεψη είναι ότι τελικά ο πληθωρισμός το 2009 θα κλείσει στο 1,2% σε ετήσια βάση. Για το 2010 προβλέπεται πληθωρισμός 1,4%, για το 2011 προβλέπεται 1,7%, για το 2012 1,4% και για το 2013 αύξηση 1,3%. Οι χαμηλοί ρυθμοί αύξησης του πληθωρισμού προδίδουν ότι η περίοδος αυτή θα είναι «χαμηλής ζήτησης». Βέβαια δεν μιλάμε καθόλου για την ακρίβεια, καθώς οι κερδοσκόποι της ελεύθερης (ασύδοτης) αγοράς, όπως πάντα, θα εκμεταλλευθούν τις ειδικές συνθήκες που εμφανίζονται στους διάφορους κλάδους και προκαλούν τις προς τα πάνω διακυμάνσεις των τιμών.
Οι προβλέψεις για την ανεργία είναι δυσοίωνες. Όχι μόνο από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά και από τους διεθνείς οικονομικούς Οργανισμούς (Κομισιόν, ΟΝΕ, ΟΟΣΑ, ΕΚΤ, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα κ.λπ.). Και αυτό σημαίνει ότι η απασχόληση μάλλον θα μειωθεί την περίοδο 2010-2013. Η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι το 2009 θα έχουμε ποσοστό ανεργίας 9%, ενώ το πραγματικό ποσοστό ανεργίας είναι κατά πολύ υψηλότερο, όπως παραδέχτηκε και ο υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος προ μηνός δήλωσε ότι η ανεργία σήμερα φτάνει περίπου στο 20%. Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας όμως τα ποσοστά ανεργίας ψαλιδίζονται χωρίς οίκτο. Για το 2010 η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση της ανεργίας στο 9,7%, το 2011 προβλέπεται ανεργία 10,5%, το 2012 θα φτάσει στο 11,5% και το 2013 στο 11,6%. Έτσι, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι όλη την περίοδο 2009-2013 θα έχουμε «ανεργίας ανάβαση». Η αύξηση της ανεργίας προδίδει και καθυστέρηση στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας και επιπλέον αύξηση της φτώχειας.
Δημοσιονομικό έλλειμμα. Πολύς θόρυβος για το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας, που υπήρξε η αιτία της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας και της λήψης σκληρών φορολογικών μέτρων. Για το 2009 το έλλειμμα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών, θα φτάσει στο 12,7% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό αμφισβητείται από πολλούς, οι οποίοι το υπολογίζουν στο 9% του ΑΕΠ. Εάν πράγματι το έλλειμμα είναι 9%, τότε μέχρι το 2013 η μείωσή του στο 3% του ΑΕΠ αποτελεί στόχο που μπορεί να επιτευχθεί χωρίς σκληρές θυσίες από τον ελληνικό λαό. Και γι’ αυτόν τον λόγο η κυβέρνηση πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στην επιμέτρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος και να μην προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί για λόγους που αυτή κρίνει σκόπιμους. Γιατί η φορολογική επιδρομή και η πίεση που ασκεί η Κομισιόν οφείλονται στη σκόπιμη σπουδή της κυβέρνησης να ανακοινώσει όσο το δυνατόν υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα. Αν πραγματικά αρχίσει ο περιορισμός του ελλείμματος από το 2010, μπορεί ο υπουργός Οικονομικών να μας δικαιολογήσει πώς εξηγείται η αύξηση του δημοσίου χρέους από το 2009 στο Αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας; Η πρόβλεψη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι ότι στο τέλος του 2009 το δημόσιο χρέος θα έχει διαμορφωθεί στο 113,4% του ΑΕΠ. Το 2010 θα κάνει άλμα στο 120,8% του ΑΕΠ και το 2011 θα σκαρφαλώσει στο 123,6%, όπως και κατά το 2012. Και το 2013 θα παρουσιάσει οριακή μείωση στο 121,1%. Το 2009, με άλλα λόγια, με έλλειμμα 12,7% θα έχουμε δημόσιο χρέος 113,4% και το 2013 με έλλειμμα 2,8%, όπως προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας, θα έχουμε χρέος 121,1% του ΑΕΠ. Έχουμε τη γνώμη ότι οι υπολογισμοί και του ελλείμματος και του χρέους είναι εντελώς λανθασμένοι.
Σχετικά με τα θέματα που απασχολούν τον δημοσιονομικό τομέα, θα πρέπει να επισημάνουμε:
α) Όπως έχει αφήσει να εννοηθεί ο κ. Παπακωνσταντίνου, σε σύντομο χρονικό διάστημα θα κατατεθεί συμπληρωματικός κρατικός προϋπολογισμός. Ουσιαστικά θα πρόκειται για αναθεώρηση του προ ημερών ψηφισθέντος στη Βουλή προϋπολογισμού. Μια άκαρπη και χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο καταπόνηση της Βουλής, που θα μπορούσε στο διάστημα αυτό να ψηφίσει ένα σωρό νομοσχέδια, που θα υλοποιούσαν ορισμένους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής.
β) Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι στην κατάρτιση του Σχεδίου Προγράμματος Σταθερότητας θα συμμετάσχει και ομάδα εμπειρογνωμόνων της ΕΕ. Δεν έγινε γνωστό εάν τη συμμετοχή κοινοτικών εμπειρογνωμόνων τη ζήτησε η κυβέρνηση ή απλά την προκάλεσε η Κομισιόν μέσα στο πλαίσιο του καθεστώτος αυστηρής επιτήρησης που έχει υπαχθεί η Ελλάδα. Έχουμε τη γνώμη ότι η συμμετοχή των κοινοτικών στην κατάρτιση του Προγράμματος Σταθερότητας είναι αποτέλεσμα της κατάργησης των κυριαρχικών εθνικών μας δικαιωμάτων στον τομέα της οικονομίας.
γ) Οι δανειακές ανάγκες του κράτους για το 2010 φαίνεται ότι θα προσεγγίσουν τα 70 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι το Δημόσιο θα χρειαστεί περίπου 24 δισ. ευρώ για την κάλυψη των ελλειμμάτων και 43 δισ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων δόσεων του δημοσίου χρέους. Με δεδομένη την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας και της δυσπιστίας των επενδυτών, λόγω της οικονομικής κρίσης, οι εκτεταμένες αυτές δανειακές ανάγκες πολύ δύσκολα θα βρουν ανταπόκριση. Θα πρέπει λοιπόν η κυβέρνηση να είναι πάρα πολύ προσεκτική στην ανακοίνωση των ευαίσθητων στοιχείων για τις δημοσιονομικές εξελίξεις.
δ) Ούτε από τον προϋπολογισμό του 2010 ούτε από το Αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2009-2013 φαίνεται να υπάρχουν μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης και επανένταξης της χώρας μας σε αναπτυξιακή πορεία, γεγονός που θα συντόμευε την ανάκαμψη της οικονομίας μας. Αυτό είναι το μεγάλο μειονέκτημα της νέας δημοσιονομικής πολιτικής που μας επέβαλε η ΕΕ και η ΟΝΕ.
ε) Η ΕΚΤ, όπως φαίνεται από την προ ημερών δήλωση του προέδρου της, Ζαν Κλοντ Τρισέ, πιέζει όλα τα κράτη μέλη της ΟΝΕ να μειώσουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα στο 3% μέχρι το 2011. Αν η άποψη αυτή, καθαρά τραπεζικής νοοτροπίας, επικρατήσει και αποτυπωθεί και στο Αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα υποβάλει η κυβέρνηση τον ερχόμενο μήνα, τότε τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν το 2010 και το 2011 θα είναι καταστροφικά για όλες τις ασθενείς οικονομίες της ΟΝΕ. Και θα πρέπει να αποχαιρετίσουμε την ανάπτυξη και την ανάκαμψη της οικονομίας μας για πολλά χρόνια. Αυτή η εμμονή των τραπεζιτών για έλλειμμα κάτω από το 3% θεωρούμε ότι είναι πάρα πολύ ύποπτη. Φαίνεται ότι οι ιθύνοντες της ΟΝΕ προτιμούν μέσα στην Ευρωζώνη να διαμορφωθούν δύο κατηγοριών οικονομίες. Οι δεσπόζουσες και οι δουλεύουσες.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η κατάσταση το 2010 θα είναι πάρα πολύ δύσκολη για μεγάλο αριθμό ελληνικών νοικοκυριών, κατά πολύ δυσκολότερη από αυτή το 2009.