Βυζάντιον

Βέβαια, για μερικά δευτερόλεπτα καταφέρνω και ξεγελώ τον εαυτό μου. Λέω ότι είμαι εκείνος ο έφηβος με το ωραίο μαλλί και το συμπαθητικό κορμί που ταξίδευσε στο μέλλον χρησιμοποιώντας τη φάτσα ενός μαλάκα, έφτασε ως το 2010 και με το πάτημα ενός κουμπιού θα επιστρέψει πίσω. Ευτυχώς η σκέψη αυτή διαρκεί δευτερόλεπτα. Αν κρατήσει λίγο παραπάνω, κάνεις σταθερή γνωριμία με ψυχίατρο. Ας είναι. Μπορεί να σας τα λέω όλα αυτά προσπαθώντας να ξεπεράσω την αμηχανία μου μπροστά στη λευκή σελίδα στην οθόνη. Πριν από λίγο διάβαζα για πολλοστή φορά τα μηνύματα που πήρα μετά τη δημοσίευση του σχολίου μου για το άρθρο του Αγίου Αλεξανδρουπόλεως. Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι για ποιο λόγο ασχολούνται με την ταπεινότητά μου ενώ με θεωρούν απεχθή, βλάσφημο και «νόθο παιδί Πακιστανού». Κοινώς για ποιο λόγο με διαβάζουν; Αλλού θέλω, ο πονηρός, να καταλήξω. Και το συμπέρασμα απευθύνεται και στον εκδότη μου, καθώς όλοι σχεδόν όσοι ασχολούνται μαζί μου τον φέρουν και ως παράδειγμα ορθού πατριωτικού λόγου: Αγαπητέ εκδότη, Σεβασμιώτατε Άγιε, πώς είναι δυνατόν οι συγκεκριμένοι αναγνώστες, άνθρωποι που υιοθετούν τις απόψεις σας, να είναι γεμάτοι μισαλλοδοξία και τυφλό φανατισμό; Ο Παντελής λέει το καλύτερο: Θεωρεί ότι ο Προκόπιος είναι ένα εύρημα του μάρκετινγκ της εφημερίδας (!) προκειμένου να δημιουργήσει αναγνώστες που λατρεύουν να τον μισούν. Παίζει και αυτό, θα το συζητήσω με τα παιδιά του μάρκετινγκ όταν γυρίσουν από Νέα Υόρκη. Πάλι ξέφυγα. Για τον χρόνο σας έλεγα. Λέω να κάνω κάτι σαν επισκόπηση του 2009, που φεύγει.
•••
Λοιπόν το 2009 ήταν κάτι σαν 2008 ξεχειλωμένο. Τράβηξε θέματα, αμαρτίες και εγκλήματα που γεννήθηκαν μέσα στο 2008 και μας ταλαιπωρεί ως και σήμερα. Κάποιες υποθέσεις έκλεισαν, ενώ δεν έπρεπε να κλείσουν. Και κάποιες έμειναν ανοιχτές, ενώ έπρεπε να κλείσουν για πάντα. Άλλο, όμως, με εντυπωσιάζει. Η αίσθηση του χρόνου. Γίνονται πλέον τόσο πολλά γεγονότα που αδυνατούμε να τα καταναλώσουμε. Υπό φυσιολογικές συνθήκες ένας χρόνος δεν είναι μεγάλη υπόθεση. Όμως είναι τόσο πολλά αυτά που μπαίνουν και βγαίνουν στον εγκέφαλό μας που χάνουμε το μέτρο και την αίσθηση του χρόνου. Βάζω στοίχημα πως δεν μπορείτε να θυμηθείτε τα γεγονότα του Ιανουαρίου. Καλά κάνετε, πάνω στον Ρουσόπουλο, στον Παυλόπουλο και στον Παπαθανασίου θα πέσετε. Επίσης έχω την αίσθηση ότι αρχίζουν και ξεθωριάζουν κάπως οι μορφές των πρωταγωνιστών που μας απασχόλησαν. Και διαπιστώνω ότι αν οι πολιτικοί είναι παχύδερμα, χοντρά τομάρια, εμείς είμαστε χρυσόψαρα που ξεχνούν. Πόσοι νομίζετε ότι θυμούνται με ένταση υποθέσεις όπως της Siemens ή του Βατοπεδίου; Η πρωτογενής μνήμη αρχίζει να ξεθωριάζει.
•••
Η χρονιά ξεκίνησε όπως τελειώνει. Με οργή. Με μπότες και σιδερολοστό μπήκε το 2009, πάλι θυμωμένο, αλλά και αρκετά τρομαγμένο φεύγει. Άρχισε με τα επεισόδια για τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου. Ένας ολόκληρος χρόνος πέρασε και ακόμα δεν μάθαμε τι στο διάολο συνέβη, τι είναι αυτό που έβγαλε ανθρώπους στον δρόμο. Τι είναι αυτό που μπορεί να μη γέννησε κάτι δημιουργικό, αλλά μας έκανε τουλάχιστον πρόθυμους να συζητήσουμε. Και δεν ήταν μόνο αυτό: Ήταν τα σκάνδαλα, οι αλητείες που άρχισαν να εκτυλίσσονται χωρίς καμία αιδώ μπροστά στα κουρασμένα μάτια μας. Ήταν η συμπεριφορά νονού της νύχτας από άνδρες και γυναίκες που έπρεπε να υπηρετούν την πολιτική και τη Δικαιοσύνη, αλλά εκμαυλίστηκαν από το άγριο πνεύμα της εποχής. Μα θυμάστε τη φυγή του Καραβέλα και τις διακοπές του Χριστοφοράκου στη Γερμανία; Πώς έφυγαν αυτοί χωρίς να ανοίξει ρουθούνι; Τα ίχνη έχουν καλυφθεί και η πάροδος του χρόνου κάνει την πίεση πιο χαλαρή. Θυμάστε τις γελοίες δικαιολογίες των υπευθύνων; Τις φωτογραφίες και τις αποδείξεις για τα δώρα της Siemens; Το κλείσιμο της Βουλής; Το χειρότερο που μας αφήνει το 2009 είναι η νομιμοποίηση της ανομίας. Μας κληροδότησε το δικαίωμα στο γκανγκστεριλίκι, αρκεί να υπάρχει μια επίφαση νομιμότητας. Η φράση «το νόμιμο είναι και ηθικό» μπορεί να ειπώθηκε το 2008, αλλά σημαδεύει και το 2009.
•••
Ήταν και η κατάρρευση μιας εικόνας που είχαμε για μας και την πατρίδα μας, αλλά δεν ήταν αληθινή. Να σας το πω αλλιώς, το 2009 ήταν η χρονιά που δώσαμε θεσμική διάσταση στα άκρα της Αριστεράς και της Δεξιάς. Απέκτησαν ακροατήριο και νομιμοποιημένο πολιτικό λόγο. Σε τελική ανάλυση ήταν η χρονιά που συμφωνήσαμε ότι θα αποδεχθούμε και το ακραίο, πως τίποτα δεν θα μας εκπλήξει στο εξής. Και μάθαμε να συζητάμε. Ευτυχώς όχι με τον συμβατικό τρόπο, αλλά με τον σύγχρονο. Αν κάτι καλό μάς χορηγεί το 2009, είναι τα περισσότερα κανάλια επικοινωνίας. Μέσα από μπλογκ, SMS, η κοινωνία των πολιτών προσπαθεί κάτι να πει. Βέβαια κατά βάση βλακείες λέει, ενώ τα τεχνολογικά εργαλεία εκμαυλίστηκαν από τους διαδικτυακούς εγκληματίες, αλλά σημασία έχει η βούληση και η προσπάθεια. Συνομολογήσαμε τη δυσφορία μας για τα όσα συμβαίνουν γύρω μας, την αηδία μας για όλα αυτά που μας καταδυναστεύουν. Καλό είναι να συζητάμε και ας πλακωνόμαστε και λίγο. Δουλεύει το μυαλό και κάτι θα γεννήσει.
•••
Και τώρα επιτρέψτε μου να βάλω τα πράγματα σε μια σειρά.
Γεγονός της χρονιάς: Η νίκη του Γιώργου στις εκλογές. Δεν δείχνει απλώς τον βαθμό της δυσαρέσκειάς μας, αλλά και την ελπίδα για κάτι καινούργιο. Υπό άλλες συνθήκες, γεγονός της χρονιάς στην Ελλάδα ήταν το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής τον Μάιο. Έμαθε ακόμα και στους πλέον αφελείς πώς γίνεται η πολιτική σε αυτήν την παρακμιακή γωνιά των Βαλκανίων.
Πολιτικός της χρονιάς: Ο Θόδωρος Ρουσόπουλος για τη διδακτική παρουσία του. Και εδώ ήταν η ισχυρή υποψηφιότητα Καραμανλή, αλλά ο άνθρωπος θέλει να ξεχαστεί το συντομότερο δυνατό και λέω να το σεβαστώ.
Επιχειρηματίας της χρονιάς: Δεν είναι ο Βγενόπουλος. Αυτός αποτελεί εξαίρεση. Είναι ο Λαναράς, που τείνει να γίνει κανόνας.
Καλλιτέχνης της χρονιάς: Θα δώσω τον τίτλο στον Σαββόπουλο, που γιορτάζει 40 χρόνια στο δημόσιο θέαμα μόνο και μόνο επειδή μας θυμίζει πόσο στείροι δημιουργικά και καλλιτεχνικά έχουμε καταντήσει. Πρώτος και μοναδικός επιλαχών ο Παναγιώτης Ψωμιάδης για τις μοναδικές και διασκεδαστικές ερμηνείες του.
Αθλητής της χρονιάς: Δικιά μου είναι η κατάταξη, ό,τι θέλω κάνω. Και δίνω τη διάκριση στη συμπάθειά μου, στον Σαλπιγγίδη. Μας έστειλε στο Μουντιάλ με το γκολ που πέτυχε, έκανε τρομερή χρονιά, και όμως οι τύποι στον Παναθηναϊκό σκέφτονται να τον διώξουν. Με άλλα λόγια, διηγείται μια τυπική ελληνική ιστορία.
•••
Αυτό ήταν. Η στήλη γράφτηκε νωρίς, χωρίς ίχνος επικαιρότητας επάνω της. Και τώρα φεύγω σέρνοντας τα πόδια μου. Να είμαστε καλά, να ζήσουμε το 2009 ξεθωριασμένο και μακρινό στη μνήμη μας.