Και αλλάξαμε και βουλιάζουμε…
Στην ουσία μέχρι τώρα έχει εμφανιστεί ως ο «μεγάλος απών» απ’ τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης και περιορίζεται σε γενικού τύπου παρεμβάσεις και… διακηρύξεις (σαν αυτή περί των κινδύνων για την εθνική μας κυριαρχία), την ίδια περίοδο που τόσο ο ίδιος όσο και -κυρίως- ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχουν δεχθεί αλλεπάλληλες ταπεινώσεις απ’ τους ισχυρούς (κι όχι μόνο…) της ΕΕ κι έχουν δεσμευτεί να παρουσιάσουν επιτέλους ένα πλάνο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, αφού το βασικότερο πρόβλημα για το οποίο μας εγκαλούν οι Βρυξέλλες είναι ότι:
– Δεν έχουμε εμφανίσει σχέδιο εξόδου, ούτε τα μέτρα που θα λάβουμε ως χώρα για τη μείωση του ελλείμματος, τα οποία μάλιστα θα έπρεπε να είχαμε παρουσιάσει έως τα τέλη του Οκτώβρη.
Αυτό είναι στην ουσία το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα μέλος της Ευρωζώνης. Η απουσία δηλαδή «οδικού χάρτη» εξόδου. Και το γεγονός αυτό μας δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα αξιοπιστίας, την ίδια στιγμή που, επαναλαμβάνουμε, ο πρωθυπουργός δείχνει να ζει στον κόσμο του!
Μάλιστα, απόλυτα έγκυρες πληροφορίες μας αναφέρουν ότι:
• Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε ενημερωθεί προεκλογικά για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας όχι μόνο απ’ τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργο Προβόπουλο, αλλά και απ’ τον αρμόδιο Επίτροπο Αλμούνια. Παρ’ όλα αυτά επέμενε να τάζει στους πάντες τα πάντα και να επαναλαμβάνει ότι… «λεφτά υπάρχουν»!
Τώρα, όπως μας τόνισε συνεργάτης του, σε συσκέψεις του επιτελείου του, περιδεής έχει εκμυστηρευτεί ότι:
• Λόγω της ανάγκης διαχείρισης μιας αδυσώπητης οικονομικής κρίσης, φοβάται κατάρρευση του όλου συστήματος διακυβέρνησής του (κόμμα, οικονομικοί και εκδοτικοί παράγοντες, οικονομικά κέντρα) και κυρίως τη ραγδαία απώλεια της λαϊκής στήριξης.
• Μάλιστα σε δραματική συζήτηση με συνεργάτες του εκφράστηκαν ακόμα και φόβοι για πτώση της κυβέρνησης μέσα στους επόμενους 6-8 μήνες!
• Έτσι ερμηνεύεται η παρέμβασή του στο Υπουργικό Συμβούλιο την Τετάρτη και η δραματική αποστροφή περί κινδύνων για την εθνική μας κυριαρχία.
Τώρα, που ήρθε η σκληρή ώρα του «λογαριασμού», ο Γ. Παπανδρέου καλείται να ισορροπήσει μεταξύ δύο αντίρροπων τάσεων στην κυβέρνησή του: Αυτής που τάσσεται υπέρ σκληρών μέτρων και αυτής που επιμένει ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί η κρίση και με την υλοποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων του ΠΑΣΟΚ και του ιδίου!
Αναζητά σανίδα σωτηρίας
στη «συναίνεση»…
Μπροστά στα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει -και για τα οποία έχει τη βασική ευθύνη- ο πρωθυπουργός φαίνεται ότι αναζητά σανίδα σωτηρίας στη «συναίνεση» ορισμένων άλλων πολιτικών δυνάμεων.
Έτσι ερμηνεύεται και η πρότασή του για τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών (θα γίνει τελικά μεθαύριο) με την «πονηρή» διατύπωση της αντιμετώπισης μεν της διαφθοράς, αλλά διασυνδεδεμένης με την οικονομική κρίση…
Προσδοκά έτσι ότι θα αποσπάσει κάποιας μορφής συναίνεση, ώστε να μην προκληθούν κοινωνικές εκρήξεις, τις οποίες φοβάται, και γι’ αυτό είπε και τα προαναφερθέντα περί «κατάρρευσης»…
Ωστόσο όλα δείχνουν ότι δεν θα του βγει αυτή η μεθόδευση. Ήδη το ΚΚΕ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να συνυπογράψει κανένα κείμενο απ’ τη σύσκεψη των πολικών αρχηγών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται στην ίδια κατεύθυνση.
Η ΝΔ, διά του νέου προέδρου της, Αντώνη Σαμαρά, έχει διατυπώσει πρόταση ενάντια στις φοροεπιδρομές, τη λιτότητα, γενικά στη λήψη σκληρών μονεταριστικών μέτρων. Μάλιστα αυτά αναμένεται να τονίσει ο Σαμαράς και στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, που θα συνεδριάσει λίγο πριν από τη Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών. Οπότε ούτε απ’ τον χώρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναμένεται κλίμα συναινετικό…
Μεταξύ δύο γραμμών…
Βεβαίως το βασικό πρόβλημα του έλληνα πρωθυπουργού -και αυτό το επισημαίνουν άπαντες, από κυβερνητικά στελέχη μέχρι τους αξιωματούχους της ΕΕ!- είναι:
– Η αβουλία στη λήψη μέτρων. Η μη ύπαρξη, τουλάχιστον η μη εμφάνιση, σχεδίου εξόδου απ’ την οικονομική κρίση. Η «περιπλάνησή» του στον κόσμο του…
– Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός το σοβαρό έλλειμμα αξιοπιστίας στις Βρυξέλλες και στις διεθνείς αγορές και τις εξαιρετικά απογοητευτικές εκτιμήσεις ακόμα και κυβερνητικών στελεχών. Μάλιστα ιστορικό και έμπειρο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ
έχει προβεί στην εκτίμηση ότι «θα πάμε αύτανδροι»,
ενώ άλλο στέλεχος προέβη στην εκτίμηση ότι «το
ΠΑΣΟΚ αυτοενοχοποιήθηκε» με την τακτική που ακολούθησε μετά τις εκλογές στην οικονομία!
Απ’ την άλλη μεριά, ο Γ. Παπανδρέου θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τη στρατηγική του επιλέγοντας μεταξύ δύο αντιμαχόμενων απόψεων στο εσωτερικό της κυβέρνησής του:
– Η μια, η «σκληρή», τάσσεται υπέρ της λήψης σκληρών μέτρων, σαν αυτά που απαιτούν οι Βρυξέλλες, με το επιχείρημα ότι είναι νωπή η λαϊκή εντολή και ως εκ τούτου το πολιτικό κόστος θα «απορροφηθεί» σχετικά σύντομα. Οπαδοί αυτής της άποψης είναι, μεταξύ άλλων, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ο Γ. Παπακωνσταντίνου, ο Μίμης Ανδρουλάκης, καθώς κι ένας πυρήνας «εκσυγχρονιστικών» στελεχών, που έχουν τοποθετηθεί σε καίρια πόστα απ’ τον υπουργό Οικονομικών, με κεντρικό τον ρόλο του πρωθυπουργικού συμβούλου κ. Θέου, που είναι και ο… αυτουργός της τελικής επιλογής γενικών γραμματέων, περιφερειαρχών, διοικητών κ.λπ.
– Η άλλη, η «κοινωνική», πρεσβεύει την υλοποίηση των προεκλογικών εξαγγελιών του ΠΑΣΟΚ, εκτιμώντας ότι και έτσι μπορεί να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση. Θιασώτες της, μεταξύ άλλων, η Λούκα Κατσέλη, ο Δημήτρης Ρέππας, ο Χρήστος Παπουτσής.
Ενώ άλλοι κορυφαίοι υπουργοί κρατούν ισορροπίες και αποφεύγουν να πάρουν συγκεκριμένη θέση, όπως ο Ευάγγ. Βενιζέλος, η Άννα Διαμαντοπούλου, ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης, ο δε Λοβέρδος παίζει με τη φωτιά και κάποια στιγμή μπορεί να αδειαστεί από τον Παπανδρέου.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός δείχνει να παλαντζάρει μεταξύ της μιας και της άλλης άποψης: Τη μια επιχειρεί να τρομοκρατήσει τον λαό μιλώντας για περιορισμούς στην εθνική μας κυριαρχία, ώστε να δημιουργήσει το έδαφος αποδοχής σκληρών μέτρων. Απ’ την άλλη, μόλις την Παρασκευή προέβη σε λεονταρισμούς περί υλοποίησης των προεκλογικών εξαγγελιών του!
Το πρόβλημα είναι να λάβει -επιτέλους- θέση. Να πει και στον ελληνικό λαό και στους Ευρωπαίους και στις διεθνείς αγορές τι σκοπεύει να πράξει!
Αυτός που φαίνεται να βρίσκεται σε δεινή θέση είναι ο υπουργός Οικονομίας Γ. Παπακωνσταντίνου. Έχει δεσμευτεί στα όργανα της ΕΕ (δεν μπορούσε να κάνει κι αλλιώς…) ότι θα ληφθούν τα μέτρα που μας ζητούν και τα οποία είναι… μόνο σκληρά. Και έχει να αντιμετωπίσει μια ιδιόμορφη «ενδοκυβερνητική και εσωκομματική αντιπολίτευση», χωρίς στην ουσία να έχει την πλήρη στήριξη του πρωθυπουργού. Μάλιστα δεν λείπουν και οι εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να τον αδειάσει ο Γιώργος, ώστε να έχει ένα πρόχειρο εξιλαστήριο θύμα της -πιθανής- αποτυχίας του!
Ας σημειωθεί ακόμα ότι τα σκληρά μέτρα, εκτός απ’ τους αξιωματούχους της Κομισιόν, μας τα μετέφερε κι ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουκάς Παπαδήμος κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Γ. Παπανδρέου. Δηλαδή ο κλοιός είναι ασφυκτικός…
Και η αργοπορία στη λήψη μέτρων, των όποιων μέτρων, έχει σοβαρό κόστος. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, την επομένη των εκλογών τα spreads ήσαν στις 130 μονάδες και τώρα βρίσκονται στις 210 μονάδες πάνω κάτω. Αν δηλαδή είχαμε δανειστεί τότε, θα είχαμε περίπου 90 μονάδες χαμηλότερα επιτόκια! Κι αυτό το φορτώνεται προσωπικά ο πρωθυπουργός.
Ενώ πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ εκτιμά ότι κι αν ακόμα τώρα με τη λήψη σκληρών μέτρων μπούμε σε τροχιά εξόδου απ’ την κρίση, πάλι για μια πενταετία θα πρέπει να μειώνεται κατά 10% τον χρόνο το βιοτικό επίπεδο!
Και σενάρια πολιτικών
εξελίξεων!
Μέσα σ’ αυτό το χαοτικό κλίμα είναι φυσικό να ευδοκιμούν και σενάρια περί δραματικών πολιτικών εξελίξεων, ακόμα και πολιτικών ανατροπών, αν η κυβέρνηση αποδειχθεί ανίκανη να διαχειριστεί την οικονομική κρίση και προκύψουν ανεξέλεγκτες εξελίξεις.
Δεν λείπουν μάλιστα και εκτιμήσεις περί «ύπαρξης χώρου μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού… κεντρώου σχήματος».
Ενώ ως προπομπός εξελίξεων κρίθηκε και η παρέμβαση του Μίμη Ανδρουλάκη (στη «Real News») περί αναγκαιότητας «κυβέρνησης εθνικής ανάγκης», αν και η συγκεκριμένη τοποθέτηση υπήρχε και στο βιβλίο του, που είχε κυκλοφορήσει…
Σε κάθε περίπτωση θεωρείται βέβαιο ότι αν τα αδιέξοδα γύρω απ’ την οικονομία ή εξαιτίας της οικονομίας συνεχιστούν, θα ανοίξουν πολιτικές εξελίξεις, αν και αυτήν τη στιγμή είναι παρακινδυνευμένο να εκτιμήσει κάποιος την κατεύθυνσή τους…
Ο Γιώργος γνώριζε
και απ’ τον Αλμούνια!
Στο συνολικότερο τοπίο πρέπει να προστεθεί και η απόλυτα έγκυρη πληροφορία σύμφωνα με την οποία ο Γ. Παπανδρέου είχε ενημερωθεί για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας όχι μόνο απ’ τον διοικητή της ΤτΕ Γ. Προβόπουλο, αλλά και απ’ τον Αλμούνια! Και παρ’ όλα αυτά προέβη προεκλογικά σε πολλαπλές υποσχέσεις για παροχές, ενώ ισχυριζόταν και ότι… «λεφτά υπάρχουν» όταν ερωτάτο πού θα βρεθούν τα λεφτά για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που αναλάμβανε.
Είναι δε χαρακτηριστικά αυτά που είχε τονίσει ήδη απ’ τις 14 Σεπτέμβρη, δηλαδή 20 μέρες πριν από τις εκλογές, ο Χοακίν Αλμούνια:
– «Όλα τα κόμματα και οι πολιτικοί ηγέτες που συμμετέχουν στις εκλογές και είναι πιθανό να αναλάβουν τα ηνία της χώρας μετά τις εκλογές γνωρίζουν την κατάσταση. Η νέα ελληνική κυβέρνηση -όποια κι αν είναι αυτή- θα πρέπει να ενημερώσει στα τέλη Οκτωβρίου την Επιτροπή για την πολιτική που σκοπεύει να ακολουθήσει σε ό,τι αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, ώστε τον Νοέμβριο να προβούμε σε αξιολόγηση προκειμένου να διακριβώσουμε κατά πόσο έχει ληφθεί αποτελεσματική δράση για την επίτευξη των στόχων για μείωση του ελλείμματος…».