Εικόνες και είδωλα
Κύριε Διευθυντά,
Ποιοι άραγε ενοχλούνται από την παρουσία των εικόνων στα δημόσια κτίρια αλλά και οπουδήποτε αλλού; Ένας μουσουλμάνος είναι δυνατόν να ενοχληθεί; Μα ο μουσουλμανισμός θεωρεί τον Χριστό εξέχοντα μύστη. Γιατί να ενοχληθεί λοιπόν ένας μουσουλμάνος; Να ενοχληθεί ένας βουδιστής ή ένας ινδουιστής;
Μα αυτοί οι συμπαθέστατοι άνθρωποι είναι δυνατόν να μη σέβονται τον Χριστό όταν μαθαίνουν την παρουσία του στο παρελθόν (στο παρόν και στο μέλλον); Ποιος καλοπροαίρετος άνθρωπος μπορεί να ενοχλείται από την παρουσία των εικόνων οπουδήποτε;
Ίσως μοναδική εξαίρεση να είναι ένα τμήμα του εβραϊκού λαού, το οποίο από φανατισμό και αρρωστημένη προκατάληψη αποστρέφεται το πρόσωπο του Χριστού, ακολουθώντας τους κραυγάζοντες προγόνους του, που τυφλωμένοι φώναζαν «σταύρωσον αυτόν».
Είναι όμως δυνατόν να ενοχλείται ένας άνθρωπος που δηλώνει άθεος; Δεν μπορώ να εντοπίσω μια σοβαρή αιτία για να ενοχλείται.
Όπως ζει με τους γύρω συνανθρώπους του, γιατί να ενοχλείται από μια εικόνα; Εκτός ίσως και αν δεν είναι κατά βάθος άθεος.
Νομίζω ότι οι άνθρωποι που ενοχλούνται από την παρουσία των εικόνων είναι οι ειδωλολάτρες. Μα είναι δυνατόν να υπάρχουν σήμερα ειδωλολάτρες και μάλιστα αριστεροί ή εκσυγχρονιστές; Η ειδωλολατρία δεν εξαρτάται από πολιτικές ή γενικότερα ιδεολογικές τοποθετήσεις. Η ειδωλολατρία είναι τρόπος ζωής.
Είναι η προσκόλληση σε ανθρώπινες, υλικές ή φαντασιακές, πρόσκαιρες πραγματικότητες που εξασφαλίζουν στους κατόχους τους ψευδαισθήσεις ασφάλειας και ελευθερίας.
Και ιδίως στην εποχή μας αφθονούν αυτές οι προσκολλήσεις με τις συνοδεύουσες τους ψευδαισθήσεις. Ας γίνω λίγο πιο συγκεκριμένος, με κάποια παραδείγματα.
Η κατοχή μιας πανεπιστημιακής θέσης δεν μπορεί να καταντήσει μία ειδωλική επιδίωξη, με την έννοια ότι ο υποψήφιος τη θεωρεί απαραίτητο στόχο καταξίωσής του;
Ή η απρόσωπη αναζήτηση της σαρκικής ηδονής δεν είναι μια ειδωλική αναζήτηση, με την έννοια ότι ο αναζητών δεν μπορεί να διανοηθεί την ύπαρξή του χωρίς αυτήν, βάζοντάς της την ταμπέλα της ανάγκης (δηλαδή του κάτι που αν λείψει στον άνθρωπο, τον οδηγεί στον θάνατο);
Μήπως η ιδεολογία, θρησκευτική ή πολιτική, δεν μπορεί να γίνει υποκατάστατο ειδώλου; Ένας εκσυγχρονιστής, αριστερός ή δεξιός, πώς πιθανόν θα αισθανθεί τη στιγμή που θα εναποθέσει την ιδεολογία-κοσμοθεωρία του στην ανυπαρξία; Όταν δηλαδή πάψει να μιλά στους συνανθρώπους του με ιδεολογικά «αγωνιστικά» σχήματα; Φοβούμαι ότι πολλοί άνθρωποι θα δυσκολεύονταν υπερβολικά να μιλήσουν διαφορετικά, να μιλήσουν αληθινά.
Η ειδωλολατρία μπορεί όμως να είναι και απροκάλυπτη. Οι άνθρωποι προτιμούν να κινούνται στην αφάνεια ή που προτιμούν τη σκιά ή το σκοτάδι, είναι απροκάλυπτα ειδωλολάτρες. Υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι; Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι!
Είναι τα μέλη των μυστικών οργανώσεων που δεν συναντώνται και δεν μιλούν «εν τω φωτί» αλλά στο σκοτάδι. Στην Ελλάδα και στον κόσμο υπάρχουν εκατοντάδες μυστικές, συνωμοτικές οργανώσεις.
Νομίζω αυτή η απροκάλυπτη ειδωλολατρία, συνεπικουρούμενη από την κρυφοειδωλολατρία των προσωπικών και καθημερινών προσκολλήσεων, έκαναν τόσο θόρυβο και προσπάθεια για τη διαγραφή του θρησκεύματος από τις ταυτότητες.
Κάθε άνθρωπος αργά ή γρήγορα θα επιλέξει ανάμεσα στην αλήθεια και το ψεύδος. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες.
Ιωάννης Γεωργίου