Συντάξεις πείνας για το 60% των συνταξιούχων!

Διά στόματος του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης πια Γιώργου Κουτρουμάνη, αποδεικνύεται ότι το εισοδηματικό προφίλ του έλληνα συνταξιούχου, αλλά και του επιπέδου διαβίωσής του το 2008 δεν προσφέρεται για κανένα διάλογο. Εκτός αν αυτή η «δημόσια διαβούλευση» στην οποία καλεί η κυβέρνηση θα αφορά στη βελτίωση των παροχών, που συρρικνώνονται συνεχώς, με τρεις διαδοχικούς νόμους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, επιδεινώνοντας την οικονομική κατάσταση των απομάχων της δουλειάς. Έτσι, σύμφωνα με τα στοιχεία, που ο ίδιος ο κ. Κουτρουμάνης παρουσίασε και τα οποία «δίνουν μια εικόνα που δεν απέχει από την πραγματικότητα» για 1.390.000 συνταξιούχους όλων των Ταμείων, εκτός του ΟΓΑ και του Δημοσίου, το επίπεδο της κύριας σύνταξης, ήταν ως εξής:
• H μέση γενική κύρια σύνταξη διαμορφώθηκε στα 655 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω γήρατος διαμορφώθηκε στα 752 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας διαμορφώθηκε στα 535 ευρώ.
• Η μέση κύρια σύνταξη λόγω θανάτου διαμορφώθηκε στα 498 ευρώ.
Αυτό ήταν στο τέλος του 2008 το μέσο επίπεδο για 1.390.000 κύριες συντάξεις, όλων των Ταμείων πλην του ΟΓΑ.
Ειδικότερα σε σχέση με το επίπεδο των συντάξεων, η κατάσταση απεικονίζεται στον πίνακα που ακολουθεί.
Τα παραπάνω στοιχεία οδηγούν στο συμπέρασμα, σε ό,τι αφορά πάντοτε τις κύριες συντάξεις, ότι:
• Τρεις στους δέκα συνταξιούχους έχουν κύρια σύνταξη κάτω από 450 ευρώ.
• Έξι στους δέκα συνταξιούχους έχουν κύρια σύνταξη μικρότερη των 600 ευρώ.
• Μόλις δεκαπέντε στους εκατό έχουν κύρια σύνταξη πάνω από 1.050 ευρώ.
Για τους περίπου 850.000 συνταξιούχους του ΟΓΑ, η μέση σύνταξη (περιλαμβάνονται βασική, πρόσθετη και κύρια) ήταν περίπου 413 ευρώ.
Ας δούμε, όμως, τις συντάξεις του ΟΓΑ, όπως αυτές θα διαμορφωθούν μετά την ολοκλήρωση των αυξήσεων.
Μεγάλες είναι οι αποκλίσεις που παρουσιάζονται και από Ταμείο σε Ταμείο σε σχέση με το ύψος της σύνταξης. Με βάση και το μέσο επίπεδο συντάξεων, όπως καταγράφεται στον σχετικό πίνακα, τις καλύτερες συντάξεις χορηγούν το ΤΣΑΥ (Ταμείο Υγειονομικών), το ΤΣΠ-ΗΣΑΠ, το ΤΑΠ-ΟΤΕ, το ΤΑΠ-ΕΤΒΑ, ο ΟΑΠ-ΔΕΗ κ.λπ. (Αξίζει να σημειωθεί ότι
εκτός του ΤΣΑΥ όλα τα άλλα ταμεία από 1/8/2008 έχουν συγχωνευθεί στο ΙΚΑ).
Τις χαμηλότερες συντάξεις καταβάλλουν το πρώην ΤΣΑ
(ΟΑΕΕ), το ΙΚΑ, το Ταμείο Εμπόρων (ΟΑΕΕ), το ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ), το ΤΑΙΣΥΤ κ.λπ. δηλαδή όλα τα μεγάλα Ταμεία. Οι μεγάλες πάντως διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των Ταμείων δεν οφείλονται τόσο στον διαφορετικό τρόπο υπολογισμού των συντάξεων αλλά κυρίως στις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στις συντάξιμες αποδοχές και στα χρόνια ασφάλισης.
Έτσι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών υπάρχει μεγαλύτερος χρόνος ασφάλισης και υψηλότερες συντάξιμες αποδοχές από αυτές που υπάρχουν στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα να είναι μεγαλύτερες και οι συντάξεις.
Πάντως στα ταμεία του ιδιωτικού τομέα είναι μεγάλος ο αριθμός των χαμηλοσυνταξιούχων αφού κάτω από τα 500 ευρώ είναι το 85% των συντάξεων του ΤΣΑ, το 42% των συντάξεων του ΤΕΒΕ, το 39% των συντάξεων του Ταμείου Εμπόρων που σήμερα αποτελούν τον ΟΑΕΕ. Στο ΙΚΑ το ποσοστό που έχει κύρια σύνταξη κάτω των 500 ευρώ είναι 48%.
Πάνω από 1.000 ευρώ, από την άλλη πλευρά, θα βρούμε μόλις το 12% των συντάξεων του ΙΚΑ, το 14% των συντάξεων του ΤΕΒΕ και το 9% των συντάξεων του Ταμείου Εμπόρων.
Το επίπεδο των συντάξεων βελτιώνεται σε ένα βαθμό για όσους λαμβάνουν επικουρική σύνταξη ή ΕΚΑΣ.
Επικουρικές συντάξεις χορηγούνται σε περίπου 730.000 συνταξιούχους από όλα τα Ταμεία, ενώ περίπου 320.000 είναι οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ για τα ίδια Ταμεία (δεν περιλαμβάνεται το Δημόσιο).
Με δεδομένο ότι οι περισσότεροι δικαιούχοι επικουρικής σύνταξης δεν είναι παράλληλα δικαιούχοι του ΕΚΑΣ, λόγω υπέρβασης των εισοδηματικών κριτηρίων, εκτιμάται ότι περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχοι όλων των Ταμείων (πλην ΟΓΑ) έχουν ένα πρόσθετο εισόδημα από επικουρική σύνταξη ή ΕΚΑΣ κατά μ.ό. περίπου 250 ευρώ τον μήνα.
Το συμπέρασμα, λοιπόν, στο οποίο μπορούμε να καταλήξουμε είναι ότι στο σύνολο των συνταξιούχων όλων των Ταμείων (μαζί με τον ΟΓΑ) που ανέρχονται σε περίπου 2.250.000, οι 1.550.000 συνταξιούχοι έχουν εισόδημα από συντάξεις και
ΕΚΑΣ μικρότερο των 750 ευρώ τον μήνα (ποσοστό περίπου 69%).
Τα στοιχεία αυτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία όταν τα περίπου 2/3 των συνταξιούχων της χώρας μας, όπως προκύπτει από τα φορολογικά τους στοιχεία αλλά και έρευνα της METRON ANALYSIS, έχουν μοναδικό ή σχεδόν μοναδικό τους εισόδημα τη σύνταξή τους.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα για περίπου το 85% των συνταξιούχων που ζουν στην περιοχή των Αθηνών η σύνταξη αποτελεί το κυριότερο εισόδημά τους, ενώ μόλις για το 15% η σύνταξη αποτελεί δευτερεύουσα πηγή εισοδήματος.
Αυτή η πραγματικότητα υποχρεώνει πολλούς από τους συνταξιούχους στην αναζήτηση εργασίας προκειμένου να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.
Η συνέχιση της εργασίας για ένα συνταξιούχο στη χώρα μας έχει όμως συνέπειες και αυτές είναι η μείωση, σε πολλές περιπτώσεις, της σύνταξής του και οι υψηλές εισφορές που καλείται να πληρώσει. Παράλληλα το φορολογικό μας σύστημα έχει χαρακτηριστικά που οδηγούν σε υψηλή φορολόγηση του εισοδήματος.
Με αυτά τα δεδομένα η δύσκολη, έτσι κι αλλιώς, ανεύρεση εργασίας για έναν συνταξιούχο οδηγεί στη μαύρη και ανασφάλιστη εργασία.
Το γεγονός αυτό έχει επιπτώσεις τόσο στην απασχόληση των νέων όσο και στα οικονομικά του ασφαλιστικού συστήματος.
Πάντως, εάν θέλαμε να αναζητήσουμε ένα μοντέλο ή μια μορφή ενεργούς γήρανσης στη χώρα μας με ιδιαίτερα βέβαια χαρακτηριστικά, θα βρίσκαμε αυτήν τη μορφή στον αγροτικό τομέα της οικονομίας, τόσο όσον αφορά τους συνταξιούχους του ΟΓΑ όσο και τους
απασχολούμενους στον τομέα αυτόν μετά τη συνταξιοδότησή τους από άλλους, πέραν του ΟΓΑ φορείς.
Συμπερασματικά, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, πέρα από τους αναφερόμενους παραπάνω, για τους λοιπούς συνταξιούχους, που είναι και οι περισσότεροι, οι προοπτικές απασχόλησης είναι ιδιαίτερα περιορισμένες, σε μια χώρα που η ανεργία των νέων παραμένει ιδιαίτερα υψηλή.
Αυτό, βέβαια, όχι επειδή οι ίδιοι δεν το επιθυμούν, αφού τα στοιχεία της έρευνας στην οποία αναφερθήκαμε δείχνουν ότι ένας στους δύο συνταξιούχους θα επιθυμούσε να εργαστεί και ένας στους τρεις δηλώνει ότι έχει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.