Στην… κόψη του ξυραφιού ο διάλογος για το Ασφαλιστικό
Στη φάση αυτήν όμως φαίνεται να επικρατεί η «λογική», με την έννοια της διεξαγωγής ουσιαστικής συζήτησης γύρω από τα προβλήματα της κοινωνικής ασφάλισης και της προσέγγισης λύσεων ευρύτερα αποδεκτών κοινωνικά. Αν θα επιτευχθεί ένας τόσο φιλόδοξος στόχος, είναι θέμα χρόνου να αποδειχθεί. Σε αντίθετη περίπτωση, οι κοινωνικές αντιδράσεις αναμένονται πιο έντονες και οργίλες από εκείνες της περιόδου 2001-2002.
Στην πρόσκληση του υπουργού Εργασίας – Κοινωνικής Ασφάλισης Α. Λοβέρδου προσέρχεται η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ (ΠΑΣΚΕ – ΔΑΚΕ – Αυτόνομη Παρέμβαση), ενώ το ΠΑΜΕ θα απέχει από την πρώτη, κρίσιμη συνάντηση. Γιατί η «ατζέντα» που θα καταθέσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου ως θέμα του επικείμενου (;) διαλόγου θα κρίνει και τη δυνατότητα συνέχισής του. Πηγές από το υπουργείο αναφέρουν ότι, αντί ατζέντας, κυρίαρχο ρόλο θα έχει η εισήγηση του υπουργού, με διαπιστώσεις για τα οικονομικά των Ταμείων και προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του συστήματος. Είναι όμως άγνωστο αν η κυβέρνηση θα θέσει θέμα:
– Για την καταβολή, πέραν του 1% του προϋπολογισμού, και του 10% που έχει θεσμοθετηθεί στο πλαίσιο της τριμερούς χρηματοδότησης του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.
– Για τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου σύμφωνα με το οποίο οι 385.000 από τις 900.000 επιχειρήσεις δεν πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές (σ.σ.: το στοιχείο από τη μελέτη του ΙΝΕ / ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ για το ασφαλιστικό μας σύστημα).
• Για τη διεκδίκηση των 450 εκατ. ευρώ από τις φαρμακευτικές εταιρείες, που οφείλουν το ποσόν αυτό στα ασφαλιστικά ταμεία.
Βεβαίως, υπάρχει και το ζήτημα της καταπολέμησης της άλλης –πέραν της εισφοροδιαφυγής– κακοδαιμονίας που μαστίζει το ασφαλιστικό μας σύστημα, η οποία είναι το καθεστώς των ελαστικών σχέσεων εργασίας, που στερεί τεράστιους πόρους από την κοινωνική ασφάλιση.
Τόσο ο υπουργός όσο και ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης διαψεύδουν κατηγορηματικά ότι τίθεται θέμα αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και μείωσης των συντάξεων. Μάλιστα, επιδίωξη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας – Κοινωνικής Ασφάλισης είναι «να κάνει τη διαφορά» σε σχέση με προηγούμενους κοινωνικούς διαλόγους, με κυρίαρχη επιδίωξη την αποφυγή συγκρουσιακού κλίματος και τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων πλευρών. Είναι χαρακτηριστικό πως τόσο ο κ. Λοβέρδος όσο και ο κ. Κουτρουμάνης διέψευσαν όλα τα σενάρια που είδαν το φως της δημοσιότητας ως προς τους στόχους του νέου κοινωνικού διαλόγου.
Επί της ουσίας, θα γίνει συζήτηση για την επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος, και στην «ουσία» αυτή δεν περιλαμβάνεται, για παράδειγμα, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, διαμηνύεται πριν από την έναρξη του επίμαχου διαλόγου. Είναι ενδεικτική μάλιστα η συνέντευξη του υφυπουργού Γ. Κουτρουμάνη στον ραδιοφωνικό σταθμό Κανάλι 1 του Πειραιά. Όπως επεσήμανε ο υφυπουργός, προτεραιότητα στον κοινωνικό διάλογο θα έχει το ζήτημα του ελέγχου των δαπανών – κυρίως των ιατροφαρμακευτικών. «Ό,τι και αν κάνουμε», είπε ο κ. Κουτρουμάνης, «στα όρια ηλικίας, δεν πρόκειται να έχουμε σοβαρά αποτελέσματα αν δεν υπάρξει νοικοκύρεμα στις εισπράξεις, στους πόρους και στις δαπάνες των Ταμείων, ενώ η μείωση των συντάξεων δεν είναι στο πεδίο του διαλόγου».
Ως προς τα ελλείμματα που απειλούν τη βιωσιμότητα των Ταμείων, ο κ. Κουτρουμάνης αναφέρει ότι έχουν δημιουργηθεί από τη μείωση των εσόδων και τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης των δαπανών. Στο θέμα της εισφοροδιαφυγής, η τοποθέτηση του υφυπουργού είναι κατά της πολιτικής των συνεχών ρυθμίσεων, «που έχει παγιώσει μια αντίληψη επιβράβευσης όσων δεν πληρώνουν», ενώ για τους προμηθευτές των Ταμείων η άποψη είναι ότι «εκμεταλλεύονται την ανεπάρκεια του συστήματος και την αδυναμία ελέγχου και κερδοσκοπούν».
Είναι σημαντικό πάντως (και δημιουργεί προσδοκίες) το ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας δεν διστάζει να αποδεχθεί, σε αντίθεση με προκατόχους της (και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ), ότι ο «νέος κύκλος εργασιών, όπως η μερική απασχόληση, το μπλοκάκι, η εκ περιτροπής απασχόληση κ.λπ., κοστίζει μεγάλη ασφαλιστική ύλη στα Ταμεία…». Συνεπώς, κάτι πρέπει να γίνει. Να ευχηθούμε τούτη τη φορά η συζήτηση για το Ασφαλιστικό να κάνει πράγματι τη διαφορά και να μη ζήσουμε «μια από τα ίδια…».