Διατροφικό πρόβλημα και μοντέλο ανάπτυξης του αγροτικού τομέα
Η τελευταία διάσκεψη κορυφής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών στη Ρώμη εξέδωσε ανακοινωθέν στο οποίο περιλαμβάνεται μια φράση-κλειδί, που εκτιμώ ότι πρέπει να απασχολήσει όχι μόνο την Πολιτεία αλλά και το σύνολο της κοινωνίας.
«Το κλειδί της διατροφικής ασφάλειας είναι οι συνεχείς επενδύσεις στη γεωργία,
ιδίως στη μικρής κλίμακας γεωργία».
Αφορά η φράση αυτή την παγκόσμια κοινότητα γιατί πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πεινούν αλλά και γιατί, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, «ο πλανήτης έχει παραμελήσει τη γεωργία».
Αφορά τη χώρα μας γιατί χρόνο με τον χρόνο εισάγουμε περισσότερα τρόφιμα για τη διατροφή μας και εξάγουμε ελάχιστα, αλλά και γιατί ως χώρα έχουμε τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα στον αγροτικό τομέα και γενικότερα παρατηρείται μια αυξάνουσα αποεπένδυση.
Αφορά, τέλος, το μοντέλο ανάπτυξης του αγροτικού τομέα γιατί «η μικρής κλίμακας γεωργία» έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κυρίαρχη σήμερα λογική ανάπτυξης οικονομιών κλίμακος προκειμένου να ενσωματωθούν οι φτωχές χώρες στην παγκόσμια αγορά για λύση του διατροφικού τους προβλήματος. Η αντίληψη όμως αυτή, που υποδεικνύει την ανάπτυξη παγκοσμίως ανταγωνιστικών αγροτοβιομηχανικών μονάδων, για να λύσουν οι φτωχές χώρες αυτόματα τα διατροφικά τους προβλήματα, καταρρέει στην πράξη.
Αυτή είναι η μεγάλη είδηση που αφορά τις κυρίαρχες σήμερα απόψεις σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κρίσης όπως αυτή που διανύουμε.
Το διατροφικό πρόβλημα για να σταματήσει να επεκτείνεται αλλά και για να υπάρξει ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η δική μας, που διαθέτει πληθώρα συγκριτικών πλεονεκτημάτων, πρέπει να στηριχτεί σ’ ένα συγκεκριμένο μοντέλο, προσαρμοσμένο στα δεδομένα κάθε χώρας.
Το ελληνικό μοντέλο δεν μπορεί να ταυτισθεί ούτε μ’ αυτό το μοντέλο που επιδιώκει το ιδιωτικό κεφάλαιο, το οποίο ελέγχει το διατροφικό κύκλωμα και διαθέτει σχεδόν όλα τα σημεία πώλησης, αλλά ούτε και με το υφιστάμενο σήμερα μοντέλο στη χώρα μας, που έχει απαξιωθεί και έχει καταρρεύσει, ενώ ο αγροτικός τομέας, σε μια γεωργική χώρα όπως η Ελλάδα, αντί να αναπτύσσεται φθίνει.
Το νέο μοντέλο για τη χώρα μας πρέπει να στοχεύσει σε συγκεκριμένα αποτελέσματα και να στηριχθεί σε ολοκληρωμένα προγράμματα, που θα καλύπτουν το σύνολο των αναγκαίων δράσεων, των οποίων τα αποτελέσματα θα
αξιολογούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Οι δράσεις αυτές θα πρέπει να στοχεύουν σε:
α) Ποιοτική παραγωγή με το μικρότερο δυνατό κόστος
β) Πιστοποίηση – τυποποίηση και έλεγχο
γ) Διακίνηση με αξιοποίηση των logistics και συνδυασμένες μεταφορές και
δ) Διάθεση των προϊόντων στον καταναλωτή από τους παραγωγούς για να εισπράττουν το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτά που πληρώνει.
Μέσα από αυτές τις δράσεις θα προκύψει και το νέο θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης των παραγωγών, το οποίο θα υπηρετήσει το νέο μοντέλο στην κατεύθυνση ανάπτυξης του αγροτικού τομέα, προκειμένου να σταματήσει η κατρακύλα που δεν μπορούν να αποτρέψουν οι σημερινές δομές.