ΦΩΤΙΕΣ ΑΝΑΒΕΙ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Το (νέο) άνοιγμα του ασφαλιστικού προβλήματος προκαλεί βαθιά ανησυχία και ευρεία κινητοποίηση συνδικάτων και συνδικαλιστών, που προεξοφλούν ότι υπό τις ασφυκτικές πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κρίσιμης οικονομικής κατάστασης της χώρας οι όποιες παρεμβάσεις θα στοχεύσουν και πάλι ασφαλιστικά δικαιώματα και παροχές.
Η αυτοχρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων, η «σύλληψη» της εισφοροδιαφυγής, ο έλεγχος και ο περιορισμός των δαπανών, η επάνοδος της λίστας φαρμάκων χωρίς υποβάθμιση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των ασθενών, η λήψη μέτρων για διευκόλυνση των επιχειρήσεων να ξεχρεώσουν τις οφειλές τους είναι μεταξύ των προτάσεων που η κυβέρνηση θα καταθέσει για διαβούλευση. Ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Γ. Κουτρουμάνος μας υπογραμμίζει ότι παρέμβαση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ή προς την κατεύθυνση της μείωσης των συντάξεων «δεν σώζει το σύστημα».
Σημειώνεται πως ο υπουργός Εργασίας – Κοινωνικής Ασφάλισης Α. Λοβέρδος θεωρεί ότι «η κόκκινη γραμμή για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος είναι τώρα», σε αντίθεση με μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ υπό τον καθηγητή Σάββα Ρομπόλη που τοποθετεί ως κρίσιμη χρονιά το 2013.
Για να αναδείξει τη σοβαρότητα του προβλήματος ο υπουργός Εργασίας δεν δίστασε να δηλώσει έπειτα από συνάντηση που είχε με τον υπουργό Οικονομίας Γ. Παπακωνσταντίνου ότι «το 2009 άνοιξε η μαύρη τρύπα σε σχέση με το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας». Όπως είπε ο κ. Λοβέρδος, η κυβέρνηση παρέλαβε ένα ασφαλιστικό σύστημα με τεράστια προβλήματα και με τεράστιες ανάγκες χρηματοδότησης – πέραν της νομοθετημένης».
Η αναφορά του υπουργού, σύμφωνα με στελέχη της αριστερής συνδικαλιστικής αντιπολίτευσης, δεν αποκλείεται να σημαίνει πως στον επικείμενο διάλογο «θα τεθεί προς συζήτηση και το θέμα των θεσμοθετημένων οικονομικών υποχρεώσεων του κράτους προς το ασφαλιστικό σύστημα, με σκοπό τον περιορισμό τους», χωρίς να αποκλείεται και η κατάθεση, ταυτοχρόνως, προτάσεων που θα στοχεύουν στη διασφάλιση των πόρων των Ταμείων με άλλους τρόπους. Ακόμη προβλέπεται η καθιέρωση της ανταποδοτικής σύνταξης (σ.σ.: στο παρελθόν τα συνδικάτα είχαν διαφωνήσει σε μια τέτοια προοπτική).
Η ίδια συνδικαλιστική πλευρά (σ.σ.: όπως εξάλλου και η ΔΑΚΕ) δεν αποκλείει η κυβέρνηση να προχωρήσει και στη μείωση των εργοδοτικών εισφορών ή ακόμη και στη μείωση των συντάξεων ή την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Σημειώνεται πάντως ότι ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γ. Παναγόπουλος, μιλώντας την Πέμπτη στο συνέδριο του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, υπογράμμισε:
«Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών πρέπει να επανέλθουν εκεί που ήταν πριν από τον νόμο Πετραλιά γιατί», όπως είπε, «αυτή είναι η δέσμευση της σημερινής κυβέρνησης».
Ο κ. Παναγόπουλος προειδοποίησε μάλιστα πως «αν δεν υλοποιηθεί αυτή η δέσμευση όπως και άλλες που αφορούν για παράδειγμα τις ελαστικές μορφές απασχόλησης και την κοινωνική ασφάλιση, τότε η ΓΣΕΕ θα είναι ο πιο αυστηρός κριτής και θα βρεθεί και αγωνιστικά απέναντι στη νέα κυβέρνηση».
Υπενθυμίζεται ότι στον δημόσιο τομέα θα εφαρμοστεί –και μάλιστα χωρίς να ζητηθεί η διεύρυνση του χρόνου προσαρμογής– η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αντρών – γυναικών, που θα έχει ως συνέπεια αύξηση του χρόνου υπηρεσίας από 5 έως και 17 χρόνια.
Με το άνοιγμα του ασφαλιστικού, που θα συμπεριλάβει και την επανακατάρτιση της λίστας για τα βαρέα και ανθυγιεινά, τον αυστηρότερο έλεγχο για την καταβολή των αναπηρικών συντάξεων και τον περιορισμό του χρόνου που απαιτείται για την έκδοση κυρίως των συντάξεων όσων υπάγονται στο καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης, η κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει τη διευθέτηση επίμαχων ζητημάτων με την έναρξη της θητείας της, ώστε να διαθέτει πολιτικό χρόνο για την εξάλειψη του όποιου κόστους κληθεί να πληρώσει για την επιλογή της.
Υπενθυμίζεται πάντως ότι μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο ο κ. Κουτρουμάνης απεκάλυψε ότι τους τελευταίους μήνες το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ (ελεύθεροι επαγγελματίες) δεν μπορούν να πληρώσουν τις συντάξεις τους αν δεν χρηματοδοτηθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό με το ποσό των 500 εκατ. ευρώ τον μήνα. Επιπλέον χρηματοδότηση απαιτούν ο ΟΓΑ, ο ΟΠΑΔ, το ΝΑΤ, το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, επειδή δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Η μαύρη τρύπα των ασφαλιστικών ταμείων, μόνο για φέτος, ανέρχεται σε 5,37 δισ. ευρώ, ενώ μόνο τα χρέη του Δημοσίου προς τα ταμεία φτάνουν (πάντα το 2009) τα 12.600.100.000 ευρώ.
Ως βασικές αιτίες του οικονομικού προβλήματος των ταμείων προσδιορίζονται οι εξής:
• Η ασυνέπεια του κράτους στις υποχρεώσεις του προς το ασφαλιστικό σύστημα.
• Η εισφοροδιαφυγή και
• Η ανεξέλεγκτη αύξηση των δαπανών υγείας.