ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΡΩΜΑ «ΣΟΣΙΑΛ-ΑΛΜΟΥΝΙΑ»
Στην τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου (Πέμπτη 5-11-2009) ο πρωθυπουργός μίλησε για χρεοκοπία της οικονομίας μας. Είπε ότι οι πολίτες έδωσαν εντολή στο ΠΑΣΟΚ να σώσει την οικονομία από τη χρεοκοπία. Όταν ο πρωθυπουργός της χώρας διαπιστώνει κίνδυνο χρεοκοπίας, πώς είναι δυνατόν με το προσχέδιο ενός προϋπολογισμού η ελληνική οικονομία να κατακτήσει την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων εταίρων μας και των διεθνών αγορών; Μεγάλο πρωθυπουργικό ατόπημα, που εξοστρακίζει τον βασικότερο στόχο του νέου προϋπολογισμού. Ο κ. Γ. Παπανδρέου ασφαλώς γνωρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΟΝΕ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι διεθνείς οργανισμοί και οι αγορές, για να εμπιστευτούν μια νέα κυβέρνηση, απαιτούν απτά δείγματα αφοσίωσης στον νεοφιλελευθερισμό και στην οικονομία της αγοράς. Αυτό είναι γεγονός χωρίς αμφισβήτηση. Όλοι αυτοί οι διεθνείς παράγοντες έχουν αποδείξει ότι προτιμούν να χρεοκοπήσουν όλες οι οικονομίες των μικρών κρατών, αρκεί να διασωθεί το σύστημα της ελεύθερης (ασύδοτης) αγοράς. Η κυβέρνηση στο προσχέδιο του προϋπολογισμού παρουσίασε ελάχιστα ψήγματα «σοσιαλιστικού ενδιαφέροντος» για να αποδείξει ότι σέβεται και τηρεί τις προεκλογικές υποσχέσεις της και τάχα στοχεύει στην προστασία των οικονομικά αδύναμων πολιτών, και έσπευσε να ικανοποιήσει πλήρως τις απαιτήσεις της ομάδας των «λογιστών των Βρυξελλών». Έτσι έφτιαξε έναν προϋπολογισμό με έντονο άρωμα «σοσιαλ-αλμούνια». Τα ψήγματα του σοσιαλισμού είναι βασικά τα εξής:
α) Η έκτακτη εισφορά που θα επιβληθεί στις κερδοφόρες επιχειρήσεις μόνον, σύμφωνα με τους μέχρι τώρα σχεδιασμούς της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών.
β) Η επαναφορά του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ), σε συνδυασμό με την κατάργηση του ΕΤΑΚ. Το όφελος που θα προκύψει για τον προϋπολογισμό υπολογίζεται στα 390 εκατ. ευρώ. Φέτος το ΕΤΑΚ απέδωσε 475 εκατ. ευρώ, και
γ) η αύξηση των πιστώσεων για την παιδεία, την υγεία, για τις αγροτικές συντάξεις, για την αύξηση του επιδόματος ανεργίας και για τη χορήγηση του επιδόματος αλληλεγγύης (πίστωση 1 δισ. ευρώ για το επίδομα και 1 δισ. για την παιδεία). Το επίδομα θέρμανσης όμως δεν υπάρχει πρόθεση να δοθεί.
Αντίθετα, ο νέος προϋπολογισμός ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις της ΕΕ, και ειδικά του Επιτρόπου Χοακίν Αλμούνια και των αγορών. Και τούτο γιατί:
α) Αυξάνει τους άμεσους φόρους κατά 1,94 δισ. ευρώ και τους έμμεσους φόρους κατά 1,71 δισ., δηλαδή η επιπλέον φορολογική επιβάρυνση θα φτάσει στα 3,65 δισ. ευρώ. Αυτή όμως η αύξηση του φορολογικού βάρους σε περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης φρονούμε ότι αποτελεί σφάλμα, που θα απομακρύνει αρκετά την ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας μας.
β) Συνεχίζει τη λιτότητα των εργαζομένων (διά βίου λιτότητα). Χορηγούνται αυξήσεις μισθών και συντάξεων ύψους 1,5%, δηλαδή στο προσδοκώμενο για το 2010 ύψος του πληθωρισμού, και ταυτόχρονα καταργείται η αυτοτελής φορολόγηση των επιδομάτων, τα οποία θα φορολογούνται πλέον με βάση τη φορολογική κλίμακα, προστιθέμενα στις βασικές αποδοχές. Μόνον οι τόκοι καταθέσεων θα εξακολουθήσουν να φορολογούνται αυτοτελώς (με ποιο ποσοστό όμως;). Έτσι η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης θα είναι σχεδόν μηδενική.
γ) Μειώνει κατά 10,3% τις επιχορηγήσεις που λαμβάνουν τα ασφαλιστικά ταμεία από τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι επιχορηγήσεις προς το ΙΚΑ μειώνονται κατά 5,8%, και προς τον ΟΑΕΕ περίπου κατά το μισό (μείωση 44,4%). Και αν δεχθούμε ότι η μείωση της επιχορήγησης προς τον ΟΑΕΕ (Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών) μπορεί να έχει κάποια δικαιολογία, δεν συμβαίνει το ίδιο με το ΙΚΑ, που είναι ο βασικός ασφαλιστικός φορέας. Αν το ΙΚΑ καταρρεύσει, ολόκληρο το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας θα τιναχθεί στον αέρα. Το θέλει αυτό άραγε η σοσιαλιστική κυβέρνηση; Τυχόν κατάρρευση του ΙΚΑ θα είναι όνειδος για την κυβέρνηση και την ελληνική κοινωνία γενικότερα και θρίαμβος για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Γενικά, ο περιορισμός των κρατικών δαπανών είναι σωστή και αναγκαία ενέργεια. Το πρόβλημα είναι ποιες δαπάνες μπορούν να καταργηθούν ή να περιοριστούν δραστικά.
δ) Το προσχέδιο προβλέπει μείωση των εξοπλιστικών δαπανών κατά 457 εκατ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν βασικά για την αύξηση των αγροτικών συντάξεων, όπως δήλωσε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου. Ουδείς αμφισβητεί την ανάγκη βελτίωσης των συντάξεων του ΟΓΑ, που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, όμως προσωπικά διαφωνούμε με τη μείωση των εξοπλιστικών δαπανών. Το 2009 οι σχετικές πιστώσεις έφτασαν στα 3.157 εκατ. ευρώ, και για τα 2010 διατίθενται πιστώσεις ύψους 2.700 εκατ. ευρώ, δηλαδή μιλάμε για μείωση περίπου κατά 14% ή κατά 457 εκατ. ευρώ. Έχουμε τη γνώμη ότι η διεκδίκηση εθνικών θεμάτων ειδικά της χώρας μας συναρτάται ευθέως και με τη στρατιωτική ισχύ. Δυστυχώς έχουμε μπλέξει με κακό γείτονα, και ο κ. πρωθυπουργός ας μην επαναπαύεται στις επιστολές-παγίδες του Ερντογάν και τις φιλειρηνικές υποσχέσεις του. Η Τουρκία μόνον κινήσεις σκοπιμότητας κάνει. Η γενναία αύξηση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, κατά 1.940 εκατ. ευρώ και 1.715 εκατ. αντίστοιχα, είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερη από τα 886 εκατ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο για αυξήσεις στις αποδοχές και στις συντάξεις. Και αυτό σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός παίρνει περισσότερα από όσα προσφέρει και συνεπώς το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων πέφτει.
Ως προς το σημείο αυτό, η ικανοποίηση των απαιτήσεων (και πιέσεων) Αλμούνια είναι πασιφανέστατη. Και δεν σταματάει εδώ η ικανοποίηση των κοινοτικών απαιτήσεων. Οι δαπάνες κοινωνικής προστασίας μειώνονται το 2010 κατά 252 εκατ. ευρώ. Το 2009 οι σχετικές πιστώσεις του προϋπολογισμού φτάνουν στα 4.255 εκατ. ευρώ και ο νέος προϋπολογισμός για το 2010 προβλέπει πιστώσεις, για τον ίδιο σκοπό, ύψους 4.003 εκατ. ευρώ. Πού είναι η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας, κύριε πρωθυπουργέ;
Η όλη δομή του νέου προϋπολογισμού, όπως αυτή προβάλλει από το προσχέδιο, δίνει την εντύπωση ότι ο προϋπολογισμός του 2010 έγινε με τη γνωστή συνταγή. Ικανοποίηση των κοινοτικών απαιτήσεων για μόνιμη λιτότητα και για περιορισμό του κράτους πρόνοιας. Και με ελάχιστες παροχές στους πάσχοντες, για να γίνει η διαβίωσή τους λίγο καλύτερη και να ευγνωμονούν (ή μάλλον να ανέχονται) το σύστημα. Οι κ. Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου στον τομέα της οικονομίας έβαλαν σε λειτουργία τον αυτόματο πιλότο, κοινοτικής προέλευσης και παραγωγής. Έθεσαν την ελληνική οικονομία κάτω από την πλήρη κηδεμονία της ΕΕ. Να δούμε τώρα ποιος θα είναι ο επόμενος τομέας που θα παραδοθεί σε ξένη κηδεμονία. Άραγε ως πότε ο κ. Παπακωνσταντίνου θα ανεχθεί να είναι σκιώδης υπουργός Οικονομικών και ολίγον Οικονομίας; Για την ταπεινωτική αυτή εξέλιξη έχουν ποσοστό ευθύνης και ο κ. πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών. Ο πρωθυπουργός με τη δήλωσή του για κίνδυνο χρεοκοπίας και ο κ. Παπακωνσταντίνου με την ανακοίνωση στο Ecofin για υψηλό έλλειμμα. Έτσι έστρωσαν το χαλί για να περάσει η σκληρή κηδεμονία της ελληνικής οικονομίας. Προπαρασκεύασαν και εδώ και στην κοινότητα δεόντως το έδαφος!
Το δικό μας συμπέρασμα από τη μελέτη του προσχεδίου του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς είναι: α) Ο νέος προϋπολογισμός δεν βοηθάει καθόλου στην αντιμετώπιση της κρίσης, και επομένως η ανάκαμψη της οικονομίας θα αργήσει, β) η κατανάλωση και η απασχόληση δεν θα αυξηθούν.
Τουναντίον, θα αυξηθούν η ανεργία και η μερική απασχόληση, που σημαίνει υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του λαού και άνοδο της φτώχειας, και γ) ο νέος προϋπολογισμός δεν είναι αντάξιος των σημερινών δύσκολων περιστάσεων. Και αυτό γιατί δίνει προτεραιότητα στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και παραβλέπει τις απειλές από τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση. Με τέτοιες αδυναμίες θα μπορέσει άραγε να έχει ομαλή εκτέλεση;
Θα μπορέσει να συγκεντρώσει το υπουργείο Οικονομικών τα επιπλέον προϋπολογιζόμενα φορολογικά έσοδα και να μειώσει τις κρατικές δαπάνες; Θα είμαστε ευτυχείς αν η εκτέλεση του προϋπολογισμού μάς διαψεύσει και η κυβέρνηση καταφέρει στο τέλος της επόμενης χρονιάς να έχει επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους που έθεσε και ταυτόχρονα να έχει βοηθήσει στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας μας.