Προοδευτικοί «κύκλοι», ολοκληρωτική λογική
Όταν εισέβαλαν οι κρανοφόροι στο «Φλοράλ» των Εξαρχείων, σείστηκε ο κόσμος. Επώνυμοι και ανώνυμοι καταδίκασαν μηνίοντες την κραυγαλέα αυθαιρεσία. Πλήθος οι δηλώσεις, τα σχόλια και τα καταδικαστικά σημειώματα στις εφημερίδες… Λίγες ημέρες μετά, το σκηνικό επαναλήφθηκε. Εισβολείς τη φορά αυτή δεν ήσαν αστυνομικοί, αλλά μια δράκα νεαρών που καταχωρίζονται στην επικράτεια των αντεξουσιαστών. Μπήκαν μέσα, διέκοψαν την εκδήλωση για ένα καινούργιο βιβλίο και πέταξαν αυγά στη συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου. «Να μην ξανακάνεις παρουσίαση στα Εξάρχεια», της είπαν. «Να πας στο Κολωνάκι»… Φυσικά (!) η επέλαση των αντεξουσιαστών πέρασε σχεδόν στα ψιλά των μίντια. Κάτι ταπεινά μονόστηλα, κάνα δυο καταδικαστικά σχόλια, μια ανακοίνωση του Συνασπισμού και πέραν ου…
Το συμπέρασμα, προφανές: Οι αντιδράσεις απέναντι σʼ αυτά τα δύο ομοειδή γεγονότα είναι δυσανάλογες. Η κριτική αντιμετώπιση λειτούργησε πάλι με δύο μέτρα και δύο σταθμά… Θλιβερό μεν, αλλά όχι πρωτότυπο: Μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων της Αριστεράς (διανοούμενοι, πανεπιστημιακοί, ακτιβιστές, ποικιλώνυμες προοδευτικές οργανώσεις, αρθρογράφοι, σχολιαστές κ.ά.), άνθρωποι ευαίσθητοι, πολιτικά υποκείμενα εν διαρκεί εγρηγόρσει, χαλάνε τον κόσμο όταν οι τραμπουκισμοί, οι φασιστικές επιθέσεις, η λογοκρισία και το κάψιμο βιβλίων προέρχονται από την Ακροδεξιά και τα συντηρητικά μορφώματα, αλλά παρουσιάζονται προκλητικά αδιάφοροι –ή λένε κάτι για τα μάτια του κόσμου– όταν αντίστοιχη συμπεριφορά εκδηλώνεται από την, εν ευρεία εννοία, Αριστερά και τους όμορους χώρους («αντεξουσιαστικό», «ελευθεριακό»)… Τα παραδείγματα είναι πολλά. Και εξόχως λυπηρά:
– Ομάδες νεαρών χτυπάνε –καίγοντας!– κατʼ επανάληψιν το βιβλιοπωλείο του Άδωνι Γεωργιάδη. Αντίδραση; Καμία. Αλλά όταν κάτι θρησκόληπτοι της συμφοράς διανοήθηκαν να κάψουν συμβολικά κάτι σελίδες από βιβλίο του Ανδρουλάκη, ξεσηκώθηκε θύελλα…
– Επιθέσεις και βανδαλισμοί
εναντίον εκδοτικών οίκων σε εκθέσεις βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως, στο Ζάππειο και στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Πρόσχημα; Το πολιτικό πρόσημο των ιδιοκτητών (ακροδεξιοί κ.λπ.). Αντιδράσεις; Ελάχιστες…
– Καίγεται το βιβλιοπωλείο «Νέα Θέσις» του Ι. Σχοινά στην Ιπποκράτους. Ουδεμία αντίδραση… Ο μόνος που ύψωσε τη φωνή του
ήταν ο αείμνηστος Βασίλης Ραφαηλίδης, ο οποίος δέχθηκε ιοβόλα σχόλια από κάποιους ευαίσθητους του «χώρου»…
– Μετά τον περυσινό Δεκέμβρη δέρνεται ανηλεώς ο πανεπιστημιακός Γιάννης Πανούσης, ρίχνονται μπογιές στο θέατρο του Μισέλ Φάις και επιχειρείται να πυρποληθεί με γκαζάκι το γραφείο του Απόστολου Δοξιάδη, επειδή –μαζί με τον Πέτρο Μάρκαρη και τον Τάκη Θεοδωρόπουλο– είχε αρνητική άποψη για τα γεγονότα του Δεκεμβρίου… Οι αντιδράσεις είναι περισσότερες, αλλά οι λάβροι αντιφασίστες και το γνωστό «Δίκτυο» τηρούν σιγήν ιχθύος…
– Διακόπτεται η παρουσίαση βιβλίου για την τρομοκρατία και προπηλακίζονται οι συγγραφείς του
Αλέξης Παπαχελάς και Τάσος Τέλλογλου. Αντιδράσεις από την Αριστερά; Οι συνήθεις… ελάχιστες.
Δύο μέτρα και δύο σταθμά, λοιπόν, και ιδού η παιδαγωγική λειτουργία της ετεροβαρούς αυτής συμπεριφοράς: Επιδότηση του απροκάλυπτου φασισμού και εξ αντικειμένου ενθάρρυνση της δράκας των πιτσιρικάδων να οχυρώνονται στον περίκλειστο χώρο της ιδεοληπτικής νεύρωσης. Και σε ό,τι αφορά τα παιδιά αυτά της άγουρης πολιτικοποίησης και της δεδομένης ευαισθησίας, θα μπορούσε να πει κανείς ότι λειτουργούν παρορμητικά και άδολα, πιστεύοντας ότι αντιμετωπίζουν τον φασισμό στη ρίζα του. Επομένως, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στις αφιονισμένες παρέες των νεαρών ιδεολόγων, αλλά στους άλλους, τους ούτως ειπείν μέντορες, που με τον τρόπο τους επιδοτούν την αφασία…
Ακριβώς τα ίδια επισημαίνονται και σε ένα άλλο, παρεμφερές πεδίο, που αφορά την ελευθερία της έκφρασης. Οι ίδιοι προοδευτικοί κύκλοι οι οποίοι καταδικάζουν απερίφραστα τις απόπειρες λογοκρισίας και τα κρούσματα περιστολής τού ελευθέρως εκφράζεσθαι, οι ίδιοι τάσσονται υπέρ της απαγόρευσης βιβλίων (!) και ζητούν να τεθούν εκτός νόμου ορισμένες οργανώσεις της φασιστικής Ακροδεξιάς… Έτσι, σιώπησαν πλήρως –και συνεχίζουν να σιωπούν προκλητικά– όταν με βάση έναν φαιό νόμο απαγορεύτηκε η κυκλοφορία βιβλίου του Ροζέ Γκαροντί για το «Ολοκαύτωμα». Και είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γκαροντί, όταν επισκέφτηκε την Ελλάδα, δεν έβρισκε αίθουσα για να παρουσιάσει το βιβλίο του! Το ίδιο συνέβη και με το βιβλίο του Κ. Πλεύρη για τους Εβραίους. Ο συγγραφέας του σύρθηκε στα δικαστήρια… Αλλά και στη Μεγάλη Βρετανία, προσφάτως, ομοϊδεάτες των ημετέρων διαδήλωσαν έξω από το BBC επειδή το κανάλι φιλοξένησε συνέντευξη του ηγέτη του Εθνικιστικού Κόμματος…
Η χορεία των εν λόγω προοδευτικών, δέσμια σταλινογενούς λογικής, αδυνατεί να κατανοήσει
ότι η ελευθερία στην έκφραση δεν σχετικοποιείται. Το απόλυτο, στην περίπτωση αυτή, συνιστά αυταξία: Ή θα υπάρχει πλήρης η ελευθερία ή καλύτερα να μην υπάρχει. Διότι πέραν των άλλων, πέραν δηλαδή του αναφαίρετου δικαιώματος οιουδήποτε να πιστεύει, να λέει ό,τι θέλει, ο σχετικισμός αυτός εγκυμονεί έναν μεγάλο κίνδυνο: Η ποινικοποίηση της άποψης, που σήμερα επιστρατεύεται εναντίον της Ακροδεξιάς και των παραφυάδων της, ενδέχεται στο άμεσο μέλλον να στραφεί εναντίον της Αριστεράς. Με ανάλογες απαγορεύσεις βιβλίων (π.χ. για τον «υπαρκτό σοσιαλισμό», τους αναρχικούς κ.λπ.) και ποινικοποίηση της άποψης, π.χ. για το «ταξικό μίσος» κ.λπ. Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη ότι έγινε στην Ένωση τέτοια απόπειρα, χωρίς επιτυχία, τότε καταλαβαίνει κανείς την κρισιμότητα του πράγματος…
Επιμύθιο: Τα δύο μέτρα και δύο σταθμά αποκαλύπτουν μια δυναστική, ολοκληρωτική λογική. Η οποία γεννάει τερατάκια… «προοδευτικά», σε εκείνες τις ανατριχιαστικές απειλές που εξαπολύθηκαν προ καιρού εναντίον της Σώτης Τριανταφύλλου: Θα πάθεις ό,τι έπαθε η Κούνεβα, αλλά από αριστερά.