Το τέλος των «μεταλλαγμένων»…
Η εκλογή αρχηγού στη Νέα Δημοκρατία αρχίζει να μοιάζει, όλο και περισσότερο, με ανατροπή του μεταπολιτευτικού σκηνικού!
• Το πρώτο «επαναστατικό» χαρακτηριστικό υπήρξε η προσφυγή στη βάση. Βέβαια, το ξεκίνησε ο Γιώργος Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ το 2004. Όμως, τότε, αυτό επιβλήθηκε «από τα πάνω», ως επικύρωση της διαδοχής (που είχε ήδη γίνει), και μάλιστα άνευ αντιπάλου, και χωρίς οποιαδήποτε συζήτηση…
Αντίθετα, στην περίπτωση Νέας Δημοκρατίας το «άνοιγμα» επιβλήθηκε από την ίδια τη βάση του κόμματος, κόντρα στις επιθυμίες της μέχρι τότε «επικρατέστερης» υποψήφιας Ντόρας Μπακογιάννη.
Εδώ το «άνοιγμα στη βάση» ελαχιστοποίησε την επιρροή των εσωκομματικών μηχανισμών. Στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ επιβλήθηκε από τους κομματικούς μηχανισμούς…
• Δεύτερον, σήμερα υπάρχει ένας υποψήφιος, ο οποίος προκαλεί συζήτηση ουσίας: Ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος κυριολεκτικά έθεσε το σύνολο της ατζέντας:
– Έβαλε πρώτος το ζήτημα του κοινωνικού φιλελευθερισμού. Έτσι κι αλλιώς το είχε προτείνει πρώτος ήδη από τον Φλεβάρη του 2004, πριν ακόμα επιστρέψει επίσημα στη ΝΔ. Σήμερα όλοι οι άλλοι προσχώρησαν στον κοινωνικό φιλελευθερισμό (χωρίς να φαίνεται πάντα ότι κατανοούν το περιεχόμενό του).
– Ο Σαμαράς έθεσε, επίσης, το ζήτημα του «νέου πατριωτισμού». Οι άλλοι έσπευσαν να ακολουθήσουν, χωρίς να πείθουν ότι το εννοούν: Μάλλον ως «αγγαρεία» το κάνουν, προκειμένου να μη χάσουν τη «δεξιά βάση» του κόμματος.
Για τον Σαμαρά, αντίθετα, ο νέος πατριωτισμός είναι προϋπόθεση δημοκρατίας, κοινωνικής συνοχής και ανταγωνιστικότητας: Λαός που δεν αγαπά τον τόπο του, δεν επενδύει στον μέλλον του, ούτε υιοθετεί ανταγωνιστικές συμπεριφορές. Όσοι ψάχνουν για «προστάτες» στη διεθνή πολιτική, ψάχνουν για «προστασία» και στις διεθνείς αγορές. Και η έννοια της «προστασίας» στην οικονομία βρίσκεται στον αντίποδα της ανταγωνιστικότητας.
– Ο Σαμαράς, τέλος, έθεσε το ζήτημα του ιδεολογικού αφοπλισμού των Νεοδημοκρατών. Τόσα χρόνια το κόμμα έκρυβε τις απόψεις του, αντί να τις προβάλλει. Προσπαθούσε να μη θίξει τα «μεταπολιτευτικά σύνδρομα». Δηλαδή να μην αμφισβητήσει τα στερεότυπα της Αριστεράς που επιβλήθηκαν μετά το 1974, ήδη κατέρρευσαν παντού στον κόσμο, αλλά παραμένουν… κυρίαρχα στην Ελλάδα!
Ο Σαμαράς, λοιπόν, κήρυξε το τέλος του ιδεολογικού αφοπλισμού της Κεντροδεξιάς: Να προβάλουμε τις ιδέες μας, όχι να τις κρύβουμε! Να τις κάνουμε μαγνήτη για την κοινωνία, όχι να προσπαθούμε να… ξεγελάσουμε «ταλαντευόμενους» ψηφοφόρους, χάνοντας τον πυρήνα της παράταξης.
• Η κ. Μπακογιάννη προσπάθησε να απαντήσει θέτοντας το ζήτημα της «κυβερνησιμότητας»: Προβάλλεται ως η «καταλληλότερη» να κερδίσει τους ταλαντευόμενους ψηφοφόρους προς το ΠΑΣΟΚ, ενώ εμφανίζει τον Σαμαρά να «αναδιπλώνεται» στον χώρο της Δεξιάς.
– Ο Σαμαράς ανέτρεψε το επιχείρημα αυτό αμέσως: Το κυνήγι των ταλαντευόμενων ψηφοφόρων είναι αυτό που χαντάκωσε τη Νέα Δημοκρατία. Διότι διέλυσε τον ίδιο τον «πυρήνα» των παραδοσιακών οπαδών της. Προσπαθώντας κάθε φορά να προσεγγίσουν τους «ταλαντευόμενους», έχασαν τους μόνιμους! Κι όταν γύρισαν την πλάτη στη Νέα Δημοκρατία οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι, η ΝΔ έχασε τον αέρα της νίκης, οπότε της έφυγαν και οι «ταλαντευόμενοι»…
Ο Σαμαράς φαίνεται να υιοθετεί το μοντέλο Ανδρέα Παπανδρέου στη δεκαετία του ’70, Φρανσουά Μιτεράν στη δεκαετία του ’80, Σαρκοζί και Ομπάμα στη δεκαετία του 2000: Πρώτα αυξάνεις το ιδεολογικό βάθος της παράταξης και ύστερα διευρύνεις την πολιτική της εμβέλεια.
Η «ιδεολογική πλατφόρμα» Σαμαρά, δηλαδή η σύνθεση κοινωνικού φιλελευθερισμού και νέου πατριωτισμού, έχει απήχηση παντού. Αντίθετα, το νεοφιλελεύθερο στίγμα Μπακογιάννη λειτουργεί μάλλον ως… «ανθρωποδιώκτης» για όλους.
Όταν ο Σαμαράς είπε «δεν χαρίζω την Πατρίδα στην άκρα Δεξιά και την κοινωνική δικαιοσύνη στην άκρα Αριστερά», έδειξε ποιος έχει διείσδυση παντού. Και ποιος χαρίζει όλα τα μεγάλα προτάγματα στους αντιπάλους της ΝΔ…
• Δύο ήταν τα μεγάλα ζητούμενα της μεταπολιτευτικής περιόδου: Μια Κεντροδεξιά που δεν κρύβει το πρόσωπό της! Και κόμματα εξουσίας ανοικτά στον λαό, όχι ελεγχόμενα από «δυναστείες».
– Η κ. Μπακογιάννη είναι μέλος «δυναστείας», προσπαθεί να ελέγξει το κόμμα με μηχανισμούς τοπικιστικής και δυναστικής νομιμοφροσύνης και αναδεικνύει μια νεοφιλελεύθερη αντιδεξιά ρητορεία ως έκφραση της… της λαϊκής Δεξιάς!
– Αντίθετα, ο Σαμαράς ανοίγεται στη βάση, θέτει ζητήματα ανανέωσης του πολιτικού λόγου συνολικά, δίνει στην παράταξή του πολιτική ταυτότητα και κηρύσσει το τέλος του ιδεολογικού της αφοπλισμού.
Γι’ αυτό και δημιούργησε αναπάντεχη για πολλούς «δυναμική». Και μπορεί να κάνει τη «μεγάλη ανατροπή». Που δεν θα είναι απλώς ανατροπή εσωκομματικών συσχετισμών μέσα στη Νέα Δημοκρατία. Αλλά και ανατροπή στερεότυπων και ισορροπιών του μεταπολιτευτικού τέλματος στο οποίο χρόνια βουλιάζει η Ελλάδα.
Γιατί απέναντι σε μια πιο αυθεντική και λιγότερο αλλοτριωμένη Κεντροδεξιά, θα προκύψει, αργά ή γρήγορα, μια πιο αυθεντική και λιγότερο «μεταλλαγμένη» Κεντροαριστερά.
Για να τελειώσει, επιτέλους, η μακρόσυρτη αποϊδεολογικοποίηση της πολιτικής. Που έχει οδηγήσει σε πλήρη αποπολιτικοποίηση της κοινωνίας.
Για να πάψουν να μας εκπροσωπούν οι διάφορες «τηλεπερσόνες», οι μοντέλες, οι φλούφληδες, οι γόνοι και οι κλώνοι των «δυναστειών» και τα πάσης φύσεως golden boys.
Ίσως ο Σαμαράς μας φέρνει, πράγματι, την Ελπίδα:
Ότι πλησιάζει το τέλος των «μεταλλαγμένων».
Και των «δήθεν»…
Ν. Ζ.