Με «συνταγή»… ΠΑΣΟΚ η νίκη του Αρχιεπισκόπου

Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, οι Μητροπολίτες, παρά τα όσα «παράπονα» εξέφραζαν μεταξύ τους όλη τη χρονιά για τις επιλογές του Αρχιεπισκόπου και τις «αυθαιρεσίες» -όπως έλεγαν- των συνεργατών του, τις ημέρες της Συνόδου επέλεξαν τη σιωπή. Ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Οι νεώτεροι για να μη χαλάσουν τις συμμαχίες που έχουν κάνει για το μέλλον, οι μεγαλύτεροι για να μη φανούν δυσάρεστοι στον Ιερώνυμο και κάποιοι άλλοι μάλλον από αδιαφορία για την ανεξήγητη πορεία (όπως λένε οι ίδιοι) που έχει χαράξει η διοίκηση της Εκκλησίας. Μοναδική εξαίρεση ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, ο οποίος με συγκεκριμένες παρεμβάσεις του έθεσε τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, ιδιαίτερα με το πρόβλημα που ανέκυψε με τις θέσεις των Επισκόπων και την απειλή του χωρισμού της Εκκλησίας σε «βόρειους» και «νότιους». Ο Άνθιμος έκανε τις προτάσεις του, πρότεινε τον υποψήφιο Μητροπολίτη που ο Αρχιεπίσκοπος είχε δεσμευτεί πριν από δύο χρόνια ότι θα ψηφίσει και ο ίδιος, αλλά στο τέλος όλοι τον απομόνωσαν. Προφανώς τον θεωρούν έναν ακόμη «ενοχλητικό» ιεράρχη, σαν τον Μακαριστό Χριστόδουλο, που μπαίνει στο μάτι του καθενός επειδή λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Ένας τέτοιος ιεράρχης είναι καλύτερα γι’ αυτούς να βρίσκεται στο περιθώριο, καθώς -όπως φαίνεται- χαλάει τη βολή τους και δεν τους επιτρέπει να είναι ευχάριστοι στους πολιτικούς, στους ψευτοκουλτουριάρηδες και στους κατόχους μιας επίπλαστης διανόησης…
Κατώτεροι
Οι αρχιερείς πάντως αποδείχτηκαν σχεδόν στο σύνολό τους κατώτεροι των περιστάσεων. Ασχολήθηκαν για πέντε ημέρες με τις εκλογές των «ημέτερων», με την εκκλησιαστική περιουσία και το αν θα φορολογηθεί και με το εάν λειτουργούν οι επιτροπές της Συνόδου (γι’ αυτό το θέμα εξέφρασαν την πρόθεση να δημιουργήσουν μια νέα… επιτροπή για να ελέγξει αν πράγματι λειτουργούν οι υφιστάμενες επιτροπές!). Για τα πραγματικά προβλήματα του κόσμου και τη στάση σιωπής που τηρεί η Εκκλησία καμία αναφορά. Για τους νέους που χάνονται από τα ναρκωτικά καμία δέσμευση. Για την ανεργία που καλπάζει και τις αυτοκτονίες που αυξάνονται λόγω του οικονομικού αδιεξόδου του κόσμου κανένα άγχος. Για την απομάκρυνση του κόσμου από την Εκκλησία καμία τοποθέτηση. Αυτό που ενδιέφερε τους περισσότερους ήταν να βγει ο «δικός τους» Μητροπολίτης, για να τους βγουν στο μέλλον τα κουκιά και να δείξουν ποιος ελέγχει τους πιο πολλούς, ποιος έχει τις ομάδες του και ποιος μπορεί να βγάζει Μητροπολίτες. Συζήτησαν για το πώς θα αξιοποιηθούν τα ακίνητα και πώς θα αυγατίσουν τα ενοίκια, για να τα κάνουν ορισμένοι και αυτά «λειτουργικές δαπάνες». Από κοντά, βέβαια, δεν έλειπαν και οι λαϊκοί συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου που καυχιόνταν ότι μπορούν πια να βγάζουν κι εκείνοι δικούς τους Μητροπολίτες. Για τα πραγματικά προβλήματα του κόσμου, αν είμαστε τυχεροί, θα συζητήσουν την άνοιξη, στην επόμενη Σύνοδο της ιεραρχίας…
Το παρασκήνιο
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η θριαμβευτική νίκη του Αρχιεπισκόπου και η εκλογή κληρικών της επιλογής του στις Μητροπόλεις Κιλκισίου και Διδυμοτείχου του δίνει έναν αέρα και πολύτιμο χρόνο για να μπορέσει απερίσπαστος να προχωρήσει στο κοινωνικό έργο που πριν από δύο χρόνια υποσχέθηκε να υλοποιήσει. Στη Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου εξελέγη ο 56χρονος Εμμανουήλ Σιγάλας με σχετική ευκολία, έναντι του Αρχιμανδρίτη Ιωάννη Τασσιά, που τον υποστήριζε ο Άνθιμος. Αν και ικανός κληρικός, ο Ι. Τασσιάς πλήρωσε τη συμμαχία των Μητροπολιτών στο πλευρό του Ιερώνυμου. Δυσκολότερα εξελέγη στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου ο άλλος κληρικός που είχε προτείνει «εν κρυπτώ» ο Αρχιεπίσκοπος, ο Επίσκοπος Διαυλείας Δαμασκηνός, ο οποίος είχε ταλαιπωρηθεί πολλά χρόνια διεκδικώντας μια Μητρόπολη. Λέγεται μάλιστα ότι την εκλογή του τη χρωστά αποκλειστικά στον Μητροπολίτη Τρίκκης, ο οποίος έδωσε αγώνα για να βγει ο Δαμασκηνός. Το παρασκήνιο το βράδυ πριν από τις εκλογές ήταν πολύ έντονο. «Ο Αρχιεπίσκοπος φοβόταν αυτές τις εκλογές. Γνώριζε καλά ότι πρόκειται για έναν αγώνα εντυπώσεων για το ποιος θα εξακολουθούσε να έχει τον πρώτο λόγο στην Εκκλησία της Ελλάδος» διευκρινίζει κληρικός που γνωρίζει καλά τι προηγήθηκε των εκλογών. «Κατάφερε», όπως λέει, «να εκλέξει δύο δικούς του ανθρώπους, δίνοντας αγώνα και πιέζοντας πολύ τους αρχιερείς, ακολουθώντας μια τακτική που δεν τη συνήθιζε στο παρελθόν».
Εκτός από την επιμονή του Ιερώνυμου, η πανηγυρική εκλογή των υποψηφίων που ο ίδιος πρότεινε οφείλεται και σε άλλους δύο λόγους: στη διάσπαση των αντιπολιτευτικών τάσεων (ομάδα Σπάρτης, ομάδα «νέων» κ.λπ.) που κατέβασαν διαφορετικούς υποψηφίους ή δεν ενδιαφέρθηκαν τόσο γι’ αυτές τις εκλογές, και επιπλέον στο «αντίδωρο» των έξι Επισκόπων που πρόσφερε ο Ιερώνυμος σε Μητροπολίτες, κάνοντάς τους το χατίρι και κερδίζοντας εμμέσως την ψήφο τους.
Το «δωράκι»
Οι Μητροπολίτες, ανασύροντας από τα κιτάπια τους έναν νόμο του 1991, προχώρησαν στην ανάδειξη έξι κληρικών (κάποιων πολύ άξιων και κάποιων πολύ λιγότερο ικανών, όπως λένε οι κακές γλώσσες) στη θέση του βοηθού Επισκόπου. Με αυτόν τον τρόπο ο Αρχιεπίσκοπος κατάφερε να ικανοποιήσει μια μερίδα ιεραρχών, ανοίγοντας όμως ταυτόχρονα τον ασκό του Αιόλου για τον διαχωρισμό της Εκκλησίας σε «βόρεια» και «νότια». Πολλοί αρχιερείς των «Νέων Χωρών» (στις οποίες, ως γνωστόν, την πνευματική διοίκηση έχει το Οικουμενικό Πατριαρχείο) εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για την τοποθέτηση των βοηθών Επισκόπων μόνο σε Μητροπόλεις της νότιας Ελλάδας. «Αυτό δημιουργεί ένα κακό προηγούμενο και, επί της ουσίας, μας διαχωρίζει σε Μητροπολίτες δύο ταχυτήτων, που δεν έχουμε τα ίδια δικαιώματα με τους υπόλοιπους», λέει ιεράρχης της Β. Ελλάδας. Ο Αρχιεπίσκοπος πάντως (που, όπως λέγεται, ήταν δική του ιδέα να γίνουν οι εκλογές μόνο στις παλαιές χώρες για να μην έχουν μπλεξίματα με το Φανάρι) ανέλαβε να… μεταφέρει τον προβληματισμό των ιεραρχών στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Μάταιος κόπος βέβαια, αφού ήδη καλύφθηκαν οι έξι κενές θέσεις των βοηθών Επισκόπων… Υπήρξαν βέβαια και αρκετοί Μητροπολίτες και κληρικοί που εξέφρασαν τον προβληματισμό τους γι’ αυτήν τη «βιομηχανία επισκοποποίησης», λέγοντας ότι έτσι αφενός εκφυλίζεται ο θεσμός και αφετέρου οι συγκεκριμένοι Επίσκοποι ουσιαστικά καπαρώνουν τη Μητρόπολη, έχοντας ουσιαστικό προβάδισμα όταν μείνει κενή από τον βασικό ποιμενάρχη της. Οι έξι κληρικοί που επέλεξε η ιεραρχία για να καλύψουν τις θέσεις των βοηθών Επισκόπων σε ισάριθμες Μητροπόλεις είναι οι εξής: ο Αρχιμανδρίτης Προκόπιος Πετρίδης ως Επίσκοπος Κερνίτσης στη Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, ο Αρχιμανδρίτης Αθανάσιος Μπαχός ως Επίσκοπος Ωλένης στη Μητρόπολη Ηλείας, ο Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος Κορομπέσης ως Επίσκοπος Επιδαύρου στη Μητρόπολη Αργολίδας, ο Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ Καλογερόπουλος ως Επίσκοπος Ρεντίνης στη Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων, ο Αρχιμανδρίτης Θεόκτιστος Κλουκίνας ως Επίσκοπος Ανδρούσης στη Μητρόπολη Μονεμβασίας και Σπάρτης και ο Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Μουρτζούκος ως Επίσκοπος Ελευσίνας στη Μητρόπολη Μεγάρων και Σαλαμίνος.