Χάνει τον έλεγχο ΔΕΗ – ΟΤΕ και Εθνικής το Δημόσιο!

Την ώρα που το ελληνικό Δημόσιο έχει «ξεπουλήσει» μεγάλα ποσοστά ή και το σύνολο της συμμετοχής του στις τρεις ισχυρότερες δημόσιες εταιρείες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται να «τιμωρήσει» την Ελλάδα για την προσφυγή στις «εύκολες» λύσεις μείωσης του δημοσίου χρέους, μέσω του ξεπουλήματος των «ασημικών» του κράτους.

Το «ράπισμα» αυτής της εβδομάδας αφορά τη ΔΕΗ, καθώς η Κομισιόν ενημέρωσε την κυβέρνηση, ότι δεν γίνονται δεκτά τα επιχειρήματα της χώρας, με τα οποία δικαιολογούσαμε τη νομοθετημένη από το 2000 απαγόρευση στους ιδιώτες επενδυτές, να ασκούν δικαιώματα ψήφου στις συνελεύσεις σε ποσοστό άνω του 5%. Η κυβέρνηση Σημίτη, για να προωθήσει τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ, χωρίς όμως να χάσει τον πλήρη έλεγχο της επιχείρησης, είχε προβλέψει ότι όσες μετοχές και αν ελέγχει ένας επενδυτής, δεν μπορεί να έχει «φωνή» και δικαιώματα βασικού μετόχου στις συνελεύσεις.

Η Κομισιόν, όμως, προειδοποιεί ότι η ρύθμιση αυτή δεν είναι συμβατή με τη βασική αρχή της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες του «Π» έχει δεχθεί σχετική καταγγελία από μεγάλο επενδυτικό οίκο των ΗΠΑ, που ελέγχει σήμερα ποσοστό 5% στη ΔΕΗ και επιθυμεί να ασκήσει κανονικά τα αντίστοιχα δικαιώματα ψήφου. Ύστερα από τη γνωστή, αργόσυρτη διαδικασία που ακολουθείται σε αυτές τις περιπτώσεις, η ρύθμιση του 2000 δεν μπορεί παρά να καταργηθεί, εκτιμούν έμπειροι νομικοί.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως, αμφισβητεί και τα δικαιώματα βέτο του Δημοσίου, που προβλέπονται από τη συμφωνία πώλησης του ΟΤΕ στην Deutsche Telekom. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ο επίτροπος ΜακΓκρίβι, που «γκρέμισε» και τον νόμο για τον «βασικό μέτοχο», έχει ενημερώσει την Αθήνα ότι δεν γίνονται δεκτές οι εξηγήσεις που έχουν δοθεί και η βασική «γραμμή» των Βρυξελλών παραμένει σταθερή: το Δημόσιο δεν μπορεί να διατηρεί δικαιώματα που κανονικά θα είχε μόνο με υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο («τζάμπα» έλεγχος, δεν υπάρχει!). Με τους γνωστούς αργούς ρυθμούς, λοιπόν, και η πολυδιαφημισμένη από τον κ. Αλογοσκούφη συμφωνία με τους Γερμανούς οδηγείται στο «ξήλωμα» από τις Βρυξέλλες.

«Πονοκέφαλος» η Εθνική

Σε ό,τι αφορά την Εθνική Τράπεζα, για την οποία κατ’ επανάληψη έχει επισημάνει το «Π» ότι ήταν ολέθριο σφάλμα να εκμηδενισθεί η απευθείας συμμετοχή του Δημοσίου, τα στελέχη του νέου οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης διαπιστώνουν τώρα ότι δεν μπορούν να την υπολογίζουν στις τράπεζες του «δημοσίου πυλώνα», μέσω των οποίων θα ασκήσουν πολιτική τα επόμενα χρόνια. Γι’ αυτό και ήδη επεξεργάζονται σενάρια δημιουργίας μιας νέας μεγάλης κρατικής τράπεζας, με τη συγχώνευση της ΑΤΕ, του ΤΤ, του Ταμείου Παρακαταθηκών και της Τράπεζας Αττικής, τα οποία όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα αποδειχθούν αποτελεσματικά, όπως ήταν η άσκηση πολιτικής μέσω της κορυφαίας ελληνικής τράπεζας.

Το πρόβλημα είναι, ότι σήμερα το Δημόσιο ελέγχει την Εθνική με ένα «τέχνασμα», που επίσης είναι καταδικασμένο να καταργηθεί μέσω Βρυξελλών: στις συνελεύσεις, οι ξένοι μέτοχοι που ελέγχουν σχεδόν 50% του μετοχικού κεφαλαίου, δεν ψηφίζουν, επειδή δεν θέλουν να δεσμεύσουν τις μετοχές τους για αρκετές ημέρες, σύμφωνα με τις διατάξεις του «αρχαίου» νόμου περί Α.Ε. (ν. 2190/1920). Έτσι, με ποσοστό που πλέον δεν ξεπερνά το 20%, τα Ταμεία επικρατούν σε συνελεύσεις που διεξάγονται με πολύ χαμηλά ποσοστά συμμετοχής (κάτω του 40%).

Ακόμη και αν εφαρμοσθεί αυτό το τέχνασμα άλλη μια φορά την επόμενη άνοιξη, ώστε να αποφασίσει η γενική συνέλευση την απομάκρυνση του κ. Τάκη Αράπογλου και την τοποθέτηση ενός διοικητή «προσκείμενου» στη νέα κυβέρνηση, τα όρια της εφαρμογής του έχουν εξαντληθεί, για δύο λόγους:

– Οι ξένοι μέτοχοι, αν δυσαρεστηθούν από τις αποφάσεις της νέας κυβέρνησης για την Εθνική, ή για την άσκηση «φιλολαϊκής» πιστωτικής πολιτικής με χαμηλότερα επιτόκια και «άνετα» πιστωτικά κριτήρια, μπορούν να ξεπουλήσουν τις μετοχές τους, προκαλώντας σοβαρή αναταραχή στο Χρηματιστήριο και μείωση της περιουσίας των Ταμείων που κατέχουν μετοχές της ΕΤΕ.

– Η Κομισιόν ήδη έχει εκδώσει οδηγία, που θα πρέπει να υιοθετηθεί και από την Ελλάδα, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να καταργηθούν οι περιοριστικές διατάξεις του νόμου περί Α.Ε. και να έχουν οι ξένοι μέτοχοι πλήρη δικαιώματα συμμετοχής στις συνελεύσεις, χωρίς να δεσμεύουν τις μετοχές τους. Αυτό σημαίνει, ότι αργά ή γρήγορα οι ξένοι μέτοχοι θα ψηφίζουν με ποσοστά ακόμη πάνω από 50% και καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορεί να επιβάλει τις αποφάσεις της, χωρίς τουλάχιστον να πληρώσει αρκετά δισ. ευρώ, για να αποκτήσει πρόσθετες μετοχές της Εθνικής.

Το Δημόσιο έχασε, λοιπόν, μια ιστορική ευκαιρία την εποχή της κορύφωσης της κρίσης, όταν η μετοχή της Εθνικής είχε πέσει κάτω και από τα 9 ευρώ. Αν τότε, είχε αποφασισθεί να δαπανηθεί ένα σημαντικό ποσό για μια μεγάλη αύξηση κεφαλαίου της ΕΤΕ υπέρ του Δημοσίου, σήμερα το Δημόσιο θα είχε ανακτήσει ένα μεγάλο ποσοστό συμμετοχής με πολύ χαμηλή τιμή και θα μπορούσε να ασκεί πολιτική μέσω της ισχυρότερης ελληνικής τράπεζας, ενώ ταυτόχρονα θα είχε κερδίσει τεράστια ποσά, από την άνοδο της τιμής της μετοχής που έχει μεσολαβήσει. Το «Π» είχε ταχθεί δημόσια υπέρ αυτής της πρότασης, δυστυχώς όμως η κυβέρνηση είχε επιλέξει να μοιράσει 28 δισ. ευρώ στους τραπεζίτες, με αμφίβολα αποτελέσματα…

Ν. Χ.