Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Είτε ανήκουν στο G20 είτε όχι, οι ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με την ανεργία και τις συνέπειές της. Το χειρότερο είναι ότι η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται, η ανεργία φουντώνει, κι όμως μερικοί αισιόδοξοι προβλέπουν ότι η παγκόσμια οικονομία σύντομα βγαίνει από το τούνελ της σημερινής κρίσης. Όταν η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, δηλαδή οι εργαζόμενοι, υποφέρει και μαστίζεται από τις συνέπειες της κρίσης, πώς είναι δυνατόν ορισμένοι να μιλάνε για ανάκαμψη και για τερματισμό της σημερινής οικονομικής κρίσης; Επειδή οι τράπεζες και οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις άρχισαν να παρουσιάζουν υψηλά κέρδη, σημαίνει ότι η κρίση τελείωσε; Μα για τους μεγιστάνες του πλούτου, που αποτελούν μια απειροελάχιστη μειοψηφία, πάντα υπήρχαν υψηλότατα κέρδη. Κριτήριο για την κρίση είναι η οικονομική κατάσταση των μισθωτών, των γεωργών, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, που δεν έπαυσαν ποτέ να αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Όταν αυτή η ογκώδης κοινωνική πλειοψηφία υποφέρει, πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για υποχώρηση της κρίσης; Αυτά σκέφτηκα όταν διάβασα τις προβλέψεις του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την ανεργία στη χώρα μας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, η ανεργία στο τέλος της φετινής χρονιάς θα φτάσει στο 11% και στο τέλος του 2010 θα σκαρφαλώσει στο 17%, που σημαίνει ότι σήμερα έχουμε 450.000 ανέργους και σε έναν χρόνο θα έχουμε 850.000. Πού βλέπουν την υποχώρηση της κρίσης;
2
Και δεν είναι μόνον η ανεργία που γιγαντώνεται. Η πραγματική οικονομία υποφέρει σχεδόν σε όλες τις χώρες και η δραστηριότητά της υποχωρεί. Παντού η τουριστική κίνηση έχει υποχωρήσει, η κατανάλωση το ίδιο, η οικοδομική δραστηριότητα έχει μειωθεί και οι αγοραπωλησίες ακινήτων επίσης. Σε πτώση και η βιομηχανική παραγωγή. Για παράδειγμα, στη χώρα μας οι νέες παραγγελίες για βιομηχανικά προϊόντα ήταν μειωμένες κατά 35% στο πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς. Την καθόλου ευνοϊκή κατάσταση για τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας τη βλέπουμε να αναδύεται από δύο κρίσιμα στοιχεία: α) από το ύψος των ακάλυπτων και διαμαρτυρημένων επιταγών της φετινής χρονιάς, και β) από την πιστωτική επέκταση, δηλαδή τα δάνεια των τραπεζών στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΕ Τειρεσίας, οι ακάλυπτες επιταγές κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου – Αυγούστου 2009 έφτασαν στα 9.467,66 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 114,8% έναντι του ιδίου διαστήματος της περσινής χρονιάς! Εξάλλου, σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίων τραπεζικών παραγόντων, φέτος η πιστωτική επέκταση, η δανειοδότηση επιχειρήσεων και νοικοκυριών, θα κυμανθεί περίπου στο 5% (σήμερα βρίσκεται στο 5,4%), ενώ το πακέτο στήριξης των τραπεζών δόθηκε με στόχο την πιστωτική επέκταση στο 10%. Σημειώνουμε ότι το 2007 η πιστωτική επέκταση είχε φθάσει στο 20%. Αναμφισβήτητα ασφυξία στην πραγματική οικονομία. Είναι αυτά υποχώρηση της κρίσης;
3
Η ετήσια έκθεση για την ανταγωνιστικότητα των διαφόρων οικονομιών που δημοσιοποιεί το World Economic Forum κατατάσσει την ελληνική οικονομία στην 71η θέση για το 2009 σε σύνολο 133 χωρών. Σαφής υποβάθμιση, όταν το 2000 βρισκόμασταν στην 33η θέση και το 2004 στην 38η. Μέσα σε ένα έντονα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, η υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας, και μάλιστα με τη ραγδαία αυτή κατρακύλα, είναι σημάδι που υποδηλώνει την προϊούσα αποσύνθεση του παραγωγικού ιστού της οικονομίας της χώρας μας. Καθρέφτης της ανταγωνιστικότητας είναι και το έλλειμμα του εμπορικού μας ισοζυγίου. Το έλλειμμα από 23,5 δισ. ευρώ που ήταν το 2000 έφτασε στα 35,7 δισ. το 2008, που σημαίνει άνοδο της τάξεως του 52%. Πράγματι οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών στη χώρα μας είναι σχεδόν τριπλάσιες των εξαγωγών μας. Έτσι, στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2009 οι εισαγωγές έφτασαν στα 22,9 δισ. ευρώ και οι εξαγωγές μας στα 8,3 δισ. ευρώ. Βέβαια, η επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου οφείλεται και στις σημαντικά υψηλές τιμές του πετρελαίου κατά τη διετία 2007-2008. Η κατάσταση αυτή επιβάλλει τη σύντομη εξειδίκευση της οικονομίας μας στους τομείς όπου παρουσιάζουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα και υψηλό βαθμό αντοχής στο σημερινό έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Άλλη μια «καυτή πατάτα» για τη νέα κυβέρνηση. Για το θέμα αυτό, που χρόνια τώρα το θυμίζουμε στις κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή, μόνο λόγια. Και από πράξεις μηδέν!