Στα ώπα – ώπα έχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τουρκία
Με βάση την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2006, οκτώ τουρκικά ενταξιακά κεφάλαια πάγωσαν επειδή η Άγκυρα αρνήθηκε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της όπως αυτές προκύπτουν από το πρωτόκολλο και την αντιδήλωση του Σεπτεμβρίου του 2005, που προνοεί την εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας – Κυπριακής Δημοκρατίας και την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Άγκυρα.
Χωρίς κυρώσεις
Η απόφαση του 2006 προβλέπει ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2009 θα γίνει αξιολόγηση της τουρκικής ενταξιακής πορείας και του κατά πόσον η Τουρκία εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δικαιοδοσία να εισηγηθεί προς το Συμβούλιο τη λήψη επιπρόσθετων μέτρων, δηλαδή πέραν των οκτώ ήδη παγωμένων κεφαλαίων ή ακόμη και την αναστολή των τουρκικών ενταξιακών διαδικασιών. Το 2006 η Επιτροπή είχε εισηγηθεί το πάγωμα οκτώ κεφαλαίων, συναφών με το πρωτόκολλο.
Τώρα η Επιτροπή δεν ενεργεί με τον ίδιο τρόπο. Χαρίζεται στην Τουρκία και δείχνει αφενός πρόθεση να τη σώσει,
αφετέρου να την απαλλάξει από τις ευθύνες της. Στο παρασκήνιο της όλης διαδικασίας για την αθώωση της Τουρκίας ηγετικό ρόλο διαδραματίζουν οι Βρετανοί, καθώς και η σουηδική προεδρία. Ο κεντρικός ισχυρισμός είναι αυτός τον οποίο προβάλλει και η Τουρκία: Δηλαδή εάν επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία τότε θα προκύψει κρίση στις συνομιλίες για λύση στο Κυπριακό και στις σχέσεις Τουρκίας -Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η σύνδεση
Το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν θα εισηγηθεί επιπρόσθετες κυρώσεις διευκολύνει τη σουηδική προεδρία να εργαστεί στη λογική της τουρκικής θέσης ότι οποιεσδήποτε κυρώσεις στην Τουρκία θα προκαλέσουν προβλήματα στη λύση του Κυπριακού. Ήδη η Βρετανία κατασκευάζει νομικό επιχείρημα με βάση την εξής λογική: Η αντιδήλωση αναφέρεται μεν στις υποχρεώσεις της Τουρκίας, όμως τονίζει ταυτοχρόνως ότι η ΕΕ υποστηρίζει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού στη βάση αρχών της ΕΕ και στο πλαίσιο του ΟΗΕ. Συνεπώς το Λονδίνο υποστηρίζει ότι υπάρχει νομική και πολιτική σύνδεση μεταξύ των υποχρεώσεων της Τουρκίας και της λύσης του Κυπριακού, με την έννοια ότι εάν επιλυθεί το Κυπριακό, τότε δεν θα υπάρχει λόγος για την εκπλήρωση των τουρκικών υποχρεώσεων. Επειδή, όπως οι Βρετανοί ισχυρίζονται, το Κυπριακό βρίσκεται σε καλή πορεία λύσης, ακόμη και ως τις αρχές του επόμενου έτους, η ΕΕ δεν έχει δικαίωμα να τορπιλίσει τις συνομιλίες με τις αποφάσεις τις οποίες θα λάβει.
Στο Κολέγιο
Το Κολέγιο των Επιτρόπων συνεδρίασε την περασμένη Τετάρτη και ο κ. Ρεν είχε ενημερώσει τους συναδέλφους του για την έκθεση αξιολόγησης επί της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας.
Ο κ. Ρεν αποδέχεται ότι η Τουρκία δεν εφαρμόζει τις υποχρεώσεις της, όμως δεν είναι διατεθειμένος να εισηγηθεί κυρώσεις. Θεωρεί ότι έχουν γίνει βήματα προόδου στο Αρμενικό και το Κουρδικό, όμως καθυστερούν οι εσωτερικές μεταρρυθμίσεις.
Πάντως, σε ό,τι αφορά το Κυπριακό,
ακούστηκαν από τους συνήθεις υπόπτους, Βρετανούς και άλλους, οι τουρκικές απόψεις ότι το Κυπριακό αν είναι δυνατό θα πρέπει να λυθεί ως τον Δεκέμβριο ή τις αρχές του 2010, πάντως προ των λεγόμενων «προεδρικών εκλογών» στα κατεχόμενα, τις οποίες αναμένεται να κερδίσει ο σκληροπυρηνικός Έρογλου και ως εκ τούτου, σύμφωνα με τους Βρετανούς, τα πράγματα θα γίνουν πιο δύσκολα.