Δύο «δεν» και ένα «ίσως»…
Αλλά πόσο εφικτά είναι τα θαύματα που υπόσχεται ο Γ. Παπανδρέου στους πολίτες μιας χώρας που βρίσκεται υπό κατάρρευση και βλέπει το μέλλον με μηδενικό δείκτη αισιοδοξίας; Ευθέως, λοιπόν, εν είδει προβλέψεως, έστω και αν θεωρηθούν παρακινδυνευμένοι οι ισχυρισμοί:
Οικονομία: Λίγα έως ελάχιστα πράγματα. Οι γενικόλογες διακηρύξεις, οι αοριστίες και οι εξαγγελίες για «νοικοκύρεμα» του κράτους και για «πράσινη ανάπτυξη» δεν συνιστούν σοβαρό σχέδιο για έξοδο από τη βαθιά οικονομική κρίση. Ο Γ. Παπανδρέου κάλυψε με ζαχαρωμένα λόγια τα τραγικά κενά που αφήνει πίσω της η διακυβέρνηση Καραμανλή… Ενώ γνωρίζει ότι οι προτάσεις του για αναθέρμανση της οικονομίας και αντιμετώπιση των άμεσων και πιεστικών αναγκών οδηγούν στον δανεισμό και στη φορολογία, απέφυγε να το πει ή να προϊδεάσει για την καταιγίδα που έρχεται… Το χειρότερο όμως είναι άλλο. Με δεδομένο το μέγα πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η εξαγγελλόμενη αναθέρμανση θα έχει παροδικό χαρακτήρα. Τούτο σημαίνει ότι θα κινηθεί πρόσκαιρα η αγορά, θα ανακουφιστούν για λίγο με δάνεια και κίνητρα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά πολύ σύντομα όλα αυτά θα γίνουν μπούμερανγκ και θα έχουν επιβαρυντικές συνέπειες στην οικονομία. Διότι, πολύ απλά, τα προϊόντα που παράγει η χώρα δεν είναι ανταγωνιστικά. Δεν πουλιούνται ούτε στο εξωτερικό ούτε στην εσωτερική αγορά, διότι τα εισαγόμενα είναι καλύτερα ποιοτικώς ή, το κυριότερο, φθηνότερα επειδή τα περισσότερα από αυτά προέρχονται από χώρες με πολύ χαμηλά μεροκάματα. Επομένως, φαύλος κύκλος. Οι σημερινές ημιθανείς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα ανθήσουν για λίγο, θα υποχωρήσει κάπως η ανεργία, αλλά πολύ σύντομα θα επιστρέψουν στην προτέρα απογοητευτική κατάσταση, μια και τα προϊόντα που θα παράγονται θα μένουν στις αποθήκες…
Περιορισμένη προβάλλει και η προοπτική της «πράσινης ανάπτυξης», στην οποία επενδύει ο Γ. Παπανδρέου. Πρόκειται για αναπτυξιακή διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Δεν είναι άμεσης απόδοσης. Και ταυτόχρονα προϋποθέτει ένα εκσυγχρονισμένο κράτος, χωρίς αγκυλώσεις και γραφειοκρατικά αναχώματα… Πέραν αυτών, κανένα σοβαρό, επεξεργασμένο σχέδιο δεν φαίνεται να έχει εκπονηθεί για τον τουρισμό και τη γεωργία. Σωστές διαπιστώσεις, εύηχες εξαγγελίες και πέραν ου για τους κρίσιμους αυτούς τομείς… Κατά τα λοιπά, ούτε το «νοικοκύρεμα του κράτους», ακόμη και αν επιτευχθεί, ούτε οι… σοφοί της ξένης, στους οποίους αναφέρεται ο κ. Παπανδρέου για να δημιουργεί εντυπώσεις, αρκούν για να αντιμετωπιστεί η οικονομική φάουσα.
Εξωτερική πολιτική: Ας ετοιμαστούμε για τα χειρότερα. Σημιτικότερος του Σημίτη σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ο Γ. Παπανδρέου έχει δώσει συγκεκριμένα δείγματα γραφής, αρκούντως ανησυχητικά: Ζεϊμπέκικα και θριαμβολογίες τη στιγμή που η Ελλάδα αναγνώριζε στην Τουρκία με την κατάπτυστη Συμφωνία της Μαδρίτης «ζωτικά και νόμιμα συμφέροντα» στο Αιγαίο… Πλήρης αποδοχή του αμερικανόπνευστου εξωφρενικού Σχεδίου Ανάν, αμφισβήτηση του ενεργειακού ανοίγματος στη Ρωσία και, γενικώς, επιλογές συμβατές με το ιδεολόγημα της παγκοσμιοποίησης (π.χ. υποτίμηση του «έθνους», τραγικές αναθεωρήσεις της Ιστορίας α λα Ρεπούση κ.ά.), ιδεολόγημα που ξεκίνησε από την Αμερική και κατέκλυσε την υφήλιο. Η συγκεκριμένη πορεία του Γ. Παπανδρέου δεν πέρασε απαρατήρητη από τους Αμερικανούς, οι οποίοι εκτιμούν ιδιαίτερα τις θέσεις του και δεν χάνουν ευκαιρία να το δηλώνουν δημοσίως… Σχετικά με τους θρασύτατους γείτονες της FYROM ο κ. Παπανδρέου δεν έχει περιθώρια δραστικών υποχωρήσεων μετά την κόκκινη γραμμή του βέτο που χάραξε ο Καραμανλής στο Βουκουρέστι…
Λειτουργία του κράτους (αξιοκρατία – διαφάνεια): Πιθανώς η θετική έκπληξη. Ο Γ. Παπανδρέου δεν αρκέστηκε σε υποσχέσεις και διακηρύξεις, αλλά εξήγγειλε συγκεκριμένη διαδικασία που αφορά τη στελέχωση του ασθενούντος, κομματοπαγούς κρατικού μηχανισμού. Κι αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά, καθώς οι προηγούμενες απόπειρες («εκσυγχρονισμός» / «επανίδρυση του κράτους») στηρίχθηκαν στα λόγια, χωρίς να υπάρχει κανένα σχέδιο. Και αποδείχτηκαν έπεα πτερόεντα… Το στοίχημα είναι μεγάλο.
Απαιτεί συγκρούσεις με θηριώδη κατεστημένα (κομματικά, συνδικαλιστικά κ.ά.), με οξειδωμένες νοοτροπίες και με παθογένειες δεκαετιών, που έχουν ιδρύσει ένα δύσμορφο αρραγές καθεστώς…
Αν υλοποιήσει τις συγκεκριμένες εξαγγελίες του ο Γ. Παπανδρέου, θα έχει επιφέρει μια δραστική αλλαγή, μια ανεπανάληπτη τομή. Ακόμη και αν ηττηθεί όμως, θα έχει προσφέρει σπουδαίες υπηρεσίες στη χώρα: Η σποδός του ηττημένου εγχειρήματος θα λιπάνει το έδαφος για αναγεννητικές απόπειρες στο εγγύς μέλλον, που θα σαρώσουν την υπαρκτή δυσπλασία: την αναξιοκρατία, τα ρουσφέτια, τις μίζες και το κομματοπαγές κράτος-λάφυρο…
Εντέλει: Ελέω Καραμανλή -και όχι λόγω της δικής του φωτεινής και εμπνευσμένης παρουσίας- ο Γ. Παπανδρέου, ένας μέτριος έως ανεπαρκής υπουργός, που δεν έχει καμία σχέση με τον πατέρα του και το κόμμα που εκείνος ίδρυσε, θα γίνει πρωθυπουργός. Όμως τα θαύματα δεν διαρκούν πολύ. Και το κυριότερο: Δεν επαναλαμβάνονται…