Τι γίνεται με το χρηματιστήριο;

Μέσα στη δίνη της προεκλογικής εκστρατείας, ορισμένα γεγονότα περνούν απαρατήρητα. Αίφνης αρχίζει και φαίνεται σχεδόν φυσιολογική η συνεχής άνοδος του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αξιών, με κινητήριο δύναμη τις τράπεζες. Τι ακριβώς συμβαίνει; Μήπως τα βασικά μεγέθη της οικονομίας παρουσιάζουν σημεία βελτίωσης ή έστω ενδείξεις μελλοντικής θετικής εξέλιξης; Μήπως η ανεργία, οι εξαγωγές, το δημόσιο χρέος, το έλλειμμα, η παραγωγικότητα, το
άνοιγμα νέων επιχειρήσεων παρουσιάζουν σημεία
ανάκαμψης; Και ο τελευταίος πολίτης αντιλαμβάνεται ότι τίποτε από αυτά δεν συμβαίνει και η καθημερινότητά του γίνεται πιο δύσκολη μέρα με τη μέρα.
Τότε τι συμβαίνει και το ΧΑ, και ιδιαίτερα οι τράπεζες, παρουσιάζουν αυτήν την ευφορία; Μήπως υπάρχουν και λειτουργούν σε άλλη οικονομία μιας άλλης χώρας;
Γίνεται μεγάλη συζήτηση για τα χαρτοφυλάκια των τραπεζικών δανείων και το πόσο πραγματικά είναι τα νούμερα των επισφαλειών, ιδιαίτερα στα βραχυπρόθεσμα καταναλωτικά και στις πιστωτικές κάρτες; Πριν από έναν και πλέον χρόνο, όταν οι επισφάλειες, όπως τις εμφανίζουν οι τράπεζες, κυμαίνονταν μεταξύ 3-3,5%, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε τη δημιουργία αυξημένων προβλέψεων. Υπάρχει, αλήθεια, κάποιος τραπεζίτης ή εν πάση περιπτώσει ειδικός που να πιστεύει ότι τα ποσοστά αυτά δεν έχουν αυξηθεί σε επίπεδα άνω του 7% με τις πλέον «επιεικείς παραδοχές και εκτιμήσεις» και λαμβάνοντας υπόψη όλα τα τρικ της επιμήκυνσης του χρόνου για να περάσει ένα δάνειο στην καθυστέρηση, την αναχρηματοδότησή του ή ακόμη και τη ρύθμισή του;
Οι πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος εκτιμούν ότι στο τέλος του χρόνου το ποσοστό των επισφαλειών θα πλησιάσει το 9%, ενώ για το 2010 το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο 12%, που αντιστοιχεί στο τεράστιο ποσό των 30 δισ. ευρώ.
Στην Αμερική έχει αρχίσει να θεμελιώνεται στατιστικά η άποψη ότι ο δείκτης ανεργίας, που υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να κυμανθεί γύρω στο 10%, συμβαδίζει με το ποσοστό επισφαλειών των καταναλωτικών και ιδιαίτερα των πιστωτικών καρτών. Σχετικές
αναφορές είχαν γίνει πριν από λίγους μήνες στη «New York Times» και είχαν αποτελέσει αντικείμενο προβληματισμού για τις τράπεζες.
Στόχος των σκέψεων αυτών δεν είναι η δημιουργία αρνητικού κλίματος, αντίθετα εκτίμηση είναι ότι μια
ηπιότερη βελτίωση των δεικτών που θα βασίζεται σε δεδομένα ή προσδοκίες πιο ρεαλιστικές θα βοηθήσει στην καλύτερη προσέγγιση του προβλήματος.
Υπάρχουν σήμερα εκτιμήσεις που σοβαρά αμφισβητούν ότι οι οικονομίες και τα χρηματιστήρια, και γενικότερα οι αποδόσεις των κεφαλαίων, θα επανέλθουν στα προ της κρίσεως επίπεδα. Σε πρόσφατο άρθρο του το «Business Week» και ένας από τους πιο
έγκυρους αναλυτές, ο Ρόμπερτ Φάρζαντ, τοποθετεί με δυο λέξεις το πρόβλημα: «Ποιο θα θεωρείται στο εξής φυσιολογικό επίπεδο και τι θα ισχύει και θα γίνεται αποδεκτό στο μέλλον ως κανόνας πάνω στον
οποίο θα λειτουργεί το σύστημα;»