Ελλάς – Τουρκία
Είναι δεδομένο ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό συνδέονται μεταξύ τους, ως θέματα της διεθνούς πολιτικής. Και ακόμη είναι στην παρούσα φάση δεδομένο πως αρχής γενομένης από το δεύτερο δεκαήμερο του Οκτωβρίου τα ανωτέρω θέματα θα βρεθούν στο προσκήνιο. Η κυβέρνηση που θα προέλθει από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, πριν ακόμη προλάβει να εκθέσει στην εθνική αντιπροσωπεία τις προγραμματικές της δηλώσεις, θα πρέπει να κινηθεί σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο προκειμένου να ενημερώσει για τις πολιτικές της και να ενημερωθεί κυρίως στο πεδίο των ευρωπαϊκών-κοινοτικών οργάνων, για όσα θα συμβούν τις επόμενες ώρες ή ημέρες. Το ΠΑΣΟΚ, σε αντίθεση με τη ΝΔ, διαθέτει σχέδιο επανάκαμψης της χώρας στο διεθνές προσκήνιο, στρατηγική και τακτική. Στόχος μας είναι ως προς τις ευρωτουρκικές σχέσεις να δημιουργηθεί ένα ευρύτατο ευρωπαϊκό consensus για την αντιμετώπιση της τουρκικής στάσης. Η Τουρκία, ωστόσο, σε σχέση και πάλι με την ευρωπαϊκή της πορεία, θα αξιολογηθεί όχι μόνο με βάση τις επιδόσεις προσαρμογής της στα δεδομένα της ΕΕ, αλλά και με βάση την υποχρέωσή της να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω της εφαρμογής του λεγομένου Πρωτοκόλλου της Άγκυρας. Εδώ η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας συναντιέται με το κυπριακό πρόβλημα. Χρέος της Τουρκίας είναι, πρώτον, να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεύτερον, να συγκαθορίσει έναν οδικό χάρτη επίλυσης του Κυπριακού και, οπωσδήποτε, να βελτιώσει τις επιδόσεις της σε σχέση με την προσαρμογή της στην ΕΕ. Ως προς την τρίτη αυτή υποχρέωση της Τουρκίας, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα σημαντικότερα προβλήματα δεν κρύβονται πίσω από τις θεσμικές ιδιαιτερότητας και ατέλειες της γείτονος, αλλά επί του οικονομικού προβλήματος που θα μεταφέρει στην ΕΕ η έλλειψη τουρκικής μεσαίας τάξης, καθώς και τα δεκάδες εκατομμύρια των φτωχών τούρκων πολιτών. Αλλά αυτό το θέμα δεν είναι της παρούσης. Η Ελλάδα, λοιπόν, θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργότατα στην πορεία αξιολόγησης της Τουρκίας τον Δεκέμβριο του 2009, στάδια της οποίας είναι οι εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έμπειροι παρατηρητές των διεθνών, ευρωπαϊκών και ελληνοτουρκικών σχέσεων διατείνονται ότι σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία η Ελλάδα δεν πρέπει να αποκλείει μια πρόκληση έντασης από την πλευρά της Τουρκίας στο Αιγαίο ή γενικότερα στη Μεσόγειο. Ο νοών νοείτω. Η Ελλάδα πρέπει να είναι στις επάλξεις και το ΠΑΣΟΚ είναι σε θέση να αντεπεξέλθει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο πολιτικό κόμμα στις προκλήσεις της συγκυρίας. Η στάση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, εάν η λαϊκή κυριαρχία μάς δώσει εντολή, θα είναι δίκαιη, συνεπής με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αποφάσεις του ΟΗΕ και, αν χρειαστεί, πολύ αυστηρή.