Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1 Το περίφημο τραπεζικό απόρρητο των ελβετικών τραπεζών άρχισε να σπάει. Όπως είναι γνωστό, οι ελβετικές τράπεζες έγιναν ο «κουμπαράς» του μαύρου χρήματος και κυρίως του χρήματος που προέρχεται από φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο και από άλλες μη σύννομες πράξεις. Στην Ελβετία κατέφευγαν όλοι και από όλες τις χώρες του πλανήτη για να προστατεύσουν το μαύρο χρήμα τους. Η είδηση είναι ότι οι διωκτικές αρχές των ΗΠΑ ζήτησαν από τη μεγαλύτερη ελβετική τράπεζα UBS τη διακίνηση των λογαριασμών 52.000 πλούσιων Αμερικανών, για τους οποίους γίνονται έρευνες για το «πόθεν έσχες». Μετά
από πιέσεις και διαπραγματεύσεις μακροχρόνιες και σκληρές, η ελβετική UBS δέχτηκε να δώσει τη διακίνηση 4.450 λογαριασμών πλούσιων αμερικανών πελατών της, εναντίον των οποίων υπήρχαν οι σοβαρότερες υπόνοιες. Θα μου πείτε, «σταγόνα στον ωκεανό», καθώς οι λογαριασμοί αμερικανών υπηκόων στις τράπεζες της Ελβετίας φτάνουν σε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες. Όμως έγινε η αρχή για το σπάσιμο του τραπεζικού απορρήτου και εδώ είναι η σπουδαιότητα του γεγονότος, που επιπλέον στέλνει και ένα μήνυμα σε αυτούς που επιδίδονται σε παράνομες δραστηριότητες, ότι γρήγορα δεν θα υπάρχουν ασφαλή καταφύγια για τα κέρδη τους. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με υπολογισμούς των διωκτικών αρχών του οικονομικού εγκλήματος, το συνολικό ποσό που βρίσκεται στους τραπεζικούς «κουμπαράδες» (λογαριασμούς) διαφόρων κρατών φτάνει στα 11 τρισ. δολάρια και το
ένα τρίτο από αυτά είναι κατατεθειμένα σε τράπεζες της Ελβετίας.
2 Η κρίση δεν έχει τελειώσει ακόμη και θα εξακολουθεί να υφίσταται
όσο υπάρχει υψηλή ανεργία και όσο αυτή αυξάνεται. Μπορεί τα χειρότερα να έχουν περάσει, όμως η σταθερή ανάκαμψη αργεί. Αυτά δήλωσε πριν από δέκα μέρες
ο πρόεδρος του Eurogroup και πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Και συνέχισε ότι η πορεία της ανάκαμψης θα εξαρτηθεί και από τη στρατηγική
εξόδου των τραπεζών και των χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων από τα κρατικά προγράμματα στήριξης, η οποία θα πρέπει να
είναι συντονισμένη και να μη γίνει πρόωρα. Εξάλλου, στην έκθεση της αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (FED) που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 2 του Σεπτέμβρη αναγράφεται ότι η καταστροφή αποφεύχθηκε, αλλά η αμερικανική οικονομία δεν μπήκε ακόμη σε πορεία σταθερής ανάκαμψης. Και ως δυσοίωνο γεγονός η διοίκηση της FED αναφέρει την ανεργία που πλήττει βίαια ολόκληρη πλέον την αμερικανική επικράτεια και αναμένεται να επιδεινωθεί. Αναφέρει η έκθεση της FED ότι «από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, πριν από δύο χρόνια, χάθηκαν στις ΗΠΑ 6,7 εκατ. θέσεις μόνιμης εργασίας και έτσι σήμερα ο συνολικός αριθμός των
άνεργων Αμερικανών φτάνει στα 15 εκατ., κάτι που αποτελεί βαθιά πληγή και ντροπή για την οικονομία των ΗΠΑ. Τα ίδια όμως συμβαίνουν και σχεδόν σε όλα τα κράτη της Ευρώπης, με ισχυρές ή ασθενείς οικονομίες αδιάκριτα. Με τόση ανεργία μπορούμε να
μιλάμε σοβαρά για σταθερή πορεία ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας; Πρόωρο δεν είναι;
3 Όμως ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλιτ είναι αισιόδοξος και βλέπει την πιθανότητα μιας πραγματικής ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας. Την αισιόδοξη αυτήν πρόβλεψη τη στηρίζει βασικά στην πολύ ικανοποιητική πορεία που ακολουθεί εσχάτως η οικονομία της Κίνας, καθώς και στη βελτίωση που παρατηρείται και σε άλλες ασιατικές οικονομίες. Αντίθετα, ο οικονομολόγος –
αναλυτής καθηγητής Νουριέλ Ρουμπίνι εμφανίζεται έντονα απαισιόδοξος και τονίζει
ότι η Κίνα δεν μπορεί να θεωρηθεί ακόμη
η ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς το ΑΕΠ της χώρας αυτής φτάνει μόλις στα 3 τρισ. δολάρια, έναντι 15 τρισ. δολαρίων του ΑΕΠ των ΗΠΑ. Και η συνολική ετήσια κατανάλωση στο 1 τρισ. δολάρια,
έναντι 10 τρισ. δολαρίων στις ΗΠΑ (ακατάσχετη υπερκατανάλωση). Ο Ρουμπίνι συνεχίζει ότι η διεθνής κοινότητα μέχρι σήμερα δεν έκανε τίποτα περισσότερο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, παρά να κοινωνικοποιήσει τις τραπεζικές ζημίες, δηλαδή να τις φορτώσει στους ώμους των
λαών. Και θεωρεί ότι η ανάκαμψη εμποδίζεται από δύο «βαρίδια». Από την υψηλή
ανεργία και τα υπέρογκα χρέη δημοσίου και ιδιωτών, προβλέποντας ότι σύντομα το συνολικό δημόσιο χρέος στην υφήλιο θα φτάσει στα 10 τρισ. δολάρια, ποσό τεράστιο, που ενδέχεται να προκαλέσει μια νέα σοβαρή κρίση, καθώς θα δημιουργηθούν αφάνταστες δυσκολίες στην εξυπηρέτησή του.