Μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα και την Ελληνορθοδοξία
Να υπενθυμίσουμε ότι περίπου 150 εκατ. Κινέζοι κάθε χρόνο κάμνουν εσωτερικό τουρισμό για επίσκεψη των ιστορικών πανάρχαιων μνημείων τους.
Η πορεία μας περιλάμβανε: Πεκίνο, Σινικό Τείχος, Ναό του Ουρανού, Ξιάν (εδώ οι ανακαλύψεις του 20ου αι. με τον πήλινο στρατό, που τον ήθελε ο αυτοκράτορας Τσιν Σι Χουανγκ Τι να τον συνοδεύει, πριν από 2.300 χρόνια, στη μεταθανάτια κατοικία και ζωή του και με τον νεολιθικό οικισμό Μπάνπο), Χανγκτσόου, Ξιτάνγκ, Σαγκάη (όπου ο περίφημος ναός του Jade Buddha), Σουτσόου (πατρίδα του μεταξιού, με τα ανάλογα Μουσεία, όπως ακριβώς στο δικό μας Σουφλί, την πόλη του μεταξιού, στον Έβρο), Γκουιλίν (εδώ οι μαγευτικοί ορυζώνες), Γιανγκσούο, Καντώνα και Χονγκ Κονγκ. Όπου σύμπλεγμα ναών, αφιερωμένων στους άγνωστους θεούς κοινής όμως αποδοχής από τους οπαδούς Βουδισμού, Κομφουκιανισμού και Ταοϊσμού. Εδώ και η έδρα της Μητροπόλεως Χονγκ Κονγκ και Άπω Ανατολής του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Οι διαπιστώσεις μας συναρπαστικές. Σε επίπεδο άμεσης επικοινωνίας κοινό σημείο ήταν το πανάρχαιο των δυο πολιτισμών, ελληνικού και κινεζικού. Στις αυθόρμητες συναντήσεις με Κινέζους, στην πλειονότητά τους νέους ανθρώπους, με το άκουσμα ότι είμαστε Έλληνες, μας αγκάλιαζαν με πλατιά χαμόγελα, σαν να ήμασταν από τα αρχαία χρόνια γνωστοί και φίλοι. «Οι δύο πολιτισμοί μας είναι πανάρχαιοι και κοινοί», μας έλεγαν. Η ταύτιση αυτή γινόταν πιο άνετη εξαιτίας των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνας και Πεκίνου. Ανταλλαγές διευθύνσεων, κινητών τηλεφώνων, προσκλήσεις για επισκέψεις και ένα ποτό μαζί ήταν στην ημερήσια διάταξη.
Άλλη διαπίστωσή μας είναι ότι το φυσικό περιβάλλον, η μουσική, η γυμναστική είναι θεοποιημένες καθημερινές πραγματικότητες στην κινεζική νοοτροπία. Η όλη δυναμική οικονομική ανάπτυξη αντανακλά στα καταπληκτικά έργα οδοποιίας, μεταφορών και οικιστικού προγραμματισμού. Αφθονία αγαθών και προσφορά υπηρεσιών μοναδική. Κάναμε χρήση όλων των μέσων μεταφοράς (αεροπλάνα, τρένα, πούλμαν, πλοία, ποδήλατα), την αμερικανική και ευρωπαϊκή οικονομική κρίση δεν την υποψιαστήκαμε στην Κίνα. Σκεφθήκαμε πόσο αναγκαίο και ωφέλιμο ήταν το άνοιγμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στον «πλανήτη» Κίνα. Μετά μάλιστα τις τολμηρές αλλαγές και προσαρμογές του ΚΚΚ, έχοντας επιλέξει τον δρόμο του «συνετού καπιταλισμού» του Τεγκ Σιάο Πινγκ, που έδωσε νέα δυναμική στη σκέψη του Μάο, χωρίς τις σεισμικές δονήσεις που έχουν ήδη διαλύσει π.χ. τη Σοβιετική Ένωση του Γκορμπατσόφ και τη Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Ειδικότερα, συζητούσαμε πόσο σημαντική και τιμητική ήταν η επίσκεψη στη χώρα μας του Προέδρου της Κίνας το φθινόπωρο του 2008, που την επέλεξε ως βάση διαμετακομιστικού εμπορίου μεταξύ Κίνας και Ευρώπης. Άσχετα αν -κακώς, κάκιστα- στα ελληνικά τηλεοπτικά δίκτυα -ενθυμούμαι- η επίσκεψη αυτή περνούσε στην τρίτη σειρά τηλεοπτικής επικαιρότητος. Γιατί οι Έλληνες αρεσκόμαστε, ενώ κατοικούμε έναν παράδεισο φυσικού κάλλους και δημοκρατίας, να ζούμε με τις βόμβες μολότοφ, τα σκάνδαλα και τα θολοκουλτουριάρικα τεχνάσματα της πολιτικής μεμψιμοιρίας.
Το οδοιπορικό στην Κίνα άρχισε με επισκέψεις στην πρεσβεία μας στο Πεκίνο, όπου ο φλογερός πρέσβης Γεωργακέλος Θεόδωρος μας έδωσε πειστικά και το πλέγμα και τον βαθμό των ιστορικών και σημερινών ελληνοκινεζικών σχέσεων, πολύ αναγκαία για μας στην προσέγγιση της κινεζικής καθημερινότητας. Τελείωσε το οδοιπορικό με την επίσκεψη – προσκύνημα στην έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Χονγκ Κονγκ. Μας υποδέχθηκε ο νέος ρέκτης Μητροπολίτης Νεκτάριος για να διεξαχθεί επί δίωρο ενδιαφέρουσα συζήτηση για την ενεστώσα κατάσταση και προβληματική της Μητροπόλεως, κατά την ενάσκηση της αποστολής της στην Άπω Ανατολή.
Η εντύπωση που αποκομίσαμε ήταν ότι εδώ, με έδρα το Χονγκ Κονγκ -το παγκόσμιο αυτό οικονομικού και τεχνικού πολιτισμού κέντρο- η ορθόδοξη αλήθεια του Χριστού βρίσκεται σε εμβρυακή κατάσταση, αντιμέτωπη με δύο δυσχέρειες ουσιαστικές: α) την τοπική, αντίθετη προς τις αρχές της χριστιανικής αγάπης, νοοτροπία – φιλοσοφία του Κάρμα και β) την έλλειψη έμψυχου υλικού και αναγκαίων πόρων. Το σκηνικό μάς θύμισε την πρώτη προσπάθεια του Αποστόλου των Εθνών Παύλου στην Αθήνα (50 μ.Χ.) να μιλήσει για τον Άγνωστο Θεό, για να εισπράξει τα ειρωνικά σχόλια των Αθηναίων «διακεκριμένων» πολιτών στην Πνύκα: «Ακουσόμεθά σου και πάλι». Όμως τα πράγματα, παρά την καθεστηκυία νοοτροπία και φιλοσοφία των Αθηνών, εξελίχθηκαν διαφορετικά. Έτσι σήμερα, μετά περίπου 2.000 χρόνια μ.Χ., η Αθήνα είναι περίλαμπρο κέντρο Χριστιανικής Ορθόδοξης Κληρονομιάς και πυλώνας ενισχύσεως της Ελληνορθόδοξης μαρτυρίας στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική και στην Άπω Ανατολή, σε εφαρμογή της εντολής του Κυρίου «μαθητεύσατε πάντα τα έθνη». Η Άπω Ανατολή, πάντως, χρήζει περισσότερης συμπαραστάσεως και μέριμνας. Αφού η ζύμη υπάρχει. Άσχετα, αν μόνο στην Κίνα του ενός δισ. και 400 εκατ. κατοίκων το 60% του πληθυσμού ανήκει στο περιβάλλον του Βουδισμού, το υπόλοιπο 40% κινείται μεταξύ προγονολατρείας ή και αθεΐας και μόνο 0,003% ανήκει στο Ισλάμ, που όμως, έστω και έτσι, εμφανίζεται προωθούμενο.
Εκτίμησή μας είναι ότι οι ελληνοκινεζικές σχέσεις σε γεωπολιτικό, εμπορικό και πολιτισμικό επίπεδο θα έπρεπε περαιτέρω να διευρυνθούν, κινούμενες ήδη προς τη σωστή κατεύθυνση. Αφού η Κίνα εξελίσσεται σταθερά σε πρώτη παγκόσμια δύναμη, την οποία ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ρωσία, προπαντός και η Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορούν να ανταγωνιστούν. Αντίθετα, προσδοκούν και πρακτικοποιούν μορφές συνεργασίας μαζί της. Εξάλλου, η Εκκλησία της Ελλάδος μόνη της και σε συνεργασία με την Πολιτεία και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και βέβαια και με την ιδιωτική πρωτοβουλία, προόρισται να ενισχύει σε έμψυχο υλικό και μέσα, μεταξύ άλλων, και την Ιερά Μητρόπολη Χονγκ Κονγκ και Άπω Ανατολής. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου – Προκαθήμενος της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ελλάδος, Ιερώνυμος Βʼ, φρονούμε ταπεινά, θα προσέξει την περίπτωση, ως έχων ιδιαίτερες ευαισθησίες προς την κατεύθυνση αυτή. Ζήσαμε στιγμές μεταξύ ονείρου και ξύπνου στην Κίνα.