Η νέα στρατηγική Ομπάμα

Η πολιτική του Ομπάμα είναι συνέχεια της αμερικανικής επιδίωξης για ηγεμονικό ρόλο της χώρας του στις διεθνείς σχέσεις. Απλώς η μέθοδος των Μπους και του Κλίντον, της δυναμικής και βίαιης προσέγγισης των άλλων χωρών, ξεχάστηκε ως αποτυχημένη. Οι κυβερνήσεις και η διεθνής κοινή γνώμη κατενόησαν ότι ο Ομπάμα είναι απόλυτα προσηλωμένος στην προώθηση του διεθνοπολιτικού ρόλου των

ΗΠΑ, με νέα όμως στρατηγική, με «δημοκρατικό χαμόγελο» και με ένδυμα φιλειρηνικό. Και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν κατάφερε να ξεγελάσει κανέναν. Αντίθετα, τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η αμερικανική ηγεσία επί Κλίντον και Μπους εξακολουθούν να υφίστανται. Η γοητεία του Ομπάμα ξεθυμαίνει με γοργούς ρυθμούς. Ας δούμε μερικά παραδείγματα. Στο Αφγανιστάν οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους υφίστανται μεγάλη στρατιωτική πίεση από τους Ταλιμπάν, με τη συμπαράσταση και την υποστήριξη της πλειονότητας των Αφγανών. Στο Αφγανιστάν οι Αμερικανοί εξακολουθούν να έχουν έναν πόλεμο φθοράς, όπως και πριν, με τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και οικονομικά μέσα. Στο Αφγανιστάν η κατάσταση εξελίσσεται ενάντια στις επιδιώξεις των Αμερικανών και σε βάρος της νέας στρατηγικής Ομπάμα. Και στο Ιράκ όμως αποτυχία. Τα κρούσματα βίας και αντίδρασης στην αμερικανική κατοχή εμφανίστηκαν και πάλι και απειλούν με αποσταθεροποίηση τη χώρα αυτή. Και εκεί οι εξελίξεις πολύ σύντομα θα παύσουν να βρίσκονται υπό αμερικανικό έλεγχο και η αποχώρηση των Αμερικανών θα είναι άλλη μια ήττα των ΗΠΑ. Στο Ισραήλ η κυβέρνηση του υπερεθνικιστή Νετανιάχου δεν συμφωνεί και δεν στηρίζει τα φιλικά ανοίγματα του Ομπάμα προς τους Άραβες. Και με πρακτικές του παρελθόντος συνεχίζουν την εξόντωση του παλαιστινιακού λαού, παρά τις τάχα πιέσεις του Ομπάμα, και παραμένουν αδιάλλακτοι στην προηγούμενη πολιτική τους. Στο Ιράν οι ΗΠΑ απέτυχαν παταγωδώς να εκλέξουν δικό τους Πρόεδρο και να ξεσηκώσουν τους ιρανούς πολίτες εναντίον του καθεστώτος. Η νέα στρατηγική Ομπάμα για την ομαλοποίηση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή ουσιαστικά δεν έχει αποδώσει καρπούς.

2Βέβαια, στα γεωπολιτικά ενδιαφέροντα των ΗΠΑ του Ομπάμα δεν υπάρχει μόνο η περιοχή της Μέσης Ανατολής. Υπάρχει η Τουρκία, οι χώρες των Βαλκανίων, της τέως ΕΣΣΔ και τα κράτη της ΕΕ. Στη συμμαχία με την Τουρκία ο Ομπάμα επενδύει πολλά. Την επέλεξε σαν όχημα για την επέλασή του στις αραβικές χώρες και την προωθεί για περιφερειακή δύναμη, έστω και σε βάρος της Ελλάδος. Ίσως έτσι να δικαιολογείται η παρατηρούμενη αποθράσυνση της γειτονικής μας χώρας στο Αιγαίο και στο Κυπριακό. Η Τουρκία είναι αδίστακτη στις επιδιώξεις της. Και δεν κρύβει το όνειρό της να ξαναστήσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο σημερινός υπουργός των Εξωτερικών της Τουρκίας διαλαλεί ότι η χώρα του είναι διάδοχος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Όνειρα θερινής νυκτός, θα μου πείτε. Όμως, δυστυχώς, η Ελλάδα έχει μια ανύπαρκτη κυβέρνηση, μια ύποπτη διπλωματία, πρόθυμη στις εντολές της Ουάσινγκτον, και μια αξιωματική αντιπολίτευση που δεν δείχνει πρόθυμη για κόντρες με γειτονικές χώρες, και μάλιστα όταν αυτές οι χώρες υποστηρίζονται από την «τρομερή» δύναμη της ηγεσίας των ΗΠΑ. Οι χώρες της Βαλκανικής στο μέλλον έχουν να αντιμετωπίσουν μια ανερχόμενη βαλκανική δύναμη, τη μουσουλμανική Αλβανία, που προσπαθεί να συνενώσει όλες τις περιοχές στις οποίες ζουν Αλβανοί. Σήμερα το όνειρο της μεγάλης Αλβανίας μοιάζει να είναι απλησίαστο. Όμως με τη στήριξη της Τουρκίας και γιατί όχι και των ΗΠΑ, οι σημερινοί συσχετισμοί είναι πιθανό να αλλάξουν. Πάντως, οι τέσσερις ομόδοξες βαλκανικές χώρες (Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία και Ρουμανία) επιβάλλεται να είναι άκρως προσεκτικές και να καλλιεργούν φιλικές σχέσεις με τη Ρωσία. Να μη μας βρει η μπόρα χωρίς ομπρέλα. Οι χώρες της τέως ΕΣΣΔ θα ήσαν εύκολη λεία για τις ΗΠΑ αν δεν υπήρχε η αντίδραση της Ρωσίας του Πούτιν. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ του μεγάλου «εκσυγχρονιστή» Γκορμπατσόφ, οι

ΗΠΑ πρόλαβαν και κατάπιαν τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας, δεν πρόλαβαν όμως να συνεχίσουν, καθώς ο Πούτιν τούς έφραξε τον δρόμο. Όσο για την ΕΕ, ο

Ομπάμα «πήρε πόρτα» από τη Μέρκελ και τον Σαρκοζί στο θέμα της ένταξης της Τουρκίας και κατάλαβε ότι η ΕΕ έπαυσε να είναι η «ευπειθέστατη παιδούλα». Πολλά προβλήματα για τη νέα στρατηγική της Ουάσινγκτον.