Φωνή του πολίτη ο Παπούλιας
Η ευθύτητα της κριτικής του στην πολιτική κατάσταση αποδόθηκε από ορισμένους στο ενδεχόμενο να ήταν το τελευταίο διάγγελμά του για τη συγκεκριμένη επέτειο, ενώ από άλλους εκτιμήθηκε ως προάγγελος των μελλοντικών κινήσεών του. Το βέβαιο είναι πάντως ότι όσα είπε –για τους πολιτικούς και για τα εθνικά θέματα– ικανοποίησαν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Κάνοντας ένα βήμα πιο πέρα, σε σχέση με την περσινή αντίστοιχη ομιλία του, ο κ. Παπούλιας έκανε λόγο για τη βαθιά κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών έναντι του πολιτικού συστήματος, επικαλούμενος και το υψηλό ποσοστό αποχής κατά τις πρόσφατες ευρωεκλογές.
Επισήμανση που συνοδεύθηκε με αιχμές για κάποιους εκπροσώπους που «χρησιμοποιούν τη πολιτική ως εφαλτήριο για τρυφηλή ζωή», αλλά και για «κάθε είδους διευκολύνσεις και πελατειακές συμπεριφορές (που) έχουν νομιμοποιηθεί ηθικά», ενώ καυτηρίασε το γεγονός ότι «η επιτυχία αντιμετωπίζεται συχνά ως εξαιρετική ικανότητα ακόμη και αν επήλθε με όρους αναξιοκρατίας», τονίζοντας ότι «η κρίση είναι βαθιά γιατί έχει τρωθεί ο αξιακός κώδικας». Στην πρόθεσή του να στηλιτεύσει την ηθική των πολιτικών ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έφερε ως παράδειγμα τους αντιστασιακούς που –όπως είπε χαρακτηριστικά– «έδωσαν πολλά σε όλους χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα, γιατί διακινδύνευσαν τη ζωή και την ησυχία τους στο όνομα της δημοκρατίας και της ελευθερίας». Παράλληλα αποκάλυψε ότι οι αντιστασιακοί τον ενθάρρυναν να αλλάξει τον χαρακτήρα του εορτασμού της επετείου.
Ιδιαίτερα αυστηρός ήταν ο κ. Παπούλιας και έναντι της Τουρκίας, τονίζοντας ότι δεν δείχνει διάθεση να υπερβεί τις αναχρονιστικές αντιλήψεις της και την εθνικιστική της λογική. Προειδοποίησε πάντως τους γείτονες ότι «απατώνται αν νομίζουν ότι με τις υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά μας και τις απειλές μπορούν να κάμψουν τη θέλησή μας να υπερασπιστούμε τα νόμιμα δικαιώματά μας».
Πολιτικοί παρατηρητές σχολίαζαν ότι ο κ. Παπούλιας επέλεξε να χρησιμοποιήσει για πρώτη φορά τόσο υψηλούς τόνους ενδεχομένως γιατί μπορεί να ήταν και η… τελευταία. Η θητεία του στην Προεδρία θα τερματιστεί τον Μάρτιο του 2010, με δική του ή όχι πρωτοβουλία. Άλλωστε η αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει γύρω από το πρόσωπό του δεν είναι κάτι που τον ευχαριστεί, άσχετα αν αποφεύγει επιμελώς να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.