Πολιτική… συγκατανευσιφάγων
O τίτλος του σημερινού άρθρου ξενίζει. Τι ξενίζει; Είναι εντελώς ακατάληπτος. Και πώς να μην είναι εντελώς ακατάληπτος, αφού το ουσιαστικό «συγκατανευσιφάγος» -και μάλιστα ΜΟΝΟ στον πληθυντικό- εκστομίστηκε πριν από 24 αιώνες; «Δράστης» του ευστοχότατου αυτού χαρακτηρισμού υπήρξε ένας από τους μέγιστους κυνικούς φιλοσόφους, ο Κράτης, ο οποίος γεννήθηκε στη Θήβα και έζησε εκατό ολόκληρα χρόνια (365-265 π.Χ.). Σημειώνω, για τους ενδεχομένως ενδιαφερομένους, ότι τα σωζόμενα αποσπάσματα από το έργο του Κράτη τα δημοσίευσε ο περίφημος φιλόλογος Diels και ότι ορισμένα εξ αυτών τα αξιοποίησε ο αείμνηστος Μάριος Πλωρίτης στο παρουσιασθέν το 1993 από τον εκδοτικό οίκο Καστανιώτη βιβλίο του «Έρως Ελευθερίας και Δημοκρατίας» – απ’ όπου, μαζί με στοιχεία αναγραφόμενα στο «Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν» της δεκαετίας του 1920 των εκδόσεων Ελευθερουδάκης ΑΕ, άντλησα την ιδέα για τον πρόλογο του παρόντος άρθρου, που συνεχίζεται ως εξής:
Όπως είναι πασίγνωστο, τα συμπόσια έδιναν και έπαιρναν στην αρχαιότητα. Κάθε λίγο και λιγάκι συναθροίζονταν τα βράδια διάφοροι επώνυμοι -ανώνυμοι δεν υπήρχαν στις τότε μικρές κοινωνίες- και, ξαπλωμένοι στα άνετα ανάκλιντρά τους, έτρωγαν, έπιναν και φιλοσοφούσαν. Δεν ήταν, όμως, όλα τα συμπόσια ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΙΔΙΑ. Κι αυτό είχε άμεση σχέση με το ποιος ήταν κάθε φορά ο οικοδεσπότης. Ποιες ήταν, δηλαδή, οι γνώσεις του, οι ιδέες του, η ευγλωττία του και οι ρητορικές του ικανότητες. Όταν ο οικοδεσπότης ήταν ντενεκές ξεγάνωτος και ταυτοχρόνως πολύ πλούσιος, προσφέροντας εξαιρετικά εδέσματα, οι περισσότεροι δέχονταν τις προσκλήσεις του, παρότι γνώριζαν πως εκείνο το βράδυ δεν επρόκειτο να φιλοσοφήσουν.
Ιδού, λοιπόν, πώς εκτυλισσόταν ένα τέτοιο συμπόσιο: Ο πλούσιος και άξεστος οικοδεσπότης, αφού καλωσόριζε τους προσκεκλημένους του, άρχιζε να αναπτύσσει τις… περισπούδαστες σκέψεις του (που κανέναν δεν ενδιέφεραν), ενώ όλοι οι συνδαιτυμόνες του είχαν πέσει με τα μούτρα στο φαΐ. Ένας δύο, που δεν ήταν μπουκωμένοι, επικροτούσαν με επιφωνήματα δήθεν θαυμασμού τα λεγόμενά του, την ίδια ώρα που οι υπόλοιποι, μπουκωμένοι καθώς ήταν, «συγκατένευαν», κουνώντας καταφατικά και σχεδόν ρυθμικά τα κεφάλια τους. Αυτούς ο Κράτης, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, ήταν παντού ευπρόσδεκτος και στις περισσότερες εξώπορτες των σπιτιών ήταν γραμμένο: «Είσοδος Κράτητι, αγαθώ δαίμονι», ονόμαζε «συγκατανευσιφάγους». (Ο επιτυχέστατος αυτός χαρακτηρισμός είχε γίνει, φαίνεται, της μόδας εκείνη την εποχή και αρκετοί τον χρησιμοποιούσαν μιμούμενοι τον Κράτη. Έτσι εξηγείται, άλλωστε, η διαπιστωτική γενική ρήση: «Τους κόλακας φησί συγκατανευσιφάγους», που παραθέτει στο προαναφερθέν βιβλίο του ο Μάριος Πλωρίτης).
Το συμπέρασμα που αβίαστα προκύπτει από τον, ελπίζω, όχι ανιαρό αυτόν πρόλογο είναι ένα: Δεν υπάρχει κόλακας χωρίς… φαΐ. Δηλαδή: ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝ. Επίσης, προκύπτει και ένα δεύτερο, ουδόλως μικρότερης σημασίας, συμπέρασμα: Ότι όσο πιο περιορισμένων ικανοτήτων είναι ο κολακευόμενος, τόσο πιο εύκολα «πιάνει» η κολακεία των ασύστολων συμφεροντολόγων. Οι οποίοι, για να επιτύχουν τους ανόσιους σκοπούς τους, οφείλουν να υποκρίνονται πειστικά τους… ανιδιοτελείς.
Ζούμε σε μια κοινωνία κολάκων που διαπρέπουν σε όλους τους τομείς. Και μάλιστα κολάκων που δεν διστάζουν να υμνούν αναίσχυντα πότε τον άλφα ηγέτη και πότε τον πολιτικό του αντίπαλο, στηριζόμενοι στην αμνησία των πολλών και ισχυριζόμενοι ότι… ανέβλεψαν!
Ποιος δεν θυμάται τη Μαρία Δαμανάκη, πρόεδρο τότε του Συνασπισμού, που δήλωνε με αφρίζουσα οργή ότι «αν θέλαμε εξουσίες και υπουργεία θα πηγαίναμε στο ΠΑΣΟΚ» (που κυβερνούσε εκείνη την εποχή) και πριν σχεδόν αλέκτορα φωνήσαι προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ, προαλειφόμενη μάλιστα για υπουργιλίκι, οψέποτε το κόμμα αυτό επανακτήσει την εξουσία;
Και ποιος ξεχνάει τους πηχυαίους -και εμετικούς- πρωτοσέλιδους τίτλους της «Ελευθεροτυπίας» και του «Έθνους», όπως: «έπεσε ο φαύλος» και «φεύγει το ξόανο», που στρέφονταν με μανία εναντίον του Ανδρέα Παπανδρέου, και λίγους μήνες αργότερα οι ιδιοκτήτες και διευθυντές των εφημερίδων αυτών δήλωναν ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου ότι είχαν δήθεν παραπλανηθεί; (Ξετσιπωσιά χωρίς όρια!)
Αλλά ας έρθουμε τώρα στο επίκαιρο θέμα της προεδρολογίας. Στα πολύ θετικά του Κώστα Καραμανλή ήταν η επιλογή του Κάρολου Παπούλια πριν από 52 μήνες για τη θέση του ανώτατου άρχοντα της χώρας. Μιας δημοφιλέστατης προσωπικότητας, με κύρος και πυγμή στα εθνικά θέματα της πατρίδας μας. Μια επιλογή στην οποία εμμένει ο Καραμανλής, τασσόμενος υπέρ μιας δεύτερης θητείας του κ. Παπούλια στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ισχυρίζεται ότι… επιθυμεί την επανεκλογή του Κάρολου Παπούλια, αλλά ΔΕΝ ΘΑ ΤΟΝ ΥΠΕΡΨΗΦΙΣΕΙ, επειδή επιδιώκει εκλογές, αδιαφορώντας για την παραβίαση ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ, όπως απέδειξαν στο «ΠΑΡΟΝ» και στην «Καθημερινή» οι κύριοι Γ. Κασιμάτης και Δ. Τσάτσος, κορυφαίοι συνταγματολόγοι με διεθνή αναγνώριση. (Ευεξήγητη εντύπωση προξενεί το γεγονός ότι ΟΙ ΠΑΝΤΕΣ ΣΤΟ ΠΑΣΟΚ, καθώς και τα ΜΜΕ που το υποστηρίζουν, ΠΑΡΑΣΙΩΠΟΥΝ ότι ο Γ. Κασιμάτης υπήρξε επί σειρά ετών σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου…)
Ερώτημα: Οι κύριοι Ευάγγελος Βενιζέλος και Ανδρέας Λοβέρδος, έγκριτοι συνταγματολόγοι αμφότεροι, γιατί συμπεριφέρονται καιροσκοπικά σαν κότες; Δεν έχουν άποψη; Και πώς είναι δυνατόν, αφού έχουν προφανώς άποψη, να αφήνουν τον θλιβερό εκείνον Ρόβλια να τσαμπουνάει ότι η ανάγκη για αλλαγή κυβέρνησης και κατ’ επέκτασιν «το εθνικό συμφέρον» είναι υπεράνω του Συντάγματος; Αγνοούν οι προαναφερθέντες συνταγματολόγοι ότι ΚΑΘΕ πραξικόπημα που οδηγεί σε δικτατορία, όπως συνέβη και με τους συνταγματάρχες τον Απρίλιο του 1967, ΕΠΙΚΑΛΕΙΤΑΙ «το εθνικό συμφέρον»;
Εκτιμώ βασίμως ότι το ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να καταψηφίσει τον Κάρολο Παπούλια. Απλώς δεν θα μετάσχει στην ψηφοφορία, απέχοντας από τη σχετική -και πανηγυρική- Ολομέλεια της Βουλής. Και αυτό επειδή ο ανασφαλέστατος αρχηγός του φοβάται τους βουλευτές του, οι περισσότεροι από τους οποίους ΕΙΝΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ και θα ψήφιζαν, παρά την αυστηρή -και αντιδεοντολογική- κομματική γραμμή, Παπούλια. Η θέση, πάντως, του υιού και εγγονού Παπανδρέου είναι δεινή. Διότι, αν στερήσει τελικά από τους Έλληνες τον αγαπημένο τους Πρόεδρο, θα το πληρώσει ακριβά. Ας σκεφθεί ότι θα υπάρξουν άλλες ευκαιρίες για να ανατραπεί μια κυβέρνηση με ισχνότατη πλειοψηφία.