Με «κρυφό» δανεισμό η λειτουργία του κράτους!
Η κυβέρνηση, όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη που παρακολουθούν στενά τον δημόσιο δανεισμό και τις εξελίξεις στις αγορές ομολόγων, βρίσκεται σε δεινή θέση, καθώς ουσιαστικά έχει εξαντλήσει όλα τα περιθώρια άντλησης δανεισμού με εκδόσεις τίτλων μακροχρόνιας διάρκειας, αφού ήδη έχει αντλήσει 48,5 δισ. ευρώ με τη διάθεση ομολόγων και άλλα 7,5 δισ. ευρώ με έντοκα γραμμάτια μικρής διάρκειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον τελευταίο καιρό, έχοντας υπερκαλύψει σχεδόν κατά 50% το φετινό του πρόγραμμα δανεισμού, το Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους περιορίζεται μόνο σε εκδόσεις εντόκων γραμματίων μικρής διάρκειας, με αποδόσεις που προκαταβάλλονται στους επενδυτές.
Κάθε προσπάθεια προσφυγής εκ νέου στις τράπεζες για τη διάθεση μακροχρόνιων τίτλων, έστω και με «ελεγχόμενες» και ακριβές κοινοπρακτικές εκδόσεις και όχι με τη διαδικασία της δημόσιας προσφοράς τίτλων, θα στείλει ιδιαίτερα αρνητικά μηνύματα στην αγορά για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, με απρόβλεπτες συνέπειες, όπως τονίζουν τραπεζικές πηγές.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση εξαντλεί κάθε δυνατότητα «πλάγιου» δανεισμού, ώστε να χρηματοδοτηθούν οι πιεστικές ανάγκες φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς να αναγκασθεί το Δημόσιο να αντλήσει με νέο δανεισμό από τις αγορές και να εγγράψει απευθείας στο δημόσιο χρέος τα ποσά που απαιτούνται για να κλείσουν οι «τρύπες»:
– Τα πέντε μεγαλύτερα ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας, σύμφωνα με υπολογισμούς των συνδικαλιστών, θα χρειασθούν ως το τέλος του έτους πρόσθετες χρηματοδοτήσεις της τάξεως των 4,7 δισ. ευρώ, πέραν όσων έχουν εγγραφεί στον κρατικό προϋπολογισμό. Η κυβέρνηση προς το παρόν αδυνατεί να αυξήσει τις πιστώσεις, γι’ αυτό και στέλνει τα Ταμεία με τα πιεστικότερα προβλήματα να δανεισθούν απευθείας από τις τράπεζες, με εγγύηση του Δημοσίου, που το πιθανότερο είναι ότι στο μέλλον θα καταπέσει και τα ποσά αυτά θα εγγραφούν στο δημόσιο χρέος, αλλά στο μεταξύ η κυβέρνηση θα έχει κερδίσει πολύτιμο χρόνο. Η αρχή γίνεται από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, που ήδη έχει σταματήσει να καταβάλλει παροχές και χρειάζεται τουλάχιστον 670 εκατ. ευρώ για τις άμεσες υποχρεώσεις του, αλλά προς το παρόν θα αντλήσει με εγγύηση του Δημοσίου 200 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες.
– Το ίδιο μοντέλο ακολουθείται και με τα τεράστια χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους. Σωτήρια λύση στο πρόβλημα αυτό δίνει το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που θα δανείσει τα νοσοκομεία με κρατική εγγύηση. Η διαδικασία αναμένεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί το φθινόπωρο, καθώς οι διοικήσεις των νοσοκομείων δυσκολεύονται να καταγράψουν τις απαιτήσεις των προμηθευτών για να προχωρήσει η εκταμίευση των δανείων.
– Με ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, που κατατέθηκε στη Βουλή την Πέμπτη, δίνεται η δυνατότητα στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης να δανείζονται από τράπεζες με ασφάλεια την εκχώρηση εσόδων από εξειδικευμένες κρατικές επιχορηγήσεις ή από το τμήμα των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που προορίζονται για επενδυτικές δραστηριότητες. Επιπλέον, για να αντιμετωπισθούν οι πιεστικές ανάγκες πολλών ΟΤΑ, δίνεται η δυνατότητα να καλύπτουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες του τελευταίου τριμήνου κάθε οικονομικού έτους, αξιοποιώντας ένα ποσοστό των εσόδων τους από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων.
Πάντως, το «κρυφτούλι» από την αγορά ομολόγων και την Κομισιόν, με «πλάγιες» μεθόδους δανεισμού, δεν μπορεί να συνεχισθεί επ’ αόριστον. Οικονομικοί αναλυτές τονίζουν ότι αυτά τα τεχνάσματα απλώς βοηθούν την κυβέρνηση να κερδίσει πολύτιμο χρόνο, περιμένοντας να αποδώσουν όλα τα εισπρακτικά μέτρα που έχει ενεργοποιήσει τους τελευταίους μήνες, με πιο πρόσφατες τις «πράσινες» αυξήσεις στα τέλη κυκλοφορίας των Ι.Χ., που αναμένεται να αποδώσουν πρόσθετα έσοδα άνω των 350 εκατ. ευρώ φέτος.