Διεθνές Οικονομικό Βαρόμετρο
1
Στο τελευταίο ECOFIN συζητήθηκε κοινή γαλλογερμανική πρόταση για χαλάρωση των κανόνων χορήγησης δανείων από τις τράπεζες (συμπεριλαμβανομένων και των κεντρικών τραπεζών των κρατών μελών) προς τις επιχειρήσεις. Λόγω διαφωνιών η πρόταση δεν υιοθετήθηκε, παρά το γεγονός ότι η ρύθμιση αυτή ήδη εφαρμόζεται και στις ΗΠΑ, για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Ο γερμανός υπουργός Οικονομίας Πιρ Στάινμπουρκ δήλωσε ότι θα ξαναθέσει την πρόταση αυτή για συζήτηση σε μια από τις επόμενες συνεδριάσεις του ECOFIN, πιέζοντας για την υιοθέτησή της, πρόσθεσε ότι σύντομα η Μπούντεσμπανκ θα αρχίσει να χορηγεί δάνεια απευθείας στις επιχειρήσεις και εξέφρασε τη δυσφορία του για το γεγονός ότι οι εμπορικές τράπεζες δεν διοχετεύουν το φθηνό χρήμα της ΕΚΤ στην αγορά. Δίκιο έχει ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας. Οι ιδιωτικές τράπεζες δανείζονται από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1% και μετά τα χρήματα αυτά τα δανείζουν με επιτόκια μέχρι και 6%. Γιατί λοιπόν να μη χτυπηθεί η αισχροκερδής αυτή συμπεριφορά; Εδώ και χρόνια ολόκληρη σχεδόν τη ροή του χρήματος την έχουν στα χέρια τους οι ιδιωτικές τράπεζες και θησαυρίζουν. Και βέβαια με την ανοχή της ΕΚΤ, που διοικείται από τους κεντρικούς τραπεζίτες. Όμως «κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει», όπως πολύ σωστά αποφαίνεται ο λαός μας.
2
Και για να πεισθείτε για τη σοφία του λαού, θα σας αναφέρω ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ ενημέρωσε τους υπουργούς Οικονομίας της Ευρωζώνης ότι έπειτα από σχετική έρευνα των αρμοδίων υπηρεσιών της ΕΚΤ διαπιστώθηκε η ανάγκη τα πακέτα στήριξης που προσφέρουν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΟΝΕ να μην αποσυρθούν, καθώς οι επιπτώσεις από την κρίση θα είναι σοβαρότερες και με μεγαλύτερη διάρκεια. Όμως πριν από ένα μήνα, δηλαδή στο ECOFIN του Ιουνίου, η Κομισιόν και η ΕΚΤ είχαν εισηγηθεί την απόσυρση των πακέτων στήριξης και την επιστροφή στη σφιχτή δημοσιονομική πολιτική για τη συγκράτηση των ελλειμμάτων, καθώς νόμισαν ότι είδαν σημάδια υποχώρησης της κρίσης. Μέσα σ’ ένα μήνα στροφή 180 μοιρών από την Κομισιόν και την ΕΚΤ, από τα δύο εγκυρότερα όργανα της EE. Επειδή τα πακέτα στήριξης κατά κύριο λόγο κατευθύνονται προς τις τράπεζες, ενδεχόμενα η προ μηνός εισήγηση για την απόσυρσή τους να ανησύχησε αρκετά τους τραπεζίτες και ίσως να αντέδρασαν και μπορεί και να πίεσαν τους συναδέλφους τους της ΕΚΤ για εισήγηση διατήρησης. Βέβαια θα ήταν κρίμα οι τραπεζίτες να στερηθούν από τα πακέτα με το «τζάμπα χρήμα». Και φυσικά ο Τρισέ κατανόησε το δίκαιο του αιτήματος των ιδιωτικών εμπορικών τραπεζών και ανέκρουσε πρύμναν! Μια υποψία εκφράζουμε. Πάντως εκείνο που είναι πασίδηλο γεγονός και ισχύει σε Ανατολή και Δύση είναι ότι από τη σημερινή οικονομική κρίση «άλλοι ζορίζονται και άλλοι δροσίζονται», όπως λέγαμε και στο άρθρο μας της προπερασμένης Κυριακής (12-7-2009).
3
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ το 2009 θα είναι αρκετά δύσκολο για όλες τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Τουρκίας. Στη δυσχερέστερη θέση βρίσκεται η Ουκρανία, και έπειτα από αυτήν η γειτονική μας Τουρκία. Έτσι, από την πλευρά του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ, η μόνη χώρα που θα παρουσιάσει φέτος αύξηση του ΑΕΠ θα είναι η Αλβανία (αύξηση +0,4%) ενώ οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής μας θα παρουσιάσουν μείωση. Τον υψηλότερο ρυθμό μείωσης εκτιμάται ότι θα τον δούμε στην Ουκρανία (μείωση -8%), με δεύτερη την Τουρκία (-5,1%) και τρίτη τη Ρουμανία (-4,1%). Των υπολοίπων χωρών η μείωση του ΑΕΠ κυμαίνεται από -3,5% (Κροατία) μέχρι -2% (Σερβία, Βουλγαρία). Στην αύξηση του πληθωρισμού και πάλι πρώτη η Ουκρανία με ποσοστό 16,8%, έναντι 25,2% το 2008 και ακολουθεί η Σερβία με 10% και τρίτη έρχεται η Τουρκία με αύξηση 6,9% (2008 = 10,4%). Η ταχύρρυθμη πιστωτική επέκταση στις χώρες αυτές που από τις αρχές της δεκαετίας συντέλεσε στην επίτευξη υψηλών ρυθμών αύξησης του ΑΕΠ, με την πάροδο των ετών συνέβαλε στη δημιουργία σημαντικών εσωτερικών και εξωτερικών μικροοικονομικών ανισορροπιών, όπως σημειώνει στην έκθεσή του για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (Ιούνιος 2009) ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος. Αυτά τα λίγα για τις χώρες της γειτονιάς μας, στις οποίες έχουν δραστηριοποιηθεί και οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες.