Γιατί το σημερινό πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη σύνθετη εξωτερική απειλή

Η γεωστρατηγική σκέψη του νέου υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας συμπεριλαμβάνει την έννοια της ταυτόχρονης δράσης της τουρκικής διπλωματίας σε πολλαπλά πεδία, υπό διαφορετικές ιδιότητες: Στα Βαλκάνια η Τουρκία θα δρα ως πάλαι ποτέ κυρίαρχος της περιοχής, στον ισλαμικό κόσμο ως η άλλοτε οθωμανική αυτοκρατορία, ο σουλτάνος της οποίας κατείχε τα διάσημα του χαλιφάτου, στην Κεντρική Ασία ως τουρανική δύναμη, απόγονος των Μογγόλων, στην Ευρώπη ως εκφραστής των μουσουλμανικών μειονοτήτων κ.λπ. Η γεωστρατηγική αυτή αντίληψη οδηγεί αναπόφευκτα στην τουρκική αναγκαιότητα δορυφοροποίησης της Ελλάδας και υπαγωγής της στην τουρκική σφαίρα επιρροής.

Οι τουρκικές προτεραιότητες θα μπορούσαν να μας αφήσουν αδιάφορους αν δεν συνοδεύονταν από την ανάδειξη της Τουρκίας ως συνεταίρου των ΗΠΑ στην προσπάθεια της αμερικανικής διπλωματίας να προσεγγίσει τον μουσουλμανικό κόσμο μέσω Τουρκίας, προκειμένου να θέσει τέρμα στην αποτυχημένη «σύγκρουση των πολιτισμών».

Η αντίσταση σʼ αυτήν την πορεία δεν μπορεί παρά να αναπτυχθεί σε πολλαπλά επίπεδα: διπλωματικό, ιδεολογικό, πολιτικό, στρατιωτικό. Η χώρα μας διαθέτει αξιόλογα εργαλεία και δυνατότητες, αρκεί να αποφασίσει να τα χρησιμοποιήσει. Επίσης, θα μπορούσε να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις και ενέργειες με άμεσα θετικά αποτελέσματα. Το ισχυρότερο εμπόδιο σʼ αυτήν την κατεύθυνση είναι η παθογένεια του σημερινού πολιτικού συστήματος. Θα αναφέρω τους, κατά τη γνώμη μου, κυριότερους λόγους για τους οποίους αδυνατεί να συγκροτήσει αποτελεσματικό μηχανισμό αντίστασης στην υπαρκτή τουρκική απειλή:

α. Η οικογενειοκρατία-ευνοιοκρατία-αναξιοκρατία έχει οδηγήσει στη διαμόρφωση μιας ιθύνουσας τάξης που αποτελείται από γόνους παλαιών πολιτευτών και ανεπάγγελτα κομματικά στελέχη, που δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα. Που δεν μπορούν να δώσουν λύσεις σε πραγματικά προβλήματα. Και που δεν μπορούν να αντέξουν και να λειτουργήσουν σε συνθήκες πραγματικής πίεσης.

β. Η ανικανότητα μακροχρόνιου σχεδιασμού οφείλεται στην απουσία τεχνοκρατικής επάρκειας, που συνοδεύει την ευνοιοκρατία-οικογενειοκρατία. Επομένως, κυριαρχεί ο ερασιτεχνισμός, η προχειρότητα και η πελατειακή λογική εις βάρος του εθνικού συμφέροντος στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής.

γ. Ο κομματισμός στη διπλωματία και στις Ένοπλες Δυνάμεις έχει οδηγήσει στον εξοβελισμό και στην περιθωριοποίηση ικανών, αλλά μη κομματικά ενταγμένων στελεχών.

δ. Η διαφθορά αποκλείει τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων. Μεταξύ μιας προμήθειας εθνικά συμφέρουσας και μιας προμήθειας επωφελούς για τον συνάπτοντα αυτήν προτιμάται η δεύτερη. Τα αποτελέσματα θα φανούν στο επόμενο θερμό επεισόδιο.

ε. Η πελατειακή λογική, ο κομματισμός, η αναξιοκρατία, η διαφθορά αποκλείουν τον εκσυγχρονισμό του κράτους, που είναι η υπʼ αριθμόν ένα προτεραιότητα για την αντιμετώπιση εξωτερικών απειλών. Επίσης, τα στοιχεία αυτά διαχέονται και μολύνουν όλη τη δημόσια διοίκηση και εν τέλει ολόκληρη την κοινωνία.

Από όλα αυτά συνάγεται ότι η συγκρότηση σχεδίου αντίστασης στην τουρκική απειλή προϋποθέτει στελεχιακό δυναμικό εμφορούμενο από υγιή πατριωτισμό, ανιδιοτέλεια, τεχνοκρατική επάρκεια, επίγνωση της διεθνούς πραγματικότητας, ψυχραιμία και υπευθυνότητα. Το εθνικό συμφέρον δεν υπηρετείται από προσεγγίσεις ιδεολογικού χαρακτήρα είτε υπερπατριωτικού είτε -πολύ περισσότερο- εθνομηδενιστικού. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, στον οποίο η Ελλάς οφείλει την ελευθερία της, όταν ο Δράμαλης εισέβαλε στην Πελοπόννησο προκαλώντας πανικό στους πάντες, διατήρησε την ψυχραιμία του, σχεδίασε την ελληνική απάντηση αξιοποιώντας τη στρατηγική της «καμένης γης» του ρώσου στρατάρχη Κουτούζοφ και, τελικώς, συνέτριψε στα Δερβενάκια (για πρώτη φορά στο έδαφός της) μια αυτοκρατορία που εκτεινόταν από τον Δούναβη ως τον Νείλο και από τον Περσικό Κόλπο ως τον Ατλαντικό Ωκεανό.