Βυζάντιον

Θα μπορούσα να έχω βουτήξει το σκηνικό από ένα μυθιστόρημα της πλάκας, από διήγημα του συρμού που ζει μόνο σε περιοδικό με σταυρόλεξα. Όμως είναι αληθινό και τόσο κοινότοπα όμορφο! Γράφω έχοντας καβαλήσει ένα πεζούλι που αποτελεί το πέτρινο όριο βεράντας με θέα το βόρειο Αιγαίο. Ανάμεσα στα μάτια μου και στη θάλασσα παρεμβάλλονται εκατοντάδες πεύκα: Βρίσκομαι μέσα σ’ ένα πευκοδάσος που καταλήγει σε παραλία σχεδόν ιδιωτική, μόνο οι ιδιοκτήτες της φιλόξενης κατοικίας και οι γερμανοί γείτονές τους έχουν πρόσβαση. Θα συμφωνήσετε πως βρίσκομαι στον τόπο που είδε ο Θεός και αποφάσισε να δημιουργήσει τις διακοπές. Δεν είναι έτσι. Όταν καλείσαι να αναμετρηθείς με όμορφα τοπία, πρέπει πρώτα να σκοτώσεις τις κακές σκέψεις και μετά να απολαύσεις την εικόνα. Δύσκολο. Άλλωστε η τελειότητα που σε περιβάλλει αναδεικνύει τη δική σου ασχήμια, έτσι δεν είναι;

Το βιβλίο που εγκατέλειψα για χάρη σας πριν από λίγο είναι το «Φεύγει το Φάντασμα» του Φίλιπ Ροθ. Μη νομίζετε πως είναι δύσκολο να πιάνεις τη γραφή αφήνοντας τον Ροθ στο πλάι. Είναι εξαιρετικά εύκολο, αρκεί να έχεις την οδυνηρή επίγνωση του τι ακριβώς είσαι. Έχω διαβάσει ήδη τις 100 από τις 300 σελίδες του βιβλίου. Διηγείται την ιστορία ενός ηλικιωμένου συγγραφέα που μόνο η φήμη και η αίγλη τού έχουν απομείνει ως λάφυρα της παλαιάς του ρώμης. Κατά τα λοιπά είναι γέρος, ανίκανος, με ακράτεια. Και το χειρότερο, ερωτευμένος με μια όμορφη τριαντάρα. Ασφαλώς ο Ροθ επενδύει το βιβλίο με την απαραίτητη πολιτική επίστρωση, θρηνεί για την κατάντια της πατρίδας του όταν επανεξέλεξε τον Μπους, όμως όσο κι αν πολιτικολογεί, δεν επιτρέπει στο προσωπικό στοιχείο να περάσει σε δεύτερη μοίρα. Ο Ροθ είναι 76 ετών. Και έχει την πολυτέλεια να μοιράζεται μαζί μας τις υπαρξιακές του αγωνίες λίγο πριν φορέσει για πάντα το ξύλινο παλτό, το απαραίτητο αξεσουάρ μας στα παγωμένα λιβάδια. Και καλά κάνει, εδώ εγώ αυθαδιάζω με δημόσιες εξομολογήσεις, ο Ροθ θα έχει αναστολές; Διαβάζοντας, όμως, το «Φεύγει το φάντασμα» αισθάνομαι πως κρατώ στα χέρια μου το ελιξίριο της αιώνιας επιτυχίας για τις εφημερίδες. Θα πρέπει, εκδότη μου, να γράφουμε για τα υπαρξιακά των ανθρώπων και απλώς να χορηγούμε μερικές δόσεις πολιτικής, όσο χρειάζεται για να ξεκινούμε μια συζήτηση πάνω σ’ ένα θέμα κοινής λήψης. Ακόμα και στατιστικά να το δεις, είναι απολύτως βέβαιο πως οι αναγνώστες (ειδικά αυτής της εφημερίδας) μπορεί να εκδηλώνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τον έρωτα στην τρίτη ηλικία παρά για τα Σκόπια. Ειλικρινά απορώ πώς οι εφημερίδες συνεχίζουν να πουλάνε όταν γράφουν για θέματα τα οποία οι περισσότεροι θέλουν να ξεχάσουν.
•••

Ασφαλώς, το χειρότερο συμβαίνει όταν γράφουν για θέματα που μας βοηθούν να ξεχάσουμε κάποια άλλα. Να, για παράδειγμα, έχω ενθουσιαστεί με τις διαστάσεις που παίρνει η υπόθεση της γρίπης. Όσο μάλιστα διαβάζω δηλώσεις περί επικινδυνότητας της Θείας Κοινωνίας ή του εκκλησιασμού, σκέφτομαι ότι θα ήταν υπέροχο να μη μας απειλούσε η νέα γρίπη, αλλά κάτι άλλο, από πανούκλα και πάνω. Έχετε καταλάβει τι μας περιμένει, έτσι δεν είναι; Περισσότερους νεκρούς θα μετρήσουμε από τον πανικό και την ηλιθιότητα παρά από αυτόν τον αθώο ιό του κρυολογήματος. Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε την εικόνα. Ελάτε να το κάνουμε μαζί: Τα δελτία ειδήσεων εκφωνούνται από παρουσιαστές που φορούν πράσινη χειρουργική μάσκα. Ένα φτέρνισμα στο στούντιο θα μεταδίδεται και σε επανάληψη, σε σούπερ αργή κίνηση προκειμένου να καταγράφεται η πορεία των σταγονιδίων σιέλου προς την κάμερα. Τα σχολεία είναι κλειστά, τα παιδιά μένουν στο σπίτι και εκπαιδεύονται από τον Αρναούτογλου, τη Σκορδά, τη Λαμπίρη – τι κρίμα που η Καγιά δεν θα είναι πια, ήθελα η ίδια να διδάξει τον γιο μου. Στους δρόμους επικρατεί εφιαλτικό μποτιλιάρισμα, κανένας δεν χρησιμοποιεί μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων και κινηματογράφων ζητούν αποζημιώσεις από την Πολιτεία. Η χώρα ελέγχεται από τον Αβραμόπουλο – δεν υπάρχει χειρότερο. Και στην Ιπποκράτους επαναλαμβάνουν μια κουβέντα που έκαναν στα τέλη Ιουλίου: «Ρε, εγώ σας τα έλεγα. Αυτοί είναι ένα βήμα πριν την κήρυξη στρατιωτικού νόμου επικαλούμενοι τη γρίπη. Εμείς θα μιλάμε για εκλογές και αυτοί θα βγάζουν επιδημιολόγους που θα λένε ότι οι προεκλογικές συγκεντρώσεις στο έβγα του χειμώνα είναι επικίνδυνες. Θα ισχυριστούν ότι η χώρα διατρέχει τεράστιο κίνδυνο, εν ανάγκη θα βγει και ο Μπαρόζο να πει ότι δεν πας σε εκλογές όταν ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού σου είναι στο κρεβάτι». Κατά τη γνώμη μου, δεν αδικούν την αλήθεια. Δεν μπορείς να μιλήσεις στη γριά για τη σύνταξή της όταν είναι έτοιμη να σπάσει φαρμακεία για «Ταμιφλού».
•••

Να σας το πω πιο απλά: Κάποιοι στο στενό περιβάλλον του Γιώργου φοβούνται ότι μπορεί να στηθεί εκ νέου το σκηνικό με τις πυρκαγιές. Θυμίζουν ότι σε περίοδο κρίσης οι άνθρωποι έχουν την τάση να συσπειρώνονται γύρω από την κυβέρνησή τους, γύρω από το ισχύον σύστημα εξουσίας, αναζητώντας μια ασφαλή καταφυγή. Και ο φόβος από τις συνέπειες μιας επιδημίας λειτουργεί ακριβώς έτσι. Αυτό το ξέρουν και στου Μαξίμου. Και θα κάνουν πλιάτσικο πάνω στην κατάσταση πανικού. Και ο Χριστοφοράκος δεν πρόκειται να έρθει στην Ελλάδα για να μην κολλήσει γρίπη.
•••

Τώρα όσον αφορά τα απολύτως επιχειρησιακά, θα σας παρακαλούσα να μην έχετε καμία μα καμία ανησυχία. Με αρμόδιο υπουργό τον Αβραμόπουλο, ακόμα κι αν τα τινάξεις από τη νέα γρίπη θα σου βάλουν την αναμνηστική πλακέτα στο μνήμα. «Απεβίωσε από τη νέα γρίπη επί υπουργίας Δημητρίου Αβραμόπουλου». Ε, μετά δεν το συζητώ για το καγκελάκι που έχει να τοποθετηθεί στις καραντίνες των νοσοκομείων.
•••

Προσοχή, προσοχή! Αν διαβάσετε σήμερα ότι «κάποιοι» στις Βρυξέλλες θα ήθελαν να δουν την ελληνίδα υπουργό Εξωτερικών σε κάποια κεντρική θέση στην Ευρώπη, μην ξοδέψετε χρόνο ασχολούμενοι με το ρεπορτάζ. Καλύτερα να διαβάσετε τα ζώδια, περιέχουν πιο έντονο το στοιχείο της σοβαρότητας.
•••

Aφελής ερώτηση: Είναι δυνατόν σοβαρός υπουργός να μειώνει πρόστιμα προκειμένου να μην εκτεθεί, εκ νέου, νομάρχης προσκείμενος στην κυβέρνηση; Ναι, είναι, και θα επανέλθω επί τούτου. Άλλη ερώτηση: Είναι δυνατόν να λείπουν τριάντα εκατομμύρια από το ταμείο του δήμου και κανένας, ακόμα, να μην ψάχνει απαντήσεις; Ναι, είναι. Και εδώ θα επανέλθω.
•••

Συνταγματολόγους δεν γνωρίζω. Έναν σοβαρό νομικό ξέρω που τώρα τελευταία έχει μια βρωμοδουλειά να τελειώσει και δεν μπορώ να τον απασχολήσω. Εκ των πραγμάτων τηλεφώνησα σ’ έναν καθηγητή, όχι της Νομικής, για να ζητήσω τη γνώμη του σχετικά με τις γνωμοδοτήσεις για την τακτική του ΠΑΣΟΚ. Τον πέτυχα να κάνει ντους με λάστιχο σε οικογενειακό εξοχικό. «Ρε Προκόπιε, πες τους εσύ ότι δεν υφίσταται θέμα απόδοσης θεσμικής διάστασης σε σκέψεις, προθέσεις και σκοπιμότητες προσώπων ή και κομματικών μηχανισμών. Το Σύνταγμα και οι νόμοι λειτουργούν με βάση γεγονότα και στοιχεία, όχι με βάση σκέψεις και συναισθήματα. Εν προκειμένω, αφού κάτι δεν απαγορεύεται από το Σύνταγμα, σημαίνει ότι επιτρέπεται, ασχέτως της ηθικής του βαρύτητας στη δεδομένη στιγμή». Διόλου άσχημα για πανελίστα της δημόσιας τηλεόρασης. Σκεφτόμουν μάλιστα να πω στον Αντώναρο που ομιλεί περί ασέβειας στο γράμμα του Συντάγματος, να κατέβει βράδυ στη Συγγρού και να αναζητήσει τη νομιμότητα και τη συνταγματική ηθική. Μετά το αιφνιδιαστικό κλείσιμο της Βουλής κάνουν κάθε βράδυ πιάτσα εκεί κάτω. Περιμένουν να τελειώσουν τα δελτία ειδήσεων, κουμπώνουν τη ζαρτιέρα, φοράνε τη γόβα και βγαίνουν.
•••

Πάω προς το κλείσιμο, για να επιστρέψω στον Ροθ και στην ωραία θέα, διαβάζοντας τα τέσσερα-πέντε e-mail που πήρα για όσα έγραφα την προηγούμενη Κυριακή σχετικά με την ΕΥΠ και τον αναβαθμισμένο ρόλο που αναλαμβάνει. Δεν νομίζω να είστε όλοι οι αποστολείς υπάλληλοι της ΕΥΠ, αλλά, του κερατά, όποιος ανησυχεί για την αναβάθμιση αυτής της υπηρεσίας δεν σημαίνει πως αδειάζει την μπίρα στο στομάχι του και μετά γεμίζει το μπουκάλι με βενζίνη. Μόνο που θα ήθελα να κρατήσετε μία σημείωση: Ζούμε σ’ ένα περιβάλλον όπου ο τσαμπουκάς της ανωνυμίας τείνει να νομιμοποιηθεί εκ του αποτελέσματος. Οι τύποι της ΕΥΠ μπορούν να δρουν μέσα από τις σκιές επιδεικνύοντας την αποτελεσματικότητά τους. Οι μπλόγκερ μπορούν να υιοθετούν αντίστοιχες ή και πιο χυδαίες μεθόδους, χρησιμοποιώντας και οι ίδιοι τις σκιές, επικαλούμενοι την ελευθερία της έκφρασης. Μιλάμε με υπονοούμενα δείχνοντας μόνο τη σκιά μας. Με πρώτο και χειρότερο εμένα.