Σκηνικό διχοτόμησης ως τον Δεκέμβριο

Μεθοδικά και με στόχο τη διατήρηση του καλού κλίματος, Βρετανοί και Αμερικανοί στήνουν σκηνικό λύσης ως τον Δεκέμβριο. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται τα Ηνωμένα Έθνη και εκτός παιχνιδιού επί του παρόντος η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα επιστρατευθεί εν συνεχεία προκειμένου να δώσει τη νομιμοποίηση της λύσης και ειδικότερα των αποκλίσεων από το κοινοτικό κεκτημένο. Και θα συμβεί αυτό διότι, όπως είναι πεπεισμένα τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η υπό συζήτηση λύση, που στηρίζεται στο Σχέδιο Ανάν, δεν μπορεί να συνάδει πλήρως προς το κοινοτικό κεκτημένο, τις τέσσερις βασικές ελευθερίες και τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ.
Με εντολές των Αμερικανών και των Βρετανών, ο Αλεξάντερ Ντάουνερ και οι πρέσβεις των δύο χωρών στη Λευκωσία θα εντατικοποιήσουν το επόμενο διάστημα την οργάνωση συναντήσεων με παράγοντες, όπως δικηγόρους, γιατρούς, επιχειρηματίες και κομματικά στελέχη, τους οποίους κατευθύνουν από τώρα προς το «ναι» ανεξαρτήτως του περιεχομένου της λύσης.
Μαξιμαλισμός
Οι Βρετανοί και οι αξιωματούχοι των Ην. Εθνών καθησυχάζουν τους Ελλληνοκυπρίους, τονίζοντας ότι η σκλήρυνση των τουρκικών θέσεων έχει διαπραγματευτικό χαρακτήρα και ότι περί τον Οκτώβριο, όταν εκτιμάται ότι θα αρχίσει το πάρε-δώσε μεταξύ Χριστόφια και Ταλάτ, η τουρκική πλευρά θα προχωρήσει, όπως βεβαίως και η ελληνοκυπριακή, σε υποχωρήσεις.
Η τουρκική πλευρά διά του Προέδρου Αμπντουλάχ υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να εξευρεθεί λύση χωρίς τα τουρκικά εγγυητικά δικαιώματα και ότι θα στηρίζεται στη λογική των δύο κρατών. Με τις θέσεις αυτές εναρμονίζεται και η τουρκοκυπριακή ηγεσία και πιο συγκεκριμένα ο κ. Ταλάτ. Το ερώτημα είναι το εξής: Οι Τούρκοι με τις μαξιμαλιστικές τους θέσεις έχουν διαπραγματευτικό βάθος και μπορούν να προβούν σε ελιγμούς, ακόμη και σε υποχωρήσεις.
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας σε ποιες υποχωρήσεις μπορεί να προβεί όταν έχει ήδη αποδεχθεί την εκ περιτροπής προεδρία και την παραμονή τουλάχιστον 50.000 εποίκων; Το χειρότερο όμως είναι ότι Βρετανοί και Ηνωμένα Έθνη θεωρούν ότι οι θέσεις αυτές είναι μαξιμαλιστικές!

Το δημοψήφισμα
Ήδη, οι Βρετανοί επιχειρούν όχι μόνο να δημιουργήσουν πυρήνες του «ναι», αλλά και να βολιδοσκοπήσουν για το κατά πόσο θα μπορούσε να αποφευχθεί το δημοψήφισμα, διότι με τις υφιστάμενες συνθήκες και με βάση τη λύση την οποία προωθούν ακόμη και δικές τους έρευνες καταδεικνύουν ότι θα χάσουν στο δημοψήφισμα.
Το πρόβλημα των Βρετανών είναι ότι ένα νέο «όχι» ενδέχεται να οδηγήσει σε διχοτόμηση, μια λύση την οποία θέλουν να αποφύγουν, παρότι την εμφανίζουν ως απειλή. Διότι η λύση την οποία θέλουν είναι μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, η οποία θα είναι δυσλειτουργική, για να μπορούν οι ίδιοι οι Βρετανοί να ελέγχουν τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους με τις επιδιαιτησίες. Οι αντιδράσεις περί της παράκαμψης του δημοψηφίσματος ήταν καθολικές από την ελληνοκυπριακή πλευρά και επί του παρόντος θέτουν φρένο στους βρετανικούς σχεδιασμούς. Όμως, σε ό,τι αφορά το θέμα της επιδιαιτησίας, υπάρχει επιμονή από την τουρκική πλευρά και ευέλικτη και ύπουλη πρακτική από τα Ην. Έθνη.

Επιδιαιτησία
Ο ειδικός αντιπρόσωπος των Ην. Εθνών στην Κύπρο Αλεξάντερ Ντάουνερ δήλωσε την περασμένη Τρίτη στη Λευκωσία ότι δεν πρόκειται να επιβληθεί επιδιαιτησία διότι και τα Ηνωμένα Έθνη και οι λοιποί εμπλεκόμενοι στο Κυπριακό έχουν πάρει το μάθημά τους από το 2004.
Όμως, στο παρασκήνιο ήδη εμπειρογνώμονες, υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ και της Βρετανίας, επεξεργάζονται ιδέες τις οποίες θα υποβάλουν στις δύο πλευρές με σκοπό τη γεφύρωση των διαφορών. Θεωρείται ότι οι ιδέες αυτές θα είναι ιδιαίτερα εποικοδομητικές στο πάρε δώσε για να καλύψουν τις λευκές σελίδες, δηλαδή τους τομείς στους οποίους έχει καταγραφεί μέχρι τέλους διαφωνία. Δημοσίως, τα Ηνωμένα Έθνη απορρίπτουν την επιδιαιτησία, αλλά την ίδια στιγμή την εφαρμόζουν παρασκηνιακά για να αποφευχθούν οι αντιδράσεις.

Διπλός στόχος
Βρετανία και Τουρκία καλλιεργούν το θετικό κλίμα για να φορτώσουν τη δεδομένη στιγμή την έλλειψη λύσης στους ώμους του Προέδρου Χριστόφια. Ο ισχυρισμός του Ταλάτ είναι από τώρα ο εξής: Βρισκόμαστε πολύ κοντά.
Γιατί τα λέει αυτά; Διότι, εάν τον Δεκέμβριο δεν εξευρεθεί λύση, Ταλάτ και ʼγκυρα, με τη στήριξη των Βρετανών, θα υιοθετήσουν την ακόλουθη πρακτική και σε επίπεδο ΕΕ και σε επίπεδο ΟΗΕ: Είτε θα κληθεί ο Πρόεδρος Χριστόφιας να προβεί σε οδυνηρές υποχωρήσεις για να υπογραφεί λύση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Τούρκων είτε θα τον κατηγορήσουν ως τον κύριο υπεύθυνο για τη μη λύση. Ελάχιστος στόχος των Βρετανών είναι να μην πληρώσει η Τουρκία κόστος στην ΕΕ τον Δεκέμβριο. Διπλός στόχος είναι να μην πληρώσει κόστος η Τουρκία στην ΕΕ και ταυτοχρόνως να εξευρεθεί λύση που θα εξυπηρετεί τα τουρκικά και τα βρετανικά συμφέροντα.