Περί μουσικής

Υπάρχει τελικά μουσική ζωή στην Αθήνα, πέραν του Μεγάρου και του Ηρωδείου. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό να βρίσκονται, μες στο κατακαλόκαιρο, 100-150 Αθηναίοι (και ευάριθμοι τουρίστες) πρόθυμοι να παρακολουθήσουν απαιτητικά μουσικά γεγονότα στους χώρους του ανακαινισθέντος Παρνασσού και του Ιδρύματος Θεοχαράκη, του οποίου εξαίρουμε το φιλόξενο στοιχείο του περιβάλλοντος και του προσωπικού.

Ίδρυμα Θεοχαράκη: Το dissonArt ensemble παρουσίασε τον Μάιο την πιο ενδιαφέρουσα, ως προς το πρόγραμμα και την εκτέλεση, συναυλία πρωτοποριακής μουσικής. Ιδιαίτερα επιτυχής ήταν μεταξύ άλλων η ερμηνεία έργων του Ξενάκη (το υψηλών απαιτήσεων «Charisma»), του Κάγκελ και του Φέλτμαν, ο οποίος δεν θα είχε καμία αντίρρηση και για τον βήχα της ερμηνεύτριας στα κρουστά, που συνόδευε ανυποχώρητα το έργο του.

Ηρώδειο: Με αξιοπρέπεια, που όμως δεν υπερέβαινε τη ρουτίνα, διηύθυνε από τη θέση του πιάνου ο Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ τη Φιλαρμονική της Σκάλας του Μιλάνου στο 3ο Κοντσέρτο για Πιάνο του Μπετόβεν, προκαλώντας τον ούτως ή άλλως αναμενόμενο άμετρο ενθουσιασμό του αθηναϊκού κοινού. Αν και ως μουσικός ο Μπαρενμπόιμ παραμένει σημαντικός, ως συγγραφέας χρειάζεται επειγόντως έναν επιμελητή, καθώς στα τρία βιβλία του (το καλύτερο με τον Έντουαρτν Σαΐντ) αφήνει το ουσιώδες έρμαιο επαναλήψεων, κοινοτοπιών και πολυλογίας.

Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός: Τον Ιούνιο και Ιούλιο παρακολουθήσαμε τρεις επάλληλες συναυλίες.

1. Το Artis Piano Trio ερμήνευσε έργα των Σοστακόβιτς και Μεσιάν. Αν και ξεκίνησε με χαλαρότητα το «Τρίο» του Σοστακόβιτς, σύντομα (από τα μισά του Β΄ μέρους) βρήκε τη σφριγηλότητα του τέμπο που απαιτεί το έργο. Εξαιρετική η ερμηνεία του κλαρινετίστα Fabio di Cazola, που προστέθηκε στο Β΄ μέρος για την εκτέλεση του «Κουαρτέτου για το Τέλος του Χρόνου» του Μεσιάν, ενώ η μετρημένη παρουσία του πιάνου της Τότσιου έμεινε ακριβώς στο πνεύμα του έργου.

2. Το αφιέρωμα στον Τζορτζ Κραμπ απέδειξε, παρά την ερμηνευτική φιλοτιμία των εκτελεστών (Νάσος και Νεοφύτου στα πιάνα, Baltic Mediterranean Trio), ότι όσο κι αν άλλως διαθρυλείται, πρόκειται για έναν αρκούντως υπερτιμημένο συνθέτη ηχοχρωμάτων και περιγραφικής μουσικής, που ερωτοτροπεί με την εύκολη θεατρικότητα.

3. Με πολύ εντυπωσιακό και πειστικό τρόπο ερμήνευσε το Piano Duo Antithesis έργα των Μπάρτοκ («Σονάτα για δύο πιάνα και κρουστά»), Λουτοσλάβσκι, Ραβέλ και Μπορμπουδάκη. Στον Μπορμπουδάκη δεν αμφισβητούμε το ταλέντο αλλά την τροπή του: Το έργο του «Χωρόχρονος Ι» (εμπνευσμένο από θεωρίες που αναφέρει ο Στίβεν Χόκιν) παραμένει στο επίπεδο εκείνο του επιγονικού κουρκουτιού προγραμματικής μουσικής και δήθεν κοσμογονικών ρυθμών που χύνεται σωρηδόν στη γλιστερή πλέον παγκόσμια μουσική σκηνή. Για το πώς μουσικές θεωρίες μπορούν να ενταχθούν οργανικά στη μουσική και πώς κοσμογονικά συμβάντα μπορούν να είναι μουσικώς παρόντα, ξεπερνώντας την εξωτερική ηχοπλαστική οπτική γωνία, παραπέμπουμε στο μουσικό πνεύμα του Ιάννη Ξενάκη.

Ο ηλοθέτης