ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

Όποτε κι αν αποκαλύφθηκε στην πραγματικότητα η υπόθεση με τους ποινικούς, τις απαγωγές και τα συμβόλαια εκβιασμών και θανάτων, η στιγμή που επελέγη να βγει στη δημοσιότητα δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Μπορεί βέβαια όσοι την επέλεξαν να σκέφτηκαν πως μια επιτυχία της ελληνικής αστυνομίας ως απάντηση στο χάος της λαθρομετανάστευσης και της εξάπλωσής της στην επικράτεια, που ως αποτέλεσμα έχει και τη σύγκρουση με κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας, θα ήταν μια χαρά. Θα εξισορροπούσε την ανασφάλεια, τη δυσαρέσκεια και την ενόχληση των πολιτών, στοιχεία πάνω στα οποία έπαιξε και επένδυσε επιτυχημένα ο κ. Καρατζαφέρης και ο κομματικός του σχηματισμός. Σε πρώτο επίπεδο η σκέψη τους ήταν σωστή, σε δεύτερο όμως έκρυβε αθέατες όψεις και παγίδες. Η αποκάλυψη κυκλώματος ποινικών που δρούσαν από τη φυλακή οργανώνοντας και εκτελώντας επιχειρήσεις οδηγεί το ρεπορτάζ των ΜΜΕ και τους πολίτες που παρακολουθούν ειδήσεις στη διαπίστωση ότι όλα αυτά δεν μπορεί να συνέβαιναν χωρίς κάλυψη και συνεργασία με παράγοντες των φυλακών, της αστυνομίας και της εξουσίας.

Αλλά ας δούμε την υπόθεση αυτή καθαυτή.

Δεν μπορεί κανείς, ακόμα κι αν πρόκειται για «κάπο» της ιταλοαμερικάνικης μαφίας, να χρησιμοποιεί τις φυλακές όπου κρατείται, εκτίοντας ποινή, ως γραφεία της επιχείρησής του προκειμένου να σχεδιάσει και να πραγματοποιήσει την επόμενη «μπίζνα». Και ο πιο αφελής άνθρωπος το καταλαβαίνει αυτό. Οι αποκαλύψεις λοιπόν, που θα πάνε μέχρι ένα σημείο και μετά θα σταματήσουν (διότι έτσι γίνεται, σε όλα υπάρχει ένα τέλος και μια επιτρεπτή πορεία, έως ότου αγγίξουν άλλα δύσβατα μονοπάτια), φέρνουν στο φως κομμάτια της διαπλοκής που υπάρχει μεταξύ εξουσίας και μεγαλοκρατουμένων, κακοποιών με διασυνδέσεις, παρελθόν και μέλλον. Ανθρώπων που καλύτερα είναι να τους έχεις φίλους παρά εχθρούς όταν ενέχεσαι σε παιχνίδια εξουσίας. Πόσω μάλλον όταν αυτές οι σχέσεις αφορούν τους κρατουμένους αυτούς και τους απλούς δεσμοφύλακες, αστυνομικούς, δικαστικούς υπαλλήλους. Οι οποίοι είναι καθημερινοί άνθρωποι, μισθοσυντήρητοι, και εύκολα ενδίδουν στο δέλεαρ μιας συνεργασίας που πιθανότατα δεν θα μαθευτεί ποτέ. Αλλά κι αν μαθευτεί, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε τιμωρία τους τέτοια, που θα απειλήσει την εργασιακή τους υπόσταση.

Οι ίδιοι άνθρωποι δουλεύοντας και ζώντας μέσα στις φυλακές, στα τμήματα, στο Μεταγωγών, στα συνεργαζόμενα ιδρύματα, σε δικαστικές υπηρεσίες, βλέπουν καθημερινά τη δύναμη ορισμένων κρατουμένων, την επιρροή που έχουν σε υπαλλήλους με ανώτερο βαθμό από τον δικό τους, τη σχέση τους με περιβάλλοντα πολιτικών, και έτσι διαμορφώνουν μια εικόνα που οδηγεί σε συγκεκριμένη συμπεριφορά και αντίληψη των πραγμάτων. Η συνεργασιακή αντίληψη με τον «νονό» κρατούμενο και τους ανθρώπους του αποβαίνει συχνά πολλαπλά χρήσιμη και δεν συγκρούεται με το σύστημα κράτησης και συνύπαρξης.

Δεν απαιτείται ιδιαίτερη ευφυΐα για να καταλάβει κάποιος που εργάζεται και υπάρχει μέσα σε αυτό το σύστημα ότι «εδώ βρεθήκαμε άλλοι για δουλειά και άλλοι για ποινή. Ας κάνουμε τη ζωή μας ευκολότερη». Το «ευκολότερη» έχει διαβαθμίσεις και αυτές μπορεί να φθάνουν και σε οριακές συνεργασίες των δύο πλευρών με αμοιβαίο όφελος. Όταν η σχέση αποκαλύπτεται, διότι κατά καιρούς σπάζει ένα κομμάτι της αλυσίδας που ενώνει ανθρώπους και σχέσεις, υπάρχουν θύματα ως φυσική συνέπεια των αρχών που διέπουν όχι μόνο τη ζωή της φυλακής αλλά και την καθημερινότητά μας.

Οι αποκαλύψεις συχνά περιβάλλονται από μεγάλες δόσεις υποκρισίας παραγόντων της δημόσιας ζωής, opinion makers, δημοσιογράφων και άλλων που, θέλοντας να δείξουν τη διαφθορά αλλά και την αμέλεια του συστήματος, εκπλήσσονται που έχουν οι κρατούμενοι π.χ. κινητά τηλέφωνα στη φυλακή, «αν και αυτό απαγορεύεται…». Κανείς δεν νιώθει τη στοιχειώδη ευαισθησία να πει και να εξηγήσει ότι τα κινητά τηλέφωνα ως μέσο καθημερινής ισορροπίας όλων μας είναι ακριβώς το ίδιο και για κλειστές κοινωνίες, όπως είναι η φυλακή. Και μάλιστα εκεί ακόμα περισσότερο, διότι υπάρχει και η στέρηση της ελευθερίας, άρα η ύπαρξη κινητών υποκαθιστά μέρος της στερηθείσας ελευθερίας στο πεδίο της επαφής και της επικοινωνίας. Η ύπαρξή τους και η σιωπηλή ανοχή για την κατοχή τους διασφαλίζουν την εκτόνωση μέρους της μεγάλης έντασης που συχνά οδηγεί σε επεισόδια και συγκρούσεις, τέτοια, που δίνουν την αφορμή στα ΜΜΕ να κάνουν αφιερώματα στις «άθλιες συνθήκες που επικρατούν στις φυλακές…» κ.λπ.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι φυλακισμένοι εκτίουν ποινές οι οποίες δεν πρέπει να περιέχουν το στοιχείο της εκδίκησης: Δικάστηκαν και καταδικάστηκαν. Εκτίουν την ποινή τους και είναι και πάλι ελεύθεροι. Η έκτιση της ποινής δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να περιλαμβάνει στέρηση προσωπικών δικαιωμάτων και εκδικητικότητα από μέρους του κράτους.

Όσο για το αν θα οργάνωναν οι μεγαλοκρατούμενοι επιχειρήσεις χωρίς τα κινητά τηλέφωνα, ας είναι σίγουροι όσοι αποδίδουν την άνεσή τους στην τεχνολογία ότι, ναι, θα οργάνωναν με την ίδια άνεση. Άλλωστε, πριν από το 1993 δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα, αλλά οι σχετικές δουλειές γίνονταν και τότε μια χαρά μέσα από τις φυλακές. Αλλιώς γίνονται οι δουλειές. Τα κινητά απλώς συντομεύουν τις επικοινωνίες, όπως ακριβώς συμβαίνει και εκτός φυλακών…