Τι φοβάται το Φανάρι από τους Ρώσους
Άριστος γνώστης της εκκλησιαστικής διπλωματίας, από τη θητεία του στο «υπουργείο Εξωτερικών» του Πατριαρχείου Μόσχας επί των ημερών του Μακαριστού Αλέξιου, ο Κύριλλος απέφυγε να κάνει το χατίρι του Φαναρίου σε πλείστες περιπτώσεις. Κυρίως προσπάθησε, όπως λένε στο Φανάρι, να μειώσει τον οικουμενικό ρόλο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και να προβάλει το γεγονός ότι επισκέπτεται μια ισότιμη και αδελφή Ορθόδοξη Εκκλησία και τίποτε περισσότερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον όρο «οικουμενικός» και «οικουμενικό» για τον Βαρθολομαίο και το Πατριαρχείο αντίστοιχα τον χρησιμοποίησε δύο φορές στις ομιλίες του.
Στο περιθώριο της επίσκεψης, Μητροπολίτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου σχολίαζαν ότι οι Ρώσοι έδωσαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ό,τι ακριβώς ανέμεναν. Μοίρασαν χαμόγελα, υποσχέσεις οικονομικής ενίσχυσης για έργα και πολλά όμορφα λόγια αδελφικής αγάπης, κρατώντας τους όμως σε αποστάσεις. Και αυτό, λένε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, επιβεβαιώνει ό,τι φοβούνταν πριν από την εκλογή του Κυρίλλου. Ότι ο νέος Πατριάρχης Μόσχας σηματοδοτεί τη στροφή και την τάση από την πλευρά των Ρώσων να διεκδικήσουν χώρο που μέχρι σήμερα κατείχε σε παγκόσμιο επίπεδο το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
«Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο πιστεύουν ότι οι Ρώσοι θα προσπαθήσουν να αναβαθμίσουν ακόμη περισσότερο τον ρόλο τους και να γίνουν οι εκφραστές της φωνής των απανταχού Ορθοδόξων, καθώς ήδη εκπροσωπούν τον μεγαλύτερο αριθμό Ορθοδόξων χριστιανών στη Γη. Σε αυτήν την περίπτωση θα υπάρξουν πολλαπλά προβλήματα, αφού ένα υποβαθμισμένο Οικουμενικό Πατριαρχείο θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση και στο εσωτερικό της Τουρκίας» λέει με νόημα κληρικός που ήταν παρών στην επίσημη επίσκεψη του ρώσου Προκαθημένου στην Κωνσταντινούπολη. Όπως λέγεται χαρακτηριστικά, οι Ρώσοι εκπλήρωσαν την υποχρέωση της επίσκεψης στο Οικουμενικό Πατριαρχείο χωρίς να δώσουν το παραμικρό περιθώριο στους συνεργάτες του Βαρθολομαίου να δείξουν ότι το Πατριαρχείο της Μόσχας έγινε πιο διαλλακτικό και αναγνώρισε την «πρωτοκαθεδρία» του Φαναρίου. Το αντίθετο μάλιστα, περιόρισαν την επίσκεψη σε δύο μόλις ημέρες, όταν συνήθως οι επίσημες επισκέψεις Προκαθημένων διαρκούν τουλάχιστον τέσσερις ημέρες. Επιπλέον, ο Κύριλλος επισκέφθηκε τον τούρκο πρωθυπουργό Ερντογάν κατά την τρίτη ημέρα της επίσκεψής του (κατά την οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί ότι θα βρισκόταν στο Φανάρι και όχι στην Άγκυρα) και τήρησε ουδέτερη στάση απέναντι στις δύο πλευρές. Δεν έκανε καμία αναφορά στην τουρκική αδιαλλαξία όσον αφορά τη λειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, αλλά ούτε στα ανθρώπινα δικαιώματα των Ορθοδόξων χριστιανών στη γείτονα χώρα ή των θρησκευτικών ελευθεριών του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Στο Φανάρι, αντίθετα, ήλπιζαν ότι τουλάχιστον ο Κύριλλος θα έκανε μια δήλωση αντίστοιχη του Πάπα Βενέδικτου, που τόνισε τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου. «Η Ρωσική Εκκλησία έδωσε ένα ακόμη επιχείρημα στην τουρκική κυβέρνηση να αμφισβητεί την οικουμενικότητα του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως» λέει κληρικός που γνωρίζει άριστα την εκκλησιαστική διπλωματία. «Ακόμη και οι υποσχέσεις για οικονομική βοήθεια και οι χορηγίες για τη συντήρηση και την ανέγερση εκκλησιών από την πλευρά των Ρώσων, στο Φανάρι φοβούνται ότι μπορεί να αποτελέσουν το όχημα για να κινούνται πιο άνετα σε περιοχές της δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Και αυτό τους δημιουργεί το μεγαλύτερο άγχος που καλούνται από εδώ και στο εξής να αντιμετωπίσουν» καταλήγει.