ΣYN – ΣΥΡΙΖΑ: Το παράδοξο της… ευρύτητας
Θα αποτελούσε σημαντικό λάθος αν ο Συνασπισμός, ο κατ’ εξοχήν χώρος των αναζητήσεων και του διαλόγου, στο όνομα της αντιμετώπισης μιας οιονεί προεκλογικής περιόδου, δεν έδινε στον εαυτό του, συλλογικά, τη δυνατότητα ενός πολιτικού αναστοχασμού, τουλάχιστον για τα δύο τελευταία χρόνια.
Ο ΣΥΝ συμπορεύεται, τα τελευταία έξι χρόνια, με ένα ιδιότυπο πολιτικό συνεργατικό σχήμα, τον ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα συμμετέχουν σε αυτόν δώδεκα συλλογικότητες και ένας σημαντικός αριθμός ανέντακτων της Αριστεράς. Αναζητώντας τα αίτια της πρόσφατης ήττας, πολλά μέλη και ηγετικά στελέχη, καλοπροαίρετα, θέτουν ως προαπαιτούμενο, ως μη αμφισβητούμενη αυταξία: την Ενότητα της Αριστεράς. Από εκεί και πέρα, αναζητούν τι έφταιξε, τι πρέπει να διορθωθεί. Υποστηρίζω ότι η ιδέα «να τα δούμε όλα από την αρχή» δεν πρέπει να είναι μια απειλή, αλλά μια πραγματικά δημιουργική προσπάθεια. Ο Συνασπισμός επιδιώκει, πάντα, την ενότητα δυνάμεων της Αριστεράς, όχι απλώς και μόνο για να αποκτήσει ένα κρίσιμο μέγεθος, αλλά για να προωθήσει ένα πολιτικό σχέδιο. Στο πολιτικό σχέδιο, που συντίθεται από προγραμματικές θέσεις, πολιτικές προτάσεις, και μεθόδους προώθησής τους, δεν είναι δεδομένο ότι μπορούν να συμφωνούν όλοι, όλα τα υπάρχοντα πολιτικά σχήματα και συλλογικότητες. Ούτε η συμφωνία αυτή θα είναι δεδομένη και στο διηνεκές. Στο όνομα της αναγκαίας και χρήσιμης, ιστορικά, ενότητας της Αριστεράς, δεν είναι δυνατόν να γίνεται… σκόντο και να παραβλέπεται η ουσία. Η πολιτική στόχευση.
Η σχέση Συνασπισμού – ΣΥΡΙΖΑ διέπεται και από ένα… παράδοξο. Το ονομάζω το Παράδοξο της Ευρύτητας. Ποτέ μέχρι τώρα ένας κεντρικός σχηματισμός (για τα ελληνικά δεδομένα βλέπε ΚΚΕ, ΕΔΑ, ΚΚΕ Εσωτερικού) δεν προχωρούσε σε ένα συμμαχικό σχήμα (βλέπε ΕΑΜ, ΠΑΜΕ, ΣΥΜΜΑΧΙΑ, ενιαίος ΣΥΝ) υποχρεωμένος να… στενέψει το πρόγραμμά του και τις πολιτικές του θέσεις. Τα συμμαχικά σχήματα είχαν πάντα πιο «ευρύχωρες» θέσεις, που θα μπορούσαν να αγκαλιάζουν και να καλύπτουν ευρύτερα ακροατήρια. Συνήθως με όρους τρέχοντες και γεωγραφικούς, ανοίγονταν προς τα… δεξιά (δεξιότερα του κεντρικού σχηματισμού). Στον ΣΥΡΙΖΑ αυτό συμβαίνει στα υπόλοιπα έντεκα πολιτικά σχήματα εκτός του ΣΥΝ. Όλοι μπορούν να ισχυριστούν ότι συμμετέχουν σε ένα «μετωπικό σχήμα» ευρύτερο πολιτικά από αυτά, και άρα δεν πάνε με το μάξιμουμ των θέσεών τους. Ο ΣΥΝ, όμως, όχι! Συμμετέχει σε έναν σχηματισμό «στενότερο» πολιτικά, προγραμματικά, από αυτόν τον ίδιο! Ως πολιτική -προγραμματική πρόταση είναι ευρύτερος του… μετωπικού σχήματος στο οποίο συμμετέχει!
Οι ιδιομορφίες στην πολιτική ζωή υφίστανται. Ουδέν μεμπτόν! Η ηγεσία του Συνασπισμού οφείλει όμως να τις αναγνωρίζει και αναγνωρίζοντάς τες να μη φαντασιώνεται ότι θα μπορούν να ισχύσουν και να εφαρμοστούν οργανωτικοπολιτικά σχήματα -μέλη, εκλογή ηγεσίας κ.λπ.- άλλων ιστορικών σχημάτων, άλλου βεληνεκούς και εύρους. Το παράδειγμα του ΕΑΜ, που τελευταία χρησιμοποιείται, είναι βέβαιο ότι αντενδείκνυται γιατί ως συμμαχικό σχήμα είναι στον… αντίποδα του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ
Θεωρώ ότι όλοι και όλες συμφωνούμε πως οι πολιτικοί σχηματισμοί είναι αναγκαίοι για να εξυπηρετούν πολιτικές και πολιτικά σχέδια, και όχι τα τελευταία να προσαρμόζονται – ακρωτηριάζονται προκειμένου να χωράνε όλοι… Τούτου δοθέντος, δεν θα ήταν σκοπιμότερο για τον Συνασπισμό να αναδείξει τους κεντρικούς άξονες πολιτικής πλεύσης και να ξαναδεί αν είναι δυνατόν και με ποιες δυνάμεις του υπάρχοντος ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να προχωρήσει τη νέα περίοδο;
Η Ανανεωτική Πτέρυγα του Συνασπισμού, αποτιμώντας τα αποτελέσματα των εκλογών, έχει αναδείξει και τα πεδία όπου πρέπει να επικεντρωθεί η πολιτική στόχευση, μπροστά και στις ιδιαίτερα κρίσιμες επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.
Σχηματικά, υπογραμμίζει την ανάγκη για:
– Επανασύνδεση με τις μεγάλες ανανεωτικές, σύγχρονες και δημοκρατικές αρχές που γέννησαν τη δική μας Αριστερά.
– Αριστερό ευρωπαϊσμό, με διεκδικήσεις και προτάσεις για θεσμική συγκρότηση της ΕΕ.
– Μεγάλη στροφή στην πολιτική και κοινωνική παρέμβαση. Νέα αριστερή μεταρρύθμιση.
– Αναζήτηση των πραγματικών συγκλίσεων ανάμεσα στις κοινωνικές και στις πολιτικές δυνάμεις, όπως αυτές εκφράζονται και δρουν στην κοινωνία μας. Δική μας εναλλακτική πρόταση εξουσίας, στηριγμένη σε μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία.
– Πολιτικό προσανατολισμό προς μια, στρατηγικού χαρακτήρα, συμμαχία με τους Οικολόγους – Πράσινους.
Στο πεδίο αυτό θα ήταν απολύτως γόνιμη και η πλέον οξεία αντιπαράθεση.