Σχέση πολιτικών και Μέσων Ενημέρωσης

Δεν θα σταθούμε καθόλου στις κατηγορίες που εκτοξεύθηκαν εναντίον του επιχειρηματικού ομίλου που έκλεισε. Θεωρούμε ότι οι κανόνες της ελεύθερης οικονομίας επιβάλλουν να κλείνει μια επιχείρηση που έχει ζημίες.

Έτσι σκληρά και απλά, άσχετα με τη συμπάθεια προς τους εργαζόμενους οι οποίοι πληρώνουν τη νύφη. Ωστόσο οι κορώνες περί αναίσθητων επιχειρηματιών είναι υπερβολικές. Όπως υπερβολικές είναι, για όσους γνωρίζουν από μάρκετινγκ και την αγορά των μίντια, οι προσπάθειες για «αυτοδιάθεση» και λειτουργία μιας επιχείρησης Τύπου (ραδιοφώνου, τηλεόρασης, εφημερίδας) από τους εργαζόμενους. Κανένα κεφάλαιο του σύγχρονου μάρκετινγκ δεν αναφέρεται σε τέτοιου

είδους εγχειρήματα…

Ωστόσο η υποκρισία των ιθυνόντων και κυρίως των πολιτικών δεν έλειψε ούτε σ’ αυτήν την περίπτωση. Πολιτικοί, που με τις γνωριμίες τους φούσκωναν το μισθολόγιο του «Ελεύθερου Τύπου» όλα αυτά τα χρόνια με εκλεκτούς τους και συμβούλους τους, είχαν και άποψη για το διότι του εγχειρήματος…

Το ίδιο διαπλεκόμενοι και άλλοι παρατρεχάμενοι, έδωσαν το στίγμα των ενεργειών τους μέσα από διαδικασίες πολύπλοκες, αναλύοντας τα λάθη της ιδιοκτησίας του «Ελεύθερου Τύπου» χωρίς να αναφέρονται στα δικά τους τα οποία φορτωνόταν επί χρόνια η εφημερίδα.

Παρά τις συνεχείς συζητήσεις και σε επίπεδο κοινοβουλευτικό, ποτέ δεν θα πάψουν οι κυβερνήσεις -το ίδιο γίνεται σε όλην την Ευρώπη με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- να επιδιώκουν τη χειραγώγηση του Τύπου μέσω των διαφημίσεων. Κρατικές διαφημίσεις δίνονται και θα δίνονται πάντα, αλλά καλό θα ήταν να τεθούν ορισμένοι κανόνες στη διάθεσή τους.

Η διάθεση των κρατικών διαφημίσεων στην Ευρώπη γίνεται είτε ξεχωριστά από κάθε υπουργείο και οργανισμό, είτε μέσω ενός φορέα που κατανέμει τη διαφήμιση σε συνεννόηση με τα υπουργεία και τους οργανισμούς. Στη χώρα μας ορισμένοι κυβερνητικοί παράγοντες με τη συζήτηση που έχει ανοίξει τελευταία θεωρούν ότι η δεύτερη λύση είναι η καλύτερη. Το θέμα είναι κατά πόσο θα δεχθεί ο άλφα ή βήτα υπουργός να προσφέρει τη δυνατότητα προσωπικής του προβολής και ατομικών πολιτικών παιγνιδιών σε έναν φορέα που, αντικειμενικά ή όχι, θα δίνει διαφήμιση.

Η αλήθεια είναι πως το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Έτσι το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι επτακόσιες χιλιάδες με ένα εκατομμύριο αναγνώστες τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια στην Ελλάδα δεν μπορούν να συντηρήσουν περισσότερες από δυο τρεις εφημερίδες, περισσότερα από τρία κανάλια και πέντε ραδιόφωνα. Άρα η ίδια η ύπαρξη περισσότερων σταθμών και εφημερίδων υποκρύπτει το ενδεχόμενο της διαπλοκής.

Το πόσο έχουμε εμπεδώσει αυτήν τη διαπλοκή το φανερώνει και η αρρωστημένη νοοτροπία του δημοσιογραφικού και πολιτικού κόσμου που ζητά, σε περίπτωση κλεισίματος μιας ιδιωτικής επιχείρησης όπως είναι μια εφημερίδα, την παρέμβαση της Πολιτείας. Ζητήσαμε όλοι να παρέμβει η κυβέρνηση για να σωθεί ο «Ελεύθερος Τύπος» και καταλογίσαμε ευθύνες στη στάση της λες και οι εφημερίδες είναι οργανισμοί του Δημοσίου και ζουν από το κράτος. Δηλαδή οι μεν εφημερίδες ως δημοσιογραφικά όργανα θα πρέπει να είναι ελεύθερες από πολιτικές παρεμβάσεις, όταν κλείνουν όμως ψέγουμε όλοι τους πολιτικούς και τις κυβερνήσεις που τις άφησαν να κλείσουν. Όσον αφορά τα περί κινδύνου για τη δημοκρατία που ενέχει το κλείσιμο ενός Μέσου Ενημέρωσης δεν τα συζητάμε, γιατί είναι αστείες σε μια ελεύθερη κοινωνία τέτοιες αερολογίες…

Όσον αφορά τώρα την κρατική διαφήμιση που σε ορισμένα Μέσα δόθηκε δυσανάλογα με την κυκλοφορία και γενικότερα την απήχησή τους, είναι σαφές ότι η διαφήμιση δόθηκε γιατί τα Μέσα αυτά είχαν μοχλούς πίεσης στον πολιτικό και επιχειρηματικό κόσμο. Είχαν μοχλούς πίεσης τόσο γιατί… γνώριζαν και δεν δημοσίευαν όσο και γιατί εξυπηρετούσαν σκοπούς προβολής συγκεκριμένων πολιτικών.

Η αλήθεια είναι πως τα όσα ακούσθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα επιβεβαίωσαν πως ο κρατικός κορβανάς είναι η κυριότερη πηγή εσόδων για τα περισσότερα «ανεξάρτητα» Μέσα Ενημέρωσης. Αυτή είναι η θλιβερή αλήθεια και όσοι δεν τη δέχονται επιδεικνύοντας την επαναστατικότητά τους μάλλον εθελοτυφλούν. Η σχέση εξάρτησης των Μέσων Ενημέρωσης με την εκάστοτε εξουσία είναι σχέση που συντηρείται χρόνια τώρα με δανειοδοτήσεις, με χαριστικούς όρους, με φοροαπαλλαγές, με χρέη που διαγράφονται, με δημόσια έργα, με πολιτιστικά έργα, με σκανδαλώδεις νομοθετικές ρυθμίσεις που μετατρέπουν μια επιχείρηση Τύπου σε… τάνκερ και φυσικά με διαφημίσεις. Οι τελευταίες πιθανότατα να είναι ό,τι λιγότερο… μπορεί να προσφέρει σήμερα μια κυβέρνηση… Τα υπόλοιπα είναι πιο ακριβά και ουσιαστικά… Αυτή είναι η θλιβερή αλήθεια. Και κάπως έτσι λειτουργούν οι καπιταλιστικές κοινωνίες σε όλο τον κόσμο. Απλώς διαχειρίζονται τα πράγματα λίγο πιο… κομψά.