«Καθαρές λύσεις» για το σήμερα και το αύριο της Αττικής
Γι’ αυτό χρειάζεται λογική, προσπάθεια, συντονισμός και σοβαρότητα. Μόνο με ψύχραιμη αντιμετώπιση βρίσκεται λύση σε τόσο μεγάλα θέματα. Υπάρχει μια ιστορία και μια πορεία στο θέμα. Το ζητούμενο είναι αυτή η πορεία να φτάσει έγκαιρα στο τέλος και να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι. Αυτός είναι ο προσανατολισμός της ΤΕΔΚΝΑ που έχει και την ευθύνη του όλου εγχειρήματος.
Ο περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής είναι νόμος που ψηφίστηκε στη Βουλή το 2003. Από τότε μέχρι και σήμερα, έξι χρόνια μετά, από το σύνολο των έργων που προβλέπονται έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί μόνο το κύτταρο του ΧΥΤΑ Φυλής, το οποίο θα κορεστεί μέσα σε δύο χρόνια. Σύμφωνα με τον νόμο τα απορρίμματα της Ανατολικής Αττικής και μόνον θα τα διαχειρίζονται οι δύο εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων σε Γραμματικό και Κερατέα.
Στις δύο αυτές περιοχές της Αττικής προβλέπονται από τον νόμο δύο εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων, δύο εργοστάσια κομποστοποίησης οργανικών, δύο κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και δύο χώροι υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) για τα υπόλοιπα και όχι ΧΥΤΑ. Από το σύνολο των έργων οι χώροι υγειονομικής ταφής είχαν ενταχθεί από το 2003 για τη χρηματοδότηση στο Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέχρι σήμερα δεν έχουν εκταμιευτεί τα χρήματα.
Παράλληλα βρίσκονται σε διαδικασία δημοπράτησης τα εργοστάσια. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα των έξι ετών, με πολλές και επαναλαμβανόμενες προσφυγές, οι κάτοικοι και οι φορείς των περιοχών προέβαλλαν τις αντιρρήσεις τους για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό στα ανώτατα δικαστήρια, καμία όμως δικαστική απόφαση δεν ακύρωσε τον νόμο του 2003, ο οποίος είναι ισχυρός και η ελληνική πολιτεία καλείται να τον εφαρμόσει.
Στο διάστημα των έξι ετών, 2003 – 2009, οι δήμοι της Ανατολικής Αττικής που δεν είναι μέλη του Ενιαίου Σύνδεσμου Δήμων Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ) χρησιμοποιούν ανεξέλεγκτες χωματερές, ενώ οι περισσότεροι από αυτούς το 2007 χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του ΕΣΔΚΝΑ στη Δυτική Αττική έπειτα από απόφαση της Τοπικής Ένωσης Δήμων Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΤΕΔΚΝΑ) και του ΕΣΔΚΝΑ.
Το σύνολο της τοπικής αυτοδιοίκησης της Αττικής στο ετήσιο συνέδριο της ΤΕΔΚΝΑ 2008 και 2009 ομόφωνα αποφάσισε να προχωρήσει αμέσως η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική και κατά συνέπεια και ο περιφερειακός σχεδιασμός.
Τι προβλέπει όμως η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, έτσι ώστε να φτάσουμε στο επιθυμητό, δηλαδή να καταλήγει ένα υπόλοιπο της τάξεως του 20% για θάψιμο σε ΧΥΤΥ και όχι ΧΥΤΑ που ήταν έως σήμερα;
1. Να γίνει επέκταση στο υπάρχον εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής, ενώ το προβλεπόμενο νέο εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Φυλή ήδη ξεκίνησε να λειτουργεί.
2. Δημιουργία οκτώ νέων σταθμών μεταφόρτωσης (ΣΜΑ). Πρέπει όμως να νομιμοποιηθούν και όσοι λειτουργούν και έχουν τις προδιαγραφές αλλά είναι χωρίς άδεια. Η Αττική χρειάζεται αυτούς τους ΣΜΑ (ο ΣΜΑ γίνεται ακόμα και μέσα σε πόλη χωρίς να δημιουργηθεί πρόβλημα). Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ΣΜΑ του Ελαιώνα: Έπειτα από χρονοβόρες διαδικασίες δεκαετίας, τελικά εγκρίθηκε με ομόφωνες αποφάσεις τόσο της ΤΕΔΚΝΑ όσο του ΕΣΔΚΝΑ και της Νομαρχίας Αθηνών, οι οποίες είναι σύμφωνες με την ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αιγάλεω και αφορούν ένα μικρό ΣΜΑ, κλειστό, του οποίου η αδειοδότηση θα είναι μόνο για 400 τόνους ημερησίως, διότι από τον περιφερειακό σχεδιασμό προβλέπονται άμεσα άλλοι επτά ΣΜΑ ίσης δυναμικότητας με αυτόν του Ελαιώνα.
3. Κατασκευή τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων και κομποστοποίησης (δύο προβλέπονται στο Γραμματικό και την Κερατέα).
Η ενημέρωση των πολιτών της Ανατολικής Αττικής και ειδικά του Γραμματικού και της Κερατέας είναι η αρχική, που προέβλεπε ΧΥΤΑ. Δεν έχουν ενημερωθεί σωστά για το τι ακριβώς θα γίνει ούτε για τις τεχνολογίες που θα εφαρμοστούν, ίσως γιατί κάποιοι δεν το επιθυμούν.
Ο αρμόδιος υφυπουργός Εσωτερικών Θανάσης Νάκος επανέλαβε στην τηλεόραση ότι θα γίνουν δύο εργοστάσια και ένα κέντρο διαλογής αναλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ). Ίσως κάποιοι πάλι δεν θέλουν να το καταλάβουν.
Ο πρόεδρος του Γραμματικού, σε επιστολή του προς τον γενικό γραμματέα Περιφέρειας, αναφέρει συνοπτικά ότι είναι υπέρ της τεχνολογίας καύσης, ενώ για να γίνει το εργοστάσιο που επιθυμεί, εκτός του ότι η τεχνολογία που απαιτεί προβλέπεται από τις τέσσερις μελέτες του ΕΣΔΚΝΑ, χρειάζεται πρώτα να γίνει εργοστάσιο επεξεργασίας, ΚΔΑΥ και διαμόρφωση του χώρου. Αυτά δεν γίνονται σε μία ημέρα. Χρειάζεται χρόνος.
Προς τι λοιπόν η απαγόρευση εισόδου στον εργολάβο και η σύγκρουση με τα ΜΑΤ;
Το κύτταρο της Φυλής αντέχει μόνο για δύο χρόνια. Κανείς πλέον δεν μπορεί να κρύβει την αλήθεια προσπαθώντας να αποκομίσει οφέλη εις βάρος της ποιότητας ζωής των πολιτών. Ας αποφασίσουν ποια τεχνολογία θέλουν. Θα πρέπει όμως η Πολιτεία, εκτός από τους χωροθετημένους χώρους, να δώσει το δικαίωμα σε γειτονικούς ΟΤΑ να δημιουργήσουν τέτοιας μορφής σύνθετες εγκαταστάσεις για να διαχειριστούν τα απορρίμματά τους και, αν χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση, να την κάνει αμέσως.
Η Αττική δεν μπορεί να έχει αυτήν την εικόνα, δεν της αξίζει.
Σήμερα όλοι, κυβέρνηση, κόμματα, αυτοδιοίκηση και πολίτες πρέπει να απαντήσουμε άμεσα στο πρόβλημα που ονομάζεται διαχείριση απορριμμάτων.