Έγκλημα και τιμωρία!
Με το κλείσιμο του «Ελεύθερου Τύπου», κάποιοι ανακάλυψαν το «τέλος των εφημερίδων», λόγω «εισβολής του ίντερνετ»!
Άρα φταίει η… κακούργα η τεχνολογία και το ίντερνετ που θα κλείσουν τις καημένες τις εφημερίδες, που είναι προϋπόθεση δημοκρατίας κ.λπ. κ.λπ…
Σπάνια ακούστηκαν τόσο πολλές –και τόσο αληθοφανείς– ανοησίες μέσα σε τόσο λίγες αράδες!
• Πρώτον, το πόσο είναι «εγγύηση» της δημοκρατίας ο σημερινός ελληνικός Τύπος το καταλάβαμε πλέον, πέραν πάσης αμφιβολίας, την περασμένη Κυριακή. Όταν είδαμε σε τέσσερις μεγάλες (από τις μεγαλύτερες) και «έγκυρες» (τις «εγκυρότερες») εφημερίδες των Αθηνών πλήρες και λεπτομερειακό «ρεπορτάζ» για την «επίσκεψη» Ερντογάν στην Αθήνα και τη «συνάντηση» που είχε με τον έλληνα πρωθυπουργό. Με τη μόνη διαφορά ότι ο κ. Ερντογάν δεν έφτασε ποτέ!
Δεν το έκανε ένα, το έκαναν τέσσερα «ανταγωνιστικά» έντυπα. Κι αυτό πια δεν είναι «ανθρώπινο σφάλμα». Είναι έμπρακτη ομολογία ότι υπάρχει ένας μηχανισμός που «κατασκευάζει» και μοιράζει «ειδήσεις».
Μʼ άλλα λόγια, στην Ελλάδα λειτουργεί σοβιετικό σύστημα πληροφόρησης! Κι αυτό, ασφαλώς, δεν είναι «προϋπόθεση δημοκρατίας»…
• Δεύτερον, το ίντερνετ έχει, ασφαλώς, μεγάλη σχέση με την κρίση του παραδοσιακού Τύπου στον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά έχει ελάχιστη σχέση με την κρίση του Τύπου στην Ελλάδα…
Σήμερα όλος η ημερήσιος ελληνικός Τύπος πουλάει αθροιστικά όσο πούλαγε το 1990 μία μόνο από τις τότε μεγάλες εφημερίδες! Μέσα σε 17 χρόνια χάθηκαν 900.000 καθημερινοί αναγνώστες (πάνω από το 75% του τότε συνολικού κοινού). Αυτοί δεν πέθαναν, δεν ξέχασαν να διαβάζουν, δεν αδιαφόρησαν για την επικαιρότητα. Και δεν μπήκαν στο ίντερνετ…
Απλώς απέρριψαν τις ελληνικές ημερήσιες εφημερίδες! Γιατί είναι εξοργιστικά αναξιόπιστες και παιδαριώδεις σε περιεχόμενο, με απόλυτη περιφρόνηση στον αναγνώστη. Πουλάνε «περιτύλιγμα» χωρίς ουσία.
Έχουμε μεγάλες αστικές εφημερίδες που «συμπαθούν» την τρομοκρατία, αγαπάνε κάθε εξεζητημένη ακρότητα, λατρεύουν ό,τι παντού αλλού θεωρείται περιθωριακό. Πώς είναι δυνατόν να μην τα απορρίψει όλα αυτά η κοινωνία, ανεξαρτήτως ίντερνετ;
• Τρίτον, το διαδίκτυο δεν είναι η μόνη τεχνολογική επανάσταση που απείλησε τον Τύπο. Όταν μπήκε το ραδιόφωνο στη ζωή των ανθρώπων (στις δεκαετίες του ʼ30 και του ʼ40) κι όταν εισέβαλε η τηλεόραση (στις δεκαετίες του ʼ50 και του ʼ60), η απειλή κατά των εφημερίδων ήταν πολύ μεγαλύτερη. Γιατί το ραδιόφωνο και η τηλεόραση ήταν πολύ πιο απλά στη χρήση τους και εύκολα στη διάδοσή τους. Δεν χρειαζόταν καμιά τεχνολογική εξοικείωση, όπως με το ίντερνετ…
Κι όμως, όχι μόνο δεν εξαφανίστηκαν οι εφημερίδες τότε, αλλά άλλαξαν οι ίδιες και ανέβασαν μακροχρόνια τις κυκλοφορίες τους. Αφότου ολοκληρώθηκε η προσαρμογή τους, στις δεκαετίες του ʼ70 και του ʼ80, πουλούσαν πολύ περισσότερα φύλλα απʼ ό,τι πριν (σε απόλυτα νούμερα, αλλά και αναλογικά προς τον πληθυσμό).
• Τέταρτον, σε ό,τι αφορά τον «Ελεύθερο Τύπο», πήραν τη μεγαλύτερη εφημερίδα της Κεντροδεξιάς και τη μετέτρεψαν σε ένα ακόμα κεντροαριστερό ταμπλόιντ, την ώρα που τα κεντροαριστερά ταμπλόιντ ήδη έφθιναν! Αντί να διεκδικήσουν τη μεγάλη δεξαμενή των ψηφοφόρων που είχε απορρίψει τα στερεότυπα του κεντροαριστερού… ελαφρολαϊκού Τύπου, εγκατέλειψαν πλήρως το κοινό τους και διεκδίκησαν μερίδιο αλλού, σε μια «πίτα» που μίκραινε συνεχώς.
Κι ύστερα τους φταίει το ίντερνετ! Το οποίο, βέβαια, θα τους αποτελειώσει. Όχι διότι είναι «αναπόφευκτος» ο θάνατος των εφημερίδων, αλλά διότι οι περισσότερες από τις φυλλάδες που κυκλοφορούν παρʼ ημίν έχουν πάψει, προ πολλού, να είναι εφημερίδες.
• Η εφημερίδα του μέλλοντος θα είναι φθηνή, λιτή (όχι πάνω από 32 σελίδες) και θα έχει συγκεντρωμένη σφαιρική ειδησιογραφία, που δεν μπορεί να δώσει το ραδιόφωνο και η τηλεόραση και που θέλει πολύ χρόνο καθημερινά για να την «ανακαλύψει» ο καθένας μας στο διαδίκτυο. Με εξειδικευμένη πολυφωνική ανάλυση (όχι κατευθυνόμενα προπαγανδιστικά πρωτόλεια), για να καταλάβουμε όλον αυτόν τον όγκο πληροφοριών που μας κατακλύζει καθημερινά. Και θα βγαίνει από ανθρώπους που ξέρουν να διαβάζουν, ξέρουν να φιλτράρουν πληροφορίες, ξέρουν να συνθέτουν κάθε μέρα το παζλ της είδησης, ξέρουν να αναλύουν, ξέρουν να εκλαϊκεύουν, ξέρουν να ανοίγουν διάλογο με το ευρύ κοινό και, το κυριότερο, σέβονται το κοινό τους.
Όσο μεγαλύτερη «διείσδυση» έχει το ίντερνετ στην κοινωνία, τόσο περισσότερο χρειάζεται κάποιος να μαζεύει, να ιεραρχεί, να προβάλλει και να επεξηγεί τον όγκο των πληροφοριών. Τόσο περισσότερο χρειάζεται μια σύγχρονη, λιτή και αξιόπιστη εφημερίδα, που απαιτεί πρωτίστως επαγγελματίες δημοσιογράφους, όχι στυλίστες, όχι γραφίστες, όχι υλατζήδες, όχι δημοσιοσχεσίτες, όχι «παπαγάλους» και «παγώνια» και «λαγούς» και «νυφίτσες» και «τρωκτικά» και «πιράνχας» κι άλλα είδη του ζωικού βασιλείου.
Η Τύπος θα ξαναγεννηθεί όταν στηριχθεί ξανά στους αληθινούς δημοσιογράφους. Οι οποίοι τα τελευταία χρόνια περιφρονήθηκαν, εκδιώχθηκαν και περιθωριοποιήθηκαν στον ελληνικό Τύπο. Από κομματικούς αγράμματους αρχικά και αδίστακτα τσιράκια κρατικοδίαιτων νεόπλουτων στη συνέχεια…
Σʼ αυτό το «πογκρόμ» των δημοσιογράφων, που έγινε σιωπηλά και αδυσώπητα, δεν αντιστάθηκε κανείς. Δεν τους υπερασπίστηκε κανείς… Και αυτό πληρώνεται τώρα. Από αθώους και φταίχτες.
Ν.Ζ.