ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
Οι εκλογές έγιναν και οι απορίες σιγά σιγά λύνονται. Είχαμε μια σαφή επικράτηση του ΠΑΣΟΚ και μια σαφή ήττα της ΝΔ, χωρίς όμως το ρεύμα κατά της ΝΔ να ταυτίζεται με ρεύμα υπέρ του ΠΑΣΟΚ. Για να συμβεί αυτό θα έπρεπε το ΠΑΣΟΚ να έχει θετικό πρόσημο όχι μόνο στο ποσοστό που πήρε σε σχέση με το ποσοστό του των ευρωεκλογών του 2004, αλλά και στον αριθμό ψήφων που έλαβε. Και αυτός ήταν σαφώς μικρότερος. Το μόνα κόμματα, τα οποία πληρούν και τις δύο προϋποθέσεις ανόδου, είναι ο ΛΑΟΣ και οι Οικολόγοι-Πράσινοι που ανέβηκαν και σε ποσοστά και σε αριθμό ψήφων. Όλα τα άλλα κόμματα έπεσαν σε απόλυτο αριθμό ψήφων. Ο πίνακας που ακολουθεί είναι διαφωτιστικός:
ΚΟΜΜΑΤΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΨΗΦΟΙ ΠΟΣΟΣΤΟ ΨΗΦΟΙ 2009 2009 2004 2004 ΠΑΣΟΚ 36,64% 1.887.859 34,03% 2.083.327 ΝΔ 32,29% 1.665.636 43,01% 2.633.574 ΚΚΕ 8,35% 428.283 9,48% 580.396 ΣΥΡΙΖΑ 4,70% 240.898 4,16% 254.447 ΛΑΟΣ 7,15% 366.615 4,12% 252.429 ΟΙΚΟΛ.- ΠΡΑΣ. 3,49% 178.964 0,67% 40.873
Τι προκύπτει;
Α. Καταρχήν, ότι αυτές τις εκλογές υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες τις κέρδισε καθαρά το ΠΑΣΟΚ. Αν και έχασε 195.468 ψήφους από τις ψήφους του 2004, δεν δυσκολεύτηκε να επικρατήσει. Το θέμα που (πρέπει να) απασχολεί το ΠΑΣΟΚ είναι ότι καταγράφηκε ένα σαφές ρεύμα κατά της ΝΔ, που δεν μετασχηματίστηκε σε ρεύμα υπέρ του ΠΑΣΟΚ. Επικράτησε δηλαδή, λόγω της ταχείας μεγάλης πτώσης του άλλου κόμματος και όχι λόγω της δικής του αυτοτελούς ανόδου.
Β. Η Νέα Δημοκρατία έχασε καθαρά με διαφορά 4,35% και ακόμα χειρότερα απώλεσε περίπου 1 εκατομμύριο ψήφους (για την ακρίβεια 967.938) από τις αντίστοιχες ευρωεκλογές του 2004. Ακόμα κι αν συνυπολογίσει κανείς ότι τότε πήρε υψηλό ποσοστό και πολλές ψήφους λόγω της κεκτημένης ταχύτητας από την ευρεία νίκη της στις εθνικές εκλογές που είχαν γίνει τρεις μήνες πριν, η απώλεια παραμένει μεγάλη.
Γ. Το ΚΚΕ, όπως και η ΝΔ, είχε πτώση και στους δύο δείκτες, ποσοστό και ψήφους. Παρ’ όλα αυτά, σε επίπεδο εικόνας κατάφερε να θεωρηθεί κερδισμένο κι αυτό είναι αναμφισβήτητα επικοινωνιακή του επιτυχία. Στην ουσία είναι 152.113 ψήφους και 1,13% κάτω από το 2004. Και για ένα κόμμα που μαζεύει στην καλύτερη περίπτωση περί τις 600 χιλιάδες ψήφους, οι 152 χιλιάδες είναι πολύ μεγάλη πτώση, πολύ μεγαλύτερη τουλάχιστον από τις 195 χιλιάδες που έχασε το ΠΑΣΟΚ, αν σκεφτεί κανείς πως το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει περί τα 2 εκατομμύρια ψήφων.
Δ. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβηκε σε ποσοστό (+0,54%) αλλά έπεσε σε ψήφους (-13.549). Όμως η εικόνα που δημιουργήθηκε παραπέμπει σε καταστροφή και αυτό οφείλεται στις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί για ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ τόσο από τις δημοσκοπήσεις του περασμένου χρόνου όσο κι από την υπερπροβολή του στα ΜΜΕ ως πιθανού εκφραστή μιας νέας ευρύτερης Αριστεράς. Η εσωτερική του δομή και λειτουργία δεν υποστήριξαν τις προσδοκίες αυτές με αποτέλεσμα να διατηρήσει απλώς τις δυνάμεις του, αλλά η αίσθηση να παραπέμπει σε συντριβή του. Ίσως αυτή η αίσθηση να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τις εύθραυστες εσωτερικές του ισορροπίες.
Ε. Ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός αύξησε σημαντικά και τα ποσοστά και τις ψήφους του σε σχέση με το 2004. Προστέθηκαν 114.186 ψήφοι και 3,03% με αποτέλεσμα να αναδειχθεί σε τέταρτο κόμμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης και να φέρει σε δύσκολη θέση τη ΝΔ αφού διεκδικεί και κερδίζει μέρος του ζωτικού της χώρου. Η διάρκεια της ανόδου και πορείας του μένει να αποδειχθεί διότι έχει μετάσχει σε δύο μόνον (ευρω)εκλογικές αναμετρήσεις κάτι που έχει συμβεί και με κόμματα που έμοιαζε να έχουν συνέχεια (ΔΗΚΚΙ, Πολιτική Άνοιξη) αλλά δεν είχαν.
Ζ. Οι Οικολόγοι-Πράσινοι είχαν μια καλή παρουσία, ξεπερνώντας το όριο του 3% και εκλέγοντας ευρωβουλευτή. Βέβαια, οι μετρήσεις τους έφερναν ακόμα και τρίτο κόμμα με ποσοστά της τάξεως του 7% και 8%, κάτι που ακουγόταν και ήταν υπερβολικό. Πάντως, είναι ο πολιτικός σχηματισμός που σε σχέση με το 2004 τετραπλασίασε τις ψήφους του (+138.091) και ο μόνος μαζί με τον ΛΑΟΣ που αύξησε και τις ψήφους και τα ποσοστά του.
Οι παρατηρήσεις οδηγούν σε σειρά συμπερασμάτων και προβλέψεων. Το καλοκαίρι θα είναι γεμάτο εξελίξεις και γεγονότα που θα αποκτούν σκέψη και ανάλυση. Υπάρχει σαφής αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού, που γίνεται ακόμα πιο έντονη και αδιαφανής με την τεράστια αποχή που σημειώθηκε. Αν κοιτάξουμε, πάντως, το «ΠΑΡΟΝ» της 31ης Μαΐου 2009 θα δούμε στην ίδια στήλη τους πίνακες με τα έως τότε δεδομένα που προετοίμαζαν για αρκετά από όσα συνέβησαν. Όπως για την αποχή που ερχόταν, αν σκεφτεί κανείς ότι στις ευρωεκλογές του 1999, άγγιξε το 30% (29,75%) και στις ευρωεκλογές του 2004, έφτασε το 36,78%. Τότε, οι ειδικοί δεν είχαν ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη (μεγάλη) αύξηση, τώρα είχαν (και λόγω τριημέρου) να υπερασχολούνται με την επερχόμενη αποχή, τόσο που αυτή έμοιαζε σαν να διαφημίζεται…